لاله واژگون که محلی‌ها به آن گل بگریو یا همان گل گریان می‌گویند، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های منطقه زاگرس ایران است که اواخر فروردین تا اواخر اردیبهشت، مهمان بعضی دشت‌های این منطقه می‌شود. در این میان دشت لاله‌های واژگون کوهرنگ با وسعتی بالغ بر ۳۶۰۰هکتار، بزرگ‌ترین دشت لاله‌های واژگون ایران است که حدود ۳۷۰هکتار آن از سال ۱۳۷۵به‌عنوان اثر طبیعی ملی توسط شورای‌عالی حفاظت محیط‌زیست به ثبت رسیده و در زمره مناطق تحت مدیریت سازمان محیط‌زیست قرار گرفته است.
در سال ۹۴نیز به همت میراث فرهنگی، این اثر طبیعی در لیست انتظار یونسکو برای ثبت جهانی قرار گرفت. اما حال و روز فعلی گل‌های گریان کوهرنگ، نگران‌کننده است و بخش قابل توجهی از آنها تخریب شده‌اند.
مسئولان محلی اعلام کرده‌اند حضور بیش از حد گردشگران در محدوده دشت لاله واژگون که از چند سال قبل تبلیغ بسیاری برای آن می‌شد، از دلایل اصلی تهدید این گونه گیاهی است. آرزو بنی‌هاشمی، رئیس اداره حمایت و حفاظت اداره کل منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری به مهر گفت: بسیاری از گردشگران، پیاز لاله‌ها را به نیت تکثیر جدا می‌کنند و با خود می‌برند. له شدن لاله‌ها زیر پای گردشگران و همچنین حضور خودرو در دشت‌های لاله نیز از دیگر عوامل تخریب این گونه نام برده شده است.
حسین آخانی، استاد گیاه‌شناس دانشگاه تهران در گفت‌وگو با همشهری در این‌باره تأکید می‌کند که جدا کردن پیاز این گل‌ها و تلاش برای تکثیر آنها معمولا با موفقیت همراه نیست. او می‌افزاید: «عده‌ای برای سودجویی این اقدام را انجام می‌دهند و عده‌ای دیگر از سر ناآگاهی، درحالی‌که بسیاری از این گونه‌ها اختصاصی و شرایط کاشت آن بسیار خاص است و شانس موفقیت کاشت آن در جای دیگر و در خانه‌ها به ندرت وجود دارد.
لاله واژگون گونه‌ای ارزشمند برای فلور ایران است و انقراض آن لطمه بزرگی به ذخایر ژنتیک کشور خواهد زد.» به گفته این استاد دانشگاه، «دو سازمان محیط‌زیست و جنگل‌ها باید جدی‌تر با چنین مسائلی برخورد کرده و از برداشت بی‌رویه گونه‌های گیاهی و همچنین گیاهان دارویی جلوگیری کنند.» لطفعلی چراغپور، فرماندار شهرستان کوهرنگ نیز از احتمال اعمال قرق ۴ساله برای حفاظت از لاله واژگون خبر داده است. آخانی در مورد این تصمیم نیز می‌گوید: «قرق، روش مناسبی است و به احیای پوشش گیاهی کمک می‌کند اما این اقدام به تنهایی پاسخگو نخواهد بود و لازم است اقدامات حقوقی و جرم تلقی شدن کندن این گونه‌ها و همچنین آموزش از طریق رسانه‌ها نیز در کنار آن به اجرا درآید.»
- احداث سرویس بهداشتی در میان لاله‌های واژگون
تخریب لاله‌های واژگون تنها مختص دشت کوهرنگ نیست. اطراف فریدن در غرب استان اصفهان نیز یکی از رویشگاه‌های لاله واژگون است که متأسفانه حضور گردشگران ناآگاه و البته مسئولان ناآگاه‌تر، آنها را به نابودی کشانده است. نادر ضرابیان، عضو انجمن کوهنوردان ایران که طی سال‌های اخیر، کاهش گل‌های لاله واژگون را در نقاط مختلف به چشم دیده و تأیید می‌کند، به همشهری می‌گوید:
«گاهی اوقات دهیاران و اعضای شورای روستاها برای تبلیغ روستا و نشان دادن آن به گردشگران، آنها را به سمت دشت لاله‌های واژگون هدایت می‌کنند. لاله‌ها یا زیر پای گردشگران و خودروهای آنها از بین می‌رود یا از پیاز جدا می‌شود.» او از احداث و راه‌اندازی تاسیسات و خدمات رفاهی و... در میان آثار طبیعی نیز گلایه‌مند است و می‌افزاید: «میراث فرهنگی اصفهان دقیقا در میان این لاله‌های واژگون، سرویس بهداشتی وسیعی احداث کرده است،
که با این کار هم چشم‌انداز را تخریب کرده و هم لاله‌ها از بین رفته‌اند.» ضرابیان به حضور خودروهای گردشگران در منطقه کوهرنگ هم اشاره کرده و می‌گوید: «کوهرنگ منطقه‌ای حفاظت‌شده است اما بارها دیده‌ام، مسئولان در ورودی محدوده را به بهانه ازدحام جمعیت و حضور زیاد گردشگران، روی خودروها باز می‌کنند و لاله‌های واژگون زیر چرخ خودروها له می‌شوند.»
نظر شما