شاخص فلاکت (Misery index) یک نشانگر اقتصادی است که توسط اقتصاددان آرتور اکان در دهه ۷۰ میلادی تبیین شدهاست و از افزودن نرخ بیکاری به نرخ تورم بدست میآید.
این فرض پذیرفته شدهای است که بالا رفتن نرخ بیکاری و نرخ تورم در یک اقتصاد تبعات اقتصادی و اجتماعی غیرقابل اجتنابی خواهد داشت. به ویژه ارتباط مستقیمی بین نرخ رشد جرم و جنایت در یک جامعه و شاخص فلاکت وجود دارد.
نکته اول اینکه نرخ بیکاری برابر نسبت تعداد افراد بیکار به کل افراد آماده به کار در یک جامعه مشخص است
نکته دوم نیز این است که نرخ تورم برابر میزان رشد سطح عمومی قیمت کالا و خدمات در یک بازه زمانی مشخص است.
روش محاسبه شاخص فلاکت بسیار ساده و مبتنی بر حاصل جمع دو شاخص اصلی یعنی نرخ بیکاری و نرخ تورم است. در ایران متولی اعلام نرخ بیکاری، مرکز آمار ایران است که اطلاعات مربوط به نرخ اشتغال و بیکاری را به صورت سه ماه یک بار محاسبه و اعلام میکند، گو اینکه در مقاطعی از زمان این نرخ در برخی از فصول اعلام نشده است. همچنین جهت جمعآوری اطلاعات مربوط به نرخ تورم، قبلا به آمارهای اقتصادی بانک مرکزی در زمینه شاخص تورم به عنوان تنها متولی رسمی محاسبه و اعلام نرخ تورم مراجعه میشد اما اخیرا این وظیفه نیز به مرکز آمار محول شده است.
البته، نحوه محاسبه شاخص فلاکت که از سوی آرتور اوکان ارایه شده، این روزها تغییر کرده است. در حال حاضر درصد نسبت کسری بودجه دولت به تولید ناخالص داخلی به اضافه نرخ بیکاری، چارچوب محاسبه شاخص فلاکت را تشکیل میدهد اما به دلیل دسترسی نداشتن به رقم کسری بودجه دولت ناگزیر همان رابطه قدیمی همچنان در مورد اقتصاد ایران به کار گرفته میشود.
نظر شما