دکتر محمود عرب خدری در نشست با مدیران ادارات منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی گفت: میزان فرسایش خاک در کشور ما بسیار زیاد است و باید فکری به حال آن کرد.
وی با بیان اینکه در حوزه مباحث آبخیزداری طبق قانون برنامه ششم توسعه در دو مورد مهم شامل کاهش فرسایش خاک و مشارکت در تغذیه آبخوانها دو وظیفه عمده بر عهده متولیان امر گذاشته شده است افزود: فرسایش خاک در کشور موجب شسته شدن خاک های حاصلخیز، ورود این خاکها به رودخانه و سدها، کاهش تولیدات و نیز ضعیف شدن خاک میشود. ضمن اینکه از طرف دیگر این وضعیت موجب گل آلود شدن رودخانه و پر شدن مخازن سدها و تاثیر منفی بر بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی میشود.
او گفت: اکنون حدود ۷۰۰ هزار حلقه چاه در کشور داریم که ۳۰۰ هزار حلقه از این تعداد غیر مجاز هستند و به دلیل بهرهبرداری بیش از اندازه از آبهای زیرزمینی، فرونشست زمین در دشتها نیز به مشکلات افزوده شده است.
عرب خدری ادامه داد: این وضعیت سبب شده است سطح آبهای زیرزمینی افت شدید پیدا کند و برخی دشتها به عنوان دشت ممنوعه شناخته شود.
وی با بیان اینکه بیشتر فرسایش در اراضی کوهستان و شیبدار است گفت: در این راستا تکنیکهایی توسعه داده شده که بتوان بر پوشش گیاهی این اراضی افزود زیرا هر چه پوشش گیاهی مطلوبتر شود، از فرسایش خاک جلوگیری شده و جمعآوری آب باران نیز بیشتر میشود.
وی با بیان اینکه ایران کشوری است که عمده آن خشک و نیمه خشک است افزود: پوشش گیاهی ضعیف در اراضی شیبدار و برخی مناطق کوهستانی موجب میشود فرسایش خاک در این مناطق بیشتر باشد و به همین دلیل بر روی استحصال آب باران از طریق روش پخش سیلاب در آبخوان تمرکز شده است.
عرب خدری گفت: آبهای سیلابی با رسوب بسیار و شدت فراوان موجب تخریب زیاد میشود و میتوان با احداث بند در مسیر رودخانهها و منحرف کردن مسیر سیلاب آن را به سوی عرصههای فاقد پوشش گیاهی هدایت کرد.
وی گفت: در این راستا هم اکنون ۳۷ ایستگاه پخش سیلاب یا آبخوان در کشور داریم که طی ۲۰ سال گذشته ۲ میلیارد متر مکعب آب از این طریق ذخیره شده است که یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب آن به تغذیه آبخوانها رسیده و بقیه صرف تولید پوشش گیاهی منطقه شده است.
وی ادامه داد: طبق برآوردهای انجام شده این شیوه تاثیر بسیار خوبی در تغذیه آبهای زیرزمینی دارد و دهها برابر از روش سدسازی ارزانتر است.
معاون پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با بیان اینکه سالانه ۲ تا سه متر از آب سدها تبخیر میشود افزود: با هدایت آب به زیر زمین از تقطیر، آلودگی و هر گونه خسارت به آن جلوگیری شده و به تغذیه قنوات کمک میشود.
نظر شما