محمدحسین داجمر وضعیت سودآوری و توسعه فعالیت این شرکت را در سطح مطلوبی ارزیابی می کند و از عقد چندین قرارداد خرید کشتی خبر می‌دهد. او همچنین برنامه عرضه سهام این شرکت در بورس را نیز در گفت و گویی که می‌خوانید اعلام کرده است:
- کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران آیا مطابق با برنامه توسعه تجارت جهانی کشورمان، توسعه پیدا کرده است؟
- امسال چهلمین سال تأسیس کشتیرانی کشورمان است و ظرفیت آن قبل از پیروزی انقلاب از نظر تناژ 525 هزار بوده در حالی که در حال حاضر این ظرفیت به حدود 4 میلیون تن می‌رسد و حدود 115 فروند کشتی در ناوگان کشتیرانی کشورمان فعال است و نسبت به بقیه بخش‌‌های حمل و نقل کشور، رشد ناوگان دریایی کشورمان به مراتب بیشتر است، در عین حال که این رشد امکان افزایش بیشتری هم دارد. ما در چند حوزه حمل و نقل دریایی از جمله کانتینر مسافری، فله، جنرال کارگو و تانکر، فعالیت می‌کنیم و در منطقه از این لحاظ حرف اول را می‌زنیم. در سال‌های اخیر حدود 55 قرارداد قطعی به امضا رساندیم که عمدتاً چین و کره طرف‌های اصلی قراردادهای ما هستند. چون همان‌طور که می‌دانید در دنیا 3 کشور کره، ژاپن و چین اولین کشورهای سازنده کشتی هستند و همچنان که چین برنامه‌ریزی کرده تا سال 2015 در جهان اولین باشد، در حالی که تا پیش از این کشورهایی چون اسپانیا، آلمان و انگلیس در این جایگاه قرار داشتند، در حال حاضر کشور کره در شرکتی مثل هیوندای 35 درصد کل تولید موتور در جهان را پوشش می‌دهد و علاوه بر این که کشتی‌های بزرگ های‌تک LNG نیز توسط این شرکت ساخته می‌شود.
همان‌طور که اشاره کردم ما در حال حاضر قرارداد خرید 55 کشتی را در سال 2008 میلادی منعقد کردیم که به نوبه خود رکورد محسوب می‌شود در عین حال که تا پایان سال 86 هجده کشتی را از این تعداد، تحویل می‌گیریم، که اولین کشتی خریداری شده را طی چند روز گذشته تحویل گرفتیم که یک کشتی فله‌بر 5 و 2 هزار تنی است و 4 فروند کشتی دیگر هم در مردادماه سال 87 تحویل می‌گیریم. همان‌طور که می‌دانید خرید کشتی کار زمان‌بری است ولی با این حال برنامه توسعه جدی را برای شرکت در نظر داریم.
در حوزه خلیج‌فارس هم شرکتی را به نام کشتیرانی والفجر ایجاد کردیم که به صورت تخصصی در منطقه حضور دارد که در 3 حوزه، مسافری، باری و باری مسافری، فعال است و علاوه بر این پیش‌بینی می‌کنیم که تا 3 هفته آینده هم کاتامارانی را در کیش تحویل بگیریم و برنامه خرید 3 کشتی فیدری را هم در دستورکار داریم، به این ترتیب عمده جزایر و بنادر فعال در حوزه کشتیرانی در حوزه خلیج‌فارس تحت پوشش شرکت کشتیرانی والفجر است و در خطوط مختلفی چون خرمشهر به کویت، بوشهر به بحرین و قطر به صورت باری و مسافری و دمام عربستان به شکل باری فعال است و در حوزه داخلی در بندر بوشهر به خارک و از کیش به بندر لنگه و همین‌طور کیش به بندر آفتاب، فعالیت داریم ضمن اینکه ارتباط بندر کیش به دوبی را هم در برنامه داریم و تقریباً در تمام نقاط اصلی محل گردش کالا و مسافر ارایه خدمات داریم.
- ظاهراً شرکت در زمینه حمل مواد غذایی و گل هم به کشور امارات، سرویس‌دهی دارد؟
- بله، از جمله فعالیتهای شرکت در حوزه خلیج حمل میوه، تره‌بار و گل به کشور امارات است که تا پیش از این با کفی‌ها و ماشین‌های سردخانه‌ای و کشتی‌های رو رو انجام می‌شد به دلیل اینکه در سرویس‌دهی شرکت کانتینر یخچالی موجود نبود، در حالی که ارسال با کمک وزارت بازرگانی و حمل اعتباراتی که کشتیرانی کمک کرد موفق به خرید 200 دستگاه کانتینر یخچالی برای شرکت والفجر شدیم که تا آخر سال جاری تحویل شرکت می‌شود که قطعاً تأثیر به سزایی در حجم صادرات این محصولات به کشور امارات دارد.
- میزان استقبال از کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در منطقه به چه صورت است؟ و حجم فعالیت آن نسبت به سایر کشورهای منطقه در چه شرایطی است؟
- در حال حاضر در بندرعباس حدود 40 درصد از ظرفیت کانتینری را در اختیار داریم که حدود 24 خط در آن تردد دارند و سایر خطوط کشتیرانی ما بعد از بندرعباس حدود 10درصد سهم می‌برند. ما به دوبی، عربستان و قطر هم حمل بار داریم که بیشتر به وسیله کشتی‌های فیدری انجام می‌شود. تقریبا حدود یک سوم ظرفیت محل بار در کشتیرانی ما بین کشورهای مختلف دنیاست و کشتی‌های فله‌بر ما نیز در بسیاری از موارد به حمل بار بین کشورهایی مثل عربستان و قطر می‌پردازند.
- آیا وضعیت عمر ناوگان کشتیرانی و بحث فرسودگی آن واقعاً حل شده است؟
البته با سرمایه‌گذاری‌هایی که در حال انجام است عمر ناوگان کاهش می‌یابد. با این حال عمر ناوگان کشتیرانی ما در حال حاضر حدود 16 سال است که طبق برنامه باید به 14 سال برسد. حتی کشتی‌های مسن ما هم تمام استاندارد‌های بین‌المللی را دارند چرا که در غیر این صورت نمی‌توانند تحت پوشش بیمه قرار بگیرند. در حال حاضر مقررات بین‌المللی بسیار سخت شده و کشتی‌های ما در هر بندری که وارد می‌شوند، مقامات بندری به بازرسی می‌پردازند و در صورت وجود هر مشکلی اجازه تردد به کشتی داده نمی‌شود. بنا‌بر این لازمه تردد در صحنه بین‌المللی فقط استاندارد‌های بین‌المللی است. همچنین بیمه کشتی‌های ناوگان به وسیله شرکت‌های بزرگ بین‌المللی گروه A انجام می‌شود که عمدتا شرکت‌های بزرگ اروپایی از کشورهای انگلیس و نروژ هستند.
- وضعیت شرکت و بحث ورود به بورس آن، در چه مرحله‌‌ای است؟
- خیر، این قضیه کاملاً فعال است و تمام مصوباتی که باید برای عرضه سهام در بورس و برای تعیین قیمت انجام شود، انجام دادیم و مدارک لازم هم ارسال شده و قرار است 55/2 درصد سهام شرکت برای تعیین ارزش در بورس عرضه شود. به هر حال این مراحل طی شده متعاقب امید نامه‌ای که از سوی سازمان بورس تهیه می‌شود ما می‌توانیم جلسه معارفه‌ای را با سرمایه‌گذاران داشته باشیم. ظاهراً تاریخ عرضه سهام شرکت از سوی سازمان اسفندماه سال جاری تعیین شده و امیدواریم که بتوانیم سهام شرکت کشتیرانی را در این تاریخ عرضه کنیم.
- آیا برنامه‌ریزی یا پیش‌بینی هم برای عرضه بیش از این مقدار سهم (55/2 درصدی) هم در نظر دارید؟
- در این مورد باید سهامداران عمده تصمیم بگیرند. چرا که سازمان تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی هرکدام سهامدار 5/25 درصد از کل سهام شرکت هستند که به عنوان صاحبان سهم نقش بیشتری ایفا می‌کنند، مقرر شده که 45/2 درصد سهام این شرکت به کارکنان تعلق بگیرد و 24 درصد هم که به سهام عدالت تعلق دارد و 20 درصد مابقی هم متعلق به دولت است که در مجموع سهم دولت 49 درصد از سهام کل شرکت است.
* برای 5/2 درصد اولیه مذاکراتی با متقاضیان داخلی یا خارجی نداشتید؟
- خیر، چون عدد خیلی بالایی نیست قاعدتاً به صورت خرد در بازار عرضه می‌شود و عرضه بلوکی صورت نمی‌گیرد.
- ارزش این مقدار سهام مشخص شده؟
- خیر، رقمی است که بازار آن را تعیین می‌کند.
- سرمایه شرکت در حال حاضر چقدر است؟
- حدود 500 میلیارد تومان است و تصور می‌کنم اگر بیش از این مقدار هم عرضه می‌شد، مورد استقبال واقع می‌شد.
- در حال حاضر وضعیت سوددهی شرکت چگونه است؟
- موقعیت مناسبی دارد و جز شرکت‌های موفق حمل و نقل دریایی در دنیاست.
- از این لحاظ رتبه‌ای هم می‌شود برای آن قائل شد؟
- همان‌طور که قبلاً اشاره کردم، در دنیا کمتر شرکتی مشابه شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی وجود دارد و آن هم به دلیل تنوع کارهایی است که در حوزه حمل و نقل دریایی انجام می‌دهد. معمولاً شرکت‌های بزرگ حمل و نقل دریایی در دنیا، بیشتر در یک بخش حمل و نقل فعالیت دارند در حالی که شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در تمام حوزه‌های حمل و نقل دریایی فعالیت دارد. ولی در مجموع هفدهمین رتبه را در این حوزه کسب کردیم و به عنوان مثال در بخش جنرال کارگر در دنیا جزو 10 کشور اول دنیا هستیم.
- در بخش ساخت و تعمیرات چطور؟
- در واقع ساخت که جزو وظایف ما نیست.
- ولی ظاهراً قراردادهایی در این زمینه منعقد شده؟
- قراردادی را با شرکت ایزوایکر به نام پرشیا هرمزه منعقد کردیم ولی به دلیل مشکلات جدی که در پیشرفت کار این شرکت وجود داشت از جمله اینکه این شرکت سهم سرمایه‌گذاری خود را عرضه نکرده، علاوه بر اینکه یا رد تعمیراتی را که قرار بود آماده‌سازی آن را انجام دهد، به موقع تحویل نداده است و به هر حال ما پیگیر این مسئله هستیم تا بتوانیم به همکاری‌مان با این شرکت ادامه بدهیم در عین حال که جوابگوی شرکت‌های خارجی هم که از کشورهایی چون امارات برای همکاری اعلام آمادگی کردند هم باشیم. در حال حاضر چون مشکلات سهامداران شرکت ایزوایکر حل نشده و بخشی از آن به شستا واگذار شده که ظاهراً در حال برگشت هم هست، بیشتر دچار مشکلات تصمیم‌گیری است که متعاقب آن هم نتوانسته است جایگاه شایسته کشورمان را در حوزه ساخت و تعمیرات به دست بیاورد. امیدواریم با تغییر مدیریتی این شرکت و رفع قانون صنایع دریایی که در مجلس مطرح است، بتوانیم به این جایگاه دست پیدا کنیم.
- سطح توان تعمیراتی شرکت کشتیرانی در چه حدی است؟
- تشکیلاتی که در منطقه وجود دارد، امکانات بسیار خوبی را در وسعتی بیش از هزار هکتار، مهیا کرده است. در بخش تعمیرات ادواری خودکفا نیستیم و عمدتاً تغییرات سفری را در مناطقی مثل بندرعباس انجام می‌‌دهیم. ما در ایزوایکر صاحب حوضچه بسیار خوبی هستیم ولی مشکل رفع همان موانعی است که به آن اشاره کردم. عمده تغییرات ما از طریق چین تأمین می‌شود چون سرعت، کیفیت و قیمت مناسبی دارد.
- در بحث محیط‌زیست، منطقه آیا برنامه‌ای دارد یا اصولاً هزینه‌ای هم برای این کار اختصاص دادید؟
- ما به عنوان کشتیرانی وظیفه‌ای در این مورد نداریم ولی جزو اهداف شرکت و الزاماتی است که در چارچوب استانداردها برای این شرکت در نظر گرفته شد که در قالب گواهی‌نامه‌هایی است که لازمه کار است و در این خصوص سازمان بنادر و کشتیرانی تصمیم گیرنده و کنترل‌کننده است. خوشبختانه در خصوص مواردی که ذکر کردید، چه در آب‌های داخلی و یا در سایر نقاط جهان، هیچ مشکلی نداشتیم.
همشهری امارات
