به گفته وی، این آزمایشگاه در راستای اقدامات پیشگیرانه برای مبارزه با آنفلوانزای پرندگان و بر اساس نیاز کشور در اختیار سامانه بهداشت و درمان قرار خواهد گرفت.
این در حالی است که آزمایشگاه ملی آنفلوانزا در ارتباط با سازمان جهانی بهداشت از سال 1969-1968 شروع به کار کرده است و ایران هم در میان کشورهای منطقه مدیترانه شرقی (EMRO)، اولین کشوری بوده که چنین آزمایشگاهی را راه اندازی کرده و به جمعآوری نمونههای آنفلوانزا پرداخته است.
دکتر طلعت مختاری آزاد، استاد بخش ویروسشناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مسئول آزمایشگاه ملی آنفلوانزا، در رابطه با ساز و کار کلی این آزمایشگاه میگوید: این آزمایشگاه که با سازمان جهانی بهداشت (WHO) همکاری میکند، هر ساله ویروسهای شایع همان سال را جدا میکند و به WHO میفرستد.
به گفته او، بهطورکلی تنها 4 مرکز درکشورهای استرالیا، آمریکا، ژاپن و انگلستان وجود دارد که ویروسها را غربال کرده و شایعترین آنها را در فرمولاسیون واکسنهای فصل بعدی لحاظ میکنند و بدین ترتیب ایران هم در این کار که تنها 2 بار در سال، یک بار برای نیمکره شمالی و یک بار هم برای نیمکره جنوبی انجام میشود، سهمی بسیار قابل توجه دارد.
دکتر مختاری آزاد در ادامه به تجهیز این آزمایشگاه بهعنوان گامی مؤثر در خدمات رسانی بهتر و به روزتر اشاره کرده و میگوید: بعد از شیوع آنفلوانزای پرندگان در کشورهای همسایه و احساس نیاز به تدابیر پیشگیرانه و تشخیصی بهتر در کشور، مسئولان دانشگاه علوم پزشکی تهران با مساعدت وزارت بهداشت و درمان به کمک ما آمده و در تجهیز آزمایشگاه که به بالا بردن دقت، سرعت و ایمنی انجامید، ما را یاری دادند.
او در ادامه به این نکته اشاره میکند که در آزمایشگاه ملی آنفلوانزا در پی این تجهیزها، امکان بررسی تمام موارد انسانی مشکوک به آنفلوانزای پرندگان هم به وجود آمده است اما برای بالا بردن ایمنی، موارد حیوانی، آزمایش نمیشود. دکتر مختاری آزاد، دلیل عدم آزمایش موارد حیوانی را چنین برمیشمرد: ما برای بالا بردن ایمنی، موارد حیوانی را آزمایش نمیکنیم چرا که ممکن است موارد حیوانی با نمونههای انسانی مخلوط شده، جهش ایجاد شود و نوع جدیدی از ویروس بهوجود آید که خطرناکتر و کشندهتر باشد.
استاد ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه به پیشرفتهای دیگری هم که در نتیجه این تجهیز به دست میآید، اشاره کرده و یگوید: در سالهای گذشته و حتی در زمان جنگ، ما خودمان دنبال نمونهها رفته و آزمایشگاه را زنده نگه میداشتیم چرا که اگر 3 سال پشت سر هم نمونههای خود را به مرکز نمیفرستادیم، به علت عدم فعالیت مناسب مورد ارزیابی مجدد قرار میگرفتیم، اما در حال حاضر به جایی رسیدهایم که نمونههای زیادی به ما میرسد و اگر تجهیز صورت نمیگرفت، کار بسیار سخت میشد.
دکتر مختاری درخصوص نحوه دریافت نمونهها میگوید: بیشتر نمونهها از طرف مراکز درمانی و بیمارستانی یا از سوی وزارت بهداشت برای ما ارسال میشود، البته مواردی از ارجاع توسط متخصصین عفونی یا بیمارستانهای خصوصی هم داریم که حتی میتواند این همکاری بیشتر هم شود.
به گفته او، این در حالی است که توان عملکردی آزمایشگاه ملی آنفلوانزا در سالهای اخیر بسیار بیشتر شده و حتی بررسی ویروسهای تنفسی و سرخک هم در این مرکز انجام میشود.
نکته دیگری که دکتر مختاری به آن اشاره میکند، بالا رفتن سرعت جواب دهی به بیماران است بهطوری که اگر در گذشته، مرکز جوابی را بعد از 3 روز صادر میکرد، در حال حاضر در کمتر از 36 ساعت این کار انجام میشود که اگر دستگاههای دستی باقی مانده هم اتوماتیک شوند این زمان باز هم کاهش خواهد یافت.
مسئول آزمایشگاه ملی آنفلوانزا، در توجیه فواید کاهش زمان پاسخگویی میگوید: اگر بیماری مشکوک به آنفلوانزای پرندگان باشد، باید در بیمارستان بستری شود و این بستری شدن تا زمان آماده شدن جوابها ادامه مییابد که هر چه این زمان کوتاهتر باشد، هم هزینهها کاهش مییابد و هم تختهای بیمارستانی کمتر اشغال میشود و درکل هم به نفع دولت و هم به نفع مردم است.