آنها رابط میان دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگران هستند که همیشه باید در آن واحد حامی منافع هر دو گروه باشند و همان کسانی هستند که گردشگران خارجی بیش از هر کس دیگر با آنها در ارتباطند و بر اساس رفتار آنان، رفتار بقیه افراد جامعه میزبان را تحلیل و بررسی میکنند.با این وجود، نقش و شرح وظایف کاری راهنمایان در برخی از جوامع و بهطور مثال در ایران کاملا مشخص نیست.
راهنمایان تور معمولا در سه نوع مختلف از تورها فعالیت دارند: تورهای ورودی، تورهای خروجی و تورهای داخلی. آنها موظفند که از آغاز تا پایان سفر، همراه گروه باشند، تور را مدیریت کنند و اطلاعات لازم در سفر را به گردشگران ارائه دهند.
از آنجا که گردشگری یک شغل فصلی محسوب میشود و تا کنون تلاشها، برای همهزمانی، همه مکانی و همگانی کردن سفر تا جایی که بتواند مشکل مالی فعالان در این صنعت را حل کند، به نقطه قابل قبولی نرسیده است، راهنمایان تور مجبورند که به شغل یا شغلهای دیگری هم بیندیشند.
کنارهگیری یک راهنمای تور با تجربه از شغلش، برای صنعت گردشگری کشور یک ضرر محسوب میشود، چراکه راهنمای تور بودن به تجربه نیاز دارد و هر راهنما در هر تور با مسائل تازهای آشنا میشود و در نتیجه بعد از سالها تجربه میتواند با سلایق گردشگران هماهنگ شود و تور موفقتری را اجرا کند. اما هنگامی که همین راهنما راه و چاه کار را دانسته است و به دلایل مالی و شرایط کاری از این شغل دست میکشد، هرگز نمیتوان امیدوار بود که هدایت تورهای گردشگری به سطح قابل قبولی ارتقا پیدا کند.
در این صورت همیشه ما شاهد ورود راهنمایان کم تجربه به این صحنه هستیم، بدون این که دوره رشد کامل آنها را در گردشگری و هدایت تور شاهد باشیم. از طرف دیگر، با تمام تلاشهایی که توسط برخی از راهنمایان تور انجام شده، امنیت شغلی و بیمهشان بهطور کامل حل نشده باقی مانده و روند بهبود وضعیت به کندی پیش میرود.
بد نیست بدانید شخصی که قرار است راهنمای تور باشد، باید در کلاسهای آموزشی به مدت 5 ماه شرکت کند و با گذراندن امتحانات و تأیید صلاحیت شدن از طرف سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، مجوز لازم برای هدایت تور را کسب کند.اما موضوع مهم این است که نه تنها راهنمایان تور در صنعت گردشگری ایران نادیده انگاشته میشوند، بلکه نظارتی هم بر کیفیت رفتار آنان وجود ندارد.
از طرفی با این که از طرف سازمان متولی، به دفاتر خدمات مسافرتی ابلاغ شده است که از راهنمایان دارای مجوز استفاده کنند، اما نهادی برای نظارت بر این امر که به راستی ناظر باشد و از تخلفات جلوگیری کند، دیده نمیشود.
راهنمایان تور در دنیا دارای اتحادیه جهانی انجمنهای راهنمایان تور هستند.این اتحادیه یک نهاد غیرانتفاعی غیرسیاسی است که برای شناساندن نقش راهنمایان در جوامع مختلف و استانداردسازی رفتاری آنان تلاش و فعالیت میکند. برگزاری تور برای افراد معلول، نابینایان، بچهها و بیماران از جمله فعالیت های این اتحادیه است که در ایران بسیار مهجور و نا آشنا باقی مانده است.
به راستی آیا نباید برای سفر و آشنایی نابینایان و معلولان با طبیعت ایران و جهان، میراث فرهنگی و معنوی چارهای اندیشید؟یکی دیگر از برنامههای این اتحادیه، بزرگداشت روز جهانی راهنمایان تور در 21 فوریه هر سال است.مراسم این روز برای اولین بار در سال 1990 با حضور 15 کشور اجرا شد و از آن پس کشورهای دیگری هم در بزرگداشت این روز تلاش کردند.حضور در این اتحادیه و بزرگداشت این روز، هدفی است که راهنمایان تور ایرانی به آن میاندیشند.