سفر به استان چهارمحال و بختیاری

در این استان عشایر زیادی به خصوص از ایل بختیاری زندگی می‌کنند که جزو ایل‌های بزرگ ایران‌اند.

این استان جزو مناطق سردسیر غربی کشور محسوب می‌شود و در بیشتر روزهای سال آب و هوایی سرد دارد، اما با وجود این، در تمام طول سال و بر حسب فصل، زیبایی‌های بکر و منحصر به فردی را در معرض دید شما قرار می‌دهد. در این استان تقریبا 7 ماه از سال می‌توان برف را دید و از رفتن به جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری لذت برد. کوهستان‌های این منطقه و برف و سرمای آن همواره برای ورزشکاران و علاقه‌مندان به ورزش‌های زمستانی حکو یک جاذبه را دارد.

ما در این سفرنامه چند شهرستان این استان و مکان‌های دیدنی‌اش را تشریح می‌کنیم تا شما هرچه بیشتر و بهتر با آنها آشنا شوید.

اگر مبدا شما تهران است ابتدا باید از اصفهان بگذرید تا به بروجن برسید.

بروجن از جذاب‌ترین و تاریخی‌ترین شهرهای چهارمحال و بختیاری است. در این شهر می‌توانید یک روز کامل وقت بگذرانید و به گردش و تفرج بپردازید. در بروجن جذابیت‌های زیادی وجود دارد. یکی از این جذابیت‌ها مربوط به راسته کشک‌فروشان است. در این مسیر با انواعی از قره‌قورت‌ها و کشک‌های متنوع روبه‌رو می‌شوید که کشک خامه‌ای از همه گزینه‌ها خوشمزه‌تر است. اقامتگاه‌ بوم‌گردی کومه‌کلار در بخش گندمان روستای کتک علیا در شهرستان بروجن قرار دارد. اقامت در این مکان هر شب 29 هزار تومان می‌شود.

 با ما همسفر شوید تا در شهر و حومه آن پرسه‌ای بزنیم.

موزه مردم‌شناسی بروجن

موزه مردم‌شناسی بروجن معروف به موزه استاد بهرامی، شامل مجموعه‌ای از مجسمه‌های سیمانی است که در آن فرهنگ قدیم و آداب و رسوم زندگانی مردم استان در زمینه‌های کشاورزی، دامداری، نحوه تأمین معاش، چگونگی خرید و فروش و داد و ستد، صنایع ‌دستی همچون قالیبافی، چرخ‌ریسی، گیوه‌دوزی، نمدمالی، کلاه‌دوزی و نحوه فراگیری و آموزش کودکان در مکتب‌خانه‌ها به نمایش گذاشته شده است.

پل مصلای بروجن

پل مصلی، مشهور به عروس پل‌های بروجن، یادگار دوران قاجاریه است و با استفاده از ملات ساروج ساخته شده است. یک سنگ‌نوشته بر دیواره پل، تاریخ و سازنده آن را مشخص کرده است. در گذشته، یک حمام و 2 آسیاب بادی در اطراف پل وجود داشته که بر اثر سیلاب از میان رفته‌اند. این اثر تاریخی در سال ۱۳۸۰ هجری شمسی به عنوان اثری ملی ثبت شده و پس از آن محوطه‌سازی‌هایی در کنار این پل صورت گرفته و بازارچه صنایع ‌دستی در کنارش رونق گرفته است. به همین دلیل پل تاریخی مصلای بروجن به پل صنایع‌ دستی نیز در میان مردم شهرت دارد.

چشمه سیاسرد بروجن

چشمه سیاسرد در ۵ کیلومتری بروجن قرار گرفته است. هوای خنک و مطبوع و درختان کهنسال اطراف این چشمه مکانی بسیار تماشایی برای تفرج و استراحت به وجود آورده است.

بلداجی

اگر در بروجن هستید و می‌خواهید گردشی شیرین داشته باشید پیشنهاد می‌کنیم سری هم به شهر کوچک بلداجی بزنید.

شاید باورش کمی سخت باشد، اما باید گفت بلداجی مرکز تولید گز ایران است. بلداجی‌ها معتقدند این سوغات شیرین ابتدا متعلق به آنها بوده و بعد سر از اصفهان در آورده است، زیرا بهترین گزهای اصفهان در این شهر تولید می‌شود. وقتی وارد بلداجی می‌شوید مغازه‌های پر شمار تولید گز، انواع پولکی، سوهان و دیگر شیرنی‌های خوشمزه را خواهید دید.

تالاب چغاخور و گندمان

اگر اهل طبیعت‌گردی هستید پیشنهاد می‌کنیم کمی از بلداجی خارج شوید و به تماشای 2 تالاب زیبا یعنی چغاخور و گندمان بروید.

چغاخور تالابی بین‌المللی به‌شمار می‌رود. در قدیم، این تالاب آبخور دام‌های ایل‌های بختیاری بوده است که حدود ۳۰۰ سال پیش به این منطقه مهاجرت کرده بودند. مساحت این تالاب تقریبا ۲۳۰۰ هکتار برآورد می‌شود و در ۶۵ کیلومتری شهرکرد قرار دارد. وجود مناطق سرسبز، چشم‌انداز زیبا و پرندگان مهاجر، تالاب چغاخور را در ردیف یکی از بهترین جاذبه‌های گردشگری منطقه جای داده است. از جمله فعالیت‌های محبوب در تالاب و پیرامون آن می‌توان به عکاسی، پرنده‌نگری، قایقرانی و ماهیگیری اشاره کرد.

تالاب گندمان هم به‌عنوان یکی از آبگیرهای حوزه آبریز آق‌بلاغ شناخته می‌شود که با فاصله‌ای نه‌ چندان دور از تالاب چغاخور قرار گرفته است و بخشی از خروجی تالاب چغاخور به این تالاب سرازیر می‌شود.

شهر کرد؛ سوئیس ایران

در ادامه سفر در چهارمحال و بختیاری باید از بروجن به شهر کرد بروید. شهر کرد مرکز استان است. باید رفت و آنجا را تماشا کرد.

قلعه چالشتر

قلعه چالشتر پیشنهاد ویژه ما در شهرکردگردی است. اثری با شکوه از نظر معماری و هنر حجاری در ایران، در ۵ کیلومتری شهرکرد قرار دارد. قلعه چالشتر در استان چهارمحال و بختیاری تلفیقی از معماری دوران قاجار در ایران با معماری اروپایی است که با ستون‌هایی ایستاده از سنگ، خودنمایی می‌کند. این بنا در 2 قسمت ساخته شده که وسعت آن تقریبا 12 هزار متر مربع است. این قلعه در منطقه چالشتر و 8 کیلومتری شهرکرد واقع شده است که در دوره صفویه، مرکز حکمرانی چهارمحالی‌ها بوده. آنها به وسیله کلانتران، روستاها و مناطق تحت سیطره خود را کنترل می‌کردند. اقامتگاه خانه سنتی آزاده در روستای چالشتر واقع شده است که با زیربنای 888 متر مربعی، 6 واحد و 12 اتاق دارد. کمترین هزینه برای اقامت در این خانه سنتی 150 هزار تومان می‌شود.

آبشار زردلیمه (بوینه)

آبشار زردلیمه، آبشاری بسیار بکر است که میان کوه‌های سر به آسمان کشیده زاگرس و در راه کوچ عشایر در ۸۴ کیلومتری شهرکرد جای گرفته است. مراتع سرسبز و آثار تاریخی و باستانی نظیر پل خداآفرین، ایل‌راه باستانی و سنگ حجاری شده ۶ هزار ساله، این ناحیه را به یکی از زیباترین نقاط گردشگری ایران و شهرکرد تبدیل کرده است.

قلعه دزک

قلعه دزک یکی از قلعه‌های زیبای استان چهارمحال بختیاری در شهرکرد است که از دوران حکومت قاجار در این شهر دیدنی به جای مانده است. قلعه دزک معماری داخلی شگفت‌انگیزی دارد و بسیار تماشایی است.

 جالب است بدانید که «علامه دهخدا» به مدت 6 ماه در این قلعه اقامت داشته است و به گفته ایشان نوشتن کتاب «امثال و حکم» در این قلعه به ذهنشان رسیده است.

مسجد جامع شهرکرد

مسجد جامع شهرکرد یکی از بناهای تاریخی شهرکرد و استان چهارمحال بختیاری است که به فرمان حاج «محمدرضا خان» در قرن ۱۳ هجری قمری در مساحتی نزدیک به ۲۵۰۰ متر مربع احداث شده است.

این مسجد از 3 ورودی در شمال، شرق و غرب این بنا تشکیل شده است. از جمله نکات قابل توجه این بنا که نظر هر بیننده‌ای را جلب می‌کند، می‌توان به تزئینات و کاشی‌کاری‌های هفت‌رنگ آن اشاره کرد.

پل خراجی

پل خراجی در جنوب‌ غربی روستای خراجی در فاصله ۳۰ کیلومتری شهرکرد بر رودخانه کیار احداث شده است. این پل متعلق به دوران حکومت صفوی است. طول پل خراجی ۵۴ متر و بالاترین ارتفاع آن ۵ متر و فاصله دهانه‌های آن متغیر و به طور متوسط 5/2 متر است.

امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون

امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون یکی از آثار ملی ایران است که در خیابان ولی‌عصر جنوبی شهرکرد واقع شده است. قدمت این بنا به دوران حکومت قاجار باز می‌گردد. گفته می‌شود که حلیمه و حکیمه خاتون دختران «ابراهیم مجاب» از فرزندان حضرت امام موسی‌بن‌جعفر (ع) هستند.

قلعه سورک

قلعه سورک در ۴۰ کیلومتری جنوب ‌شرقی شهرکرد، در روستای سورک، حدود ۹۰ سال پیش در دوران حکومت قاجار توسط «نصیرخان» ملقب به «سردار جنگ» با معماری جالب و درونگرا بنا شده است.

شیر سنگی (بردشیر)

شیر سنگی از نمادهای مردمان لُر بختیاری است که آن را روی قبر بزرگان و نامداران این ایل گذاشته‌اند. در گویش بختیاری این مجسمه‌ها را «برد شیر» می‌نامند. جالب است بدانید که این نماد علاوه بر این تندیس‌ها، در قالب، گلیم و گبه‌هایی که بختیاری‌ها می‌بافند، نیز خود را نشان می دهد.

قلعه جونقان

در ۴۵ کیلومتری شهرکرد در استان چهارمحال و بختیاری قلعه جونقان یا قلعه سردار اسعد بختیاری قرار دارد. این قلعه تاریخی در سال ۱۳۱۸ هجری قمری به منظور سکونت «علی قلی خان سردار اسعد بختیاری» ساخته شده و مساحت آن ۱۴ هزار متر مربع است.

حمام خان

حمام خان یادگاری به جای مانده از سال ۱۲۷۰ هجری قمری در جنوب‌ غربی مسجد جامع شهرکرد است. این بنای تاریخی به همت حاج «محمدرضا خان» بنا شده است و دارای معماری زیبا و استحکام بسیار بالایی است.

پارک ملی تنگه صیاد

پارک ملی تنگ صیاد در مسیر شهرکرد به اصفهان در ۱۵ کیلومتری شهرکرد واقع شده است و حیات‌وحشی باورنکردنی و مناظری بی‌بدیل دارد. طبق بررسی‌های انجام‌شده در این منطقه ۲۵۲ گونه از ۵۲ گیاه، شناسایی شده است.

موزه باستان‌شناسی (حمام پرهیزکار)

حمام پرهیزکار در دهه ۲۰ هجری شمسی بنا شده است و یکی از آخرین بناهای دوران پهلوی به سبک حمام‌های قدیمی ایران به شمار می‌رود. این حمام از سوی خانواده‌ای آزاده در دهه ۳۰ هجری شمسی وقف عام شد و در حال حاضر به‌عنوان موزه باستان‌شناسی شهرکرد از آن استفاده می‌شود.

در این موزه مجموعه‌ای از ابزارهای سنگی متعلق به دوران نوسنگی، مجسمه‌های گلی با پیشینه‌ای ۹۰۰ ساله، ابزار و ظروفی مربوط به هزاره دوم و پنجم قبل از میلاد را می‌توانید مشاهده کنید.

مسجد اتابکان

مسجد اتابکان بنایی به جای مانده از دوران حکومت اتابکان در خیابان ولی‌عصر شهرکرد است. در چوبی این مسجد بسیار قدیمی است و به ۸۰۰ سال پیش تعلق دارد. این اثر تاریخی در گذر زمان و در دوران مختلف بارها مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته و اخیرا نیز مرمت و تعمیرات مختلفی در بخش‌هایی از آن انجام شده است.

سامان

اگر در شهرکرد هستید سفری نیم روزه به شهر سامان هم یکی از پیشنهادهای ماست و می‌توانید در این مسیر پل زمان‌خان را ببینید.

پل زمان‌خان

پل زمان‌خان سامان در نزدیکی سامان بر رودخانه زیبای زاینده‌رود به دستور یکی از روسای عشایر به نام «زمان‌خان» به صورت دو دهنه 8 متری بنا شد.

این بنا، یک بار در سال ۱۰۲۲ هجری قمری توسط کارگزاران حکومت صفوی و بار دوم در سال ۱۳۲۲ هجری قمری به دست حاج «عبدالحسین قزوینی» مالک قریه چمعالی، تعمیر و مرمت شد.

پل کاهکش

پل کاهکش هم یکی از پل‌های گردشگری واقع در روستای کاهکش سامان است و در 25 کیلومتری مرکز استان قرار دارد. این روستا در حاشیه رودخانه زاینده‌رود قرار گرفته و جمعیتی حدود هزار نفر در آن ساکن هستند.

پل تاریخی هوره

پل تاریخی هوره از بناهای تاریخی عهد صفوی است. ساخت این پل در خرداد سال 1337 هجری شمسی آغاز و در پاییز سال 1338 به پایان رسیده است. این پل به علت از بین رفتن پل قدیمی هوره و صعب‌العبور بودن رودخانه مخصوصا در زمستان و فصل بارندگی ساخته شده است.

روستای بدون کوچه یاسه چاه

روستای هدف تاریخی و گردشگری یاسه‌چای هم از جاذبه‌های سامان است که در 5۲ کیلومتری شهرکرد قرار دارد. بافت این روستا از خشت و متعلق به دوره صفویه است. نکته جالب معماری یاسه‌چاه این است که در این روستا کوچه‌ وجود ندارد.

فارسان

اما برای گشت‌وگذار بیشتر پیشنهاد می‌کنیم مسیر فارسان و کوهرنگ را پیش بگیرید و با دیدنی‌های این منطقه آشنا شوید. در این مسیر می‌توانید پدیده‌های تاریخی و طبیعی فوق‌العاده‌ای را ببینید که برخی را معرفی می‌کنیم.

پیرغار و کتیبه‌های مشروطیت

پیرغار در ۳۵ کیلومتری شهرکرد و در مجاورت شهر فارسان قرار گرفته است. در این نقطه از استان چهارمحال و بختیاری، چشمه‌های آب در دل سنگ‌ها جریان دارند. روی قسمتی از صخره‌های این منطقه، سنگ‌نوشته‌هایی دیده می‌شود که نقش بختیاری‌ها را در انقلاب مشروطه روایت می‌کند. همچنین پیرغار از امکانات اقامتی خوبی برخوردار است.

 کوهرنگ

کوهرنگ از بی‌نظیرترین نقاط طبیعی ایران است که در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. اگر اهل طبیعت‌گردی هستید، پیشنهاد می‌کنیم گشت‌وگذار در کوهرنگ را در برنامه‌های خود بگنجانید. مجموعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی ملک‌آباد کوهرنگ با مساحت 2100 مترمربع دارای 9 واحد اقامتی است. اقامت در این مجموعه حداقل 42 هزار تومان برای هر نفر خواهد بود.

چشمه دیمه

چشمه دیمه در منطقه کوهرنگ در مجاورت روستایی به همین نام که اهالی آن را به کیکاووس، از قهرمانان شاهنامه، نسبت می‌دهند قرار دارد. دیمه در واقع سرچشمه اصلی زاینده‌رود است و در ۱۲ کیلومتری چلگرد و در مجاورت روستای دیمه واقع شده و تا مرکز استان ۱۰۰ کیلومتر فاصله دارد.

آبشار شیخ علی خان

این آبشار یکی از زیباترین آبشارهای استان چهارمحال و بختیاری است که در مجاورت روستای شیخ علی‌ خان شهرستان کوهرنگ قرار دارد.

چشمه کوهرنگ

این چشمه با جریان آب بسیار زیاد از دامنه‌های زردکوه سرچشمه می‌گیرد و پس از گذر از پیچ و خم‌های فراوان به دریاچه سد کوهرنگ می‌ریزد و از تونل اول کوهرنگ وارد زاینده‌رود می‌شود. مناظر بسیار زیبای طبیعی اطراف چشمه و حضور عشایر در منطقه، زیبایی آن را دوچندان کرده است.