در محله بهار، اهالی و کاسبان این ضرب‌المثل را محقق کرده‌اند. آنها با مشارکت و همراهی هم طرح «جمع‌آوری قطره قطره آب‌های سطحی» را اجرا کرده و اکنون چاه ۴۰هزار لیتری در مجتمع «چهلستون» وجود دارد که از آب آن برای مصارف مختلف استفاده می‌کنند. به گفته مسئولان شرکت آب و فاضلاب منطقه ۷، این طرح نخستین طرح جمع‌آوری آب‌های سطحی با مشارکت اهالی است.
مجتمع چهلستون بیش از ۲۰۰ واحد تجاری دارد که وجود برخی از امکانات در آن کمبودهای محله را برطرف کرده است. به گفته «مجید صداقت» یکی از کاسبان قدیمی، در این مجتمع نمازخانه‌ای به مساحت ۱۵۰مترمربع وجود دارد که در اختیار عموم مردم است. او می‌گوید: «این نمازخانه به نام «شهدای آتش‌نشان» نامگذاری شده است و مردم می‌توانند نمازهای یومیه خود را در آن اقامه کنند.» کار به اینجا ختم نمی‌شود. ایجاد باغچه و اجرای طرح بهسازی پیاده‌رو از کارهای دیگری است که به همت کاسبان و اهالی در خیابان بهار انجام می‌شود. «امید رمضانی» کاسب دیگری است که درباره کارهای انجام شده می‌گوید: «انجام این کارها نیاز به مدیریت دارد که خوشبختانه مدیران مجتمع چهلستون در این زمینه موفق بوده و توانسته‌اند با اعتمادسازی، مردم را در طرح‌ها با خودشان همراه کنند.»
- ایده‌ای که با قطره‌های آب شکل گرفت
رها شدن آب کولرهای مجتمع و فرو رفتن آنها در پی ساختمان، ایده اجرای طرح جمع‌آوری آب‌های سطحی را در ذهن «محسن‌صباغی» مدیر مجتمع چهلستون و نماینده فرماندار تهران در منطقه ۷ شکل می‌دهد. او می‌گوید: «این مجتمع بیش از ۲۰۰ واحد تجاری دارد که همگی به کولر مجهزند. یک حساب سرانگشتی نشان می‌دهد که اگر از هر کولر، تنها در یک دقیقه تنها یک قطره آب چکه کند در یک ساعت، هزاران لیتر آب هدر می‌رود. تماشای همین قطره‌های آب بود که مرا به فکر انداخت تا آنها را در یک مخزن جمع‌آوری کنم. برای اینکار حدود ۱۵۰متر لوله‌کشی کردم و یک مخزن ۲ هزار لیتری خریدم. کارها انجام شد و آب کولرها قطره قطره در لوله‌ها جاری و در مخزن جمع‌آوری شدند.» این اتفاق مربوط به ۲ سال پیش است. آب‌های جمع‌آوری شده در شست‌وشوی پیاده‌رو و آبیاری باغچه‌ها و فضاهای سبز محله مورد استفاده قرار می‌گیرد. به گفته صباغی با اجرای این طرح، هزینه و میزان مصرف آب اهالی و کاسبان در مقایسه با سال‌های پیش کاهش چشمگیری داشته است.
- حفر چاه برای ذخیره‌سازی بیشتر
در تابستان گنجایش مخزن برای ذخیره‌سازی آب کولرها کافی بود اما در پاییز و زمستان به دلیل بارش‌های جوی، حجم جمع‌آوری آب‌های سطحی افزایش می‌یافت و به همین دلیل برای ذخیره‌سازی نیاز به فضای بیشتری بود. صباغ می‌گوید: «موضوع را با مدیران شهرداری منطقه ۷ در میان گذاشتیم و موافقت کردند تا چاهی حفر کنیم. این چاه با گنجایش ۴۰ هزار لیتر حفر شد و اکنون همه آب‌ها در آن ذخیره می‌شود. برای استفاده از آب‌های جمع‌آوری شده در چاه، پمپی تعبیه شده است.» این چاه با هزینه ۱۸ میلیون تومانی حفر و تجهیز شده و همه هزینه‌ها هم از حق شارژ مجتمع پرداخت شده است.
کارواش سیار در پارکینگ
شست‌وشوی پیاده‌رو و آبیاری باغچه و فضای سبز محله، کاربردهای آب‌های جمع‌آوری شده در مخزن ۲ هزار لیتری بودند که با افزایش حجم آب و ذخیره‌سازی آن در چاه، میزان مصارف آن هم تغییر کرده است. ایجاد کارواش سیار در پارکینگ مجتمع چهلستون، مهم‌ترین‌کاری بود که با هدف اشتغالزایی و استفاده بهینه از آب‌های جمع‌آوری شده انجام شده است. صباغی می‌گوید: «آب‌های جمع‌آوری شده برای خوردن و آشامیدن مناسب نیست و شست‌وشو، بهترین روش بهره‌برداری از آنهاست. بنابراین، افرادی که از پارکینگ مجتمع چهلستون استفاده می‌کنند در صورت تمایل برای شست‌وشوی خودروشان می‌توانند از امکانات کارواش سیار که شست‌وشویش با همان آب‌های ذخیره شده انجام می‌شود، استفاده کنند.» این کارواش برای ۲ نفر فرصت شغلی ایجاد کرده است.
- تشویق شهروندان برای مشارکت بیشتر
مشارکت مردم در طرح‌های شهری، خدماتی، رفاهی، اجتماعی و ورزشی، بی‌شک با نتیجه بهتری همراه است. به گفته صباغی، اهالی محله بهار در میان ۳۵۴ محله کلانشهر تهران رتبه نخست را در مشارکت کسب کرده‌اند. او می‌گوید: «اهالی در همه کارها مشارکت می‌کنند و همین همراهی آنهاست که سبب انجام بهتر کارها می‌شود.» او به نقش مدیران و مسئولان دستگاه‌های مختلف اشاره و عنوان می‌کند: «مشارکت مردم در طرح جمع‌آوری آب‌های سطحی، کار بسیار بزرگ و ارزشمندی است و همچنین می‌توان آن را الگوی مناسب معرفی کرد و در محله‌های دیگر تعمیم داد. مسئولان شرکت آب و فاضلاب از این طرح تقدیر کردند اما این کافی نیست و بهتر است برای ترغیب بیشتر شهروندان، در هزینه آب‌های مشترکانی که در این طرح همراهی کرده‌اند، تخفیف ۵۰درصدی در نظر گرفته شود.» - آشنایی با ساکنان یک مجتمع مسکونی که کم‌مصرف‌ترین مشترک آبفا شناخته شدند
بهار کـم‌مصرف
بهاره خسروی-خبرنگار: صرفه‌جویی، هنر درست مصرف کردن منابع انرژی است. اهالی ساختمان «بهار» در محله هاشمی با رعایت همین موضوع و توجه به حفظ منابع آبی و با رعایت الگوی مناسب مصرف، جزو مشترکان کم‌مصرف شرکت آبفای منطقه ۵ شدند و از سوی این شرکت مورد تقدیر قرار گرفتند. در این گزارش راهی محله هاشمی شدیم و با «اسماعیل فتحی» مدیر ساختمان مجتمع بهار که در اجرای رعایت الگوی مصرف بهینه آب میان همسایگان نقش بسزایی دارد، گفت‌وگو کردیم.
- مشترکان کم‌مصرف
مجتمع مسکونی بهار در محله هاشمی، ساختمانی ۲۰ واحدی با ۶۰ ساکن است که در ماه گذشته اهالی آن با رعایت الگوی مصرف بهینه آب، به ازای هر واحد، ۱۶مترمکعب آب شرب شهری مصرف کردند. این آمار درحالی است که به گفته کارشناسان سازمان آبفای منطقه۵، میانگین جهانی مصرف آب برای یک خانواده ۴ نفره، ۱۵تا ۱۸ مترمکعب در ماه است. اسماعیل فتحی، مدیر مجتمع بهار درباره آن چنین توضیح می‌دهد: «صرفه‌جویی هنر مصرف نکردن نیست، بلکه هنر درست مصرف کردن است. در باور عامیانه، وقتی از کسی تقاضای صرفه‌جویی در مصرف منابع انرژی را داریم، نخستین تصور ذهنی او، خساست به خرج دادن در مصرف انرژی است. آنها مدعی هستند چون هزینه آب‌بها، برق و گاز را می‌دهند نباید هیچ محدودیتی برای مصرف داشته باشند، اما غافل از اینکه منابع انرژی محدود و استفاده از آن سهم همه مردم است.»
- نصب ابزار کاهنده فشارآب
شست‌وشوی ظرف‌ها، مسواک زدن، حمام کردن، نشتی سیفون دستشویی و مواردی از این دست، بیشترین سهم را در هدر رفت و مصرف بی‌رویه آب شرب شهری دارد. یکی از راهکارها، نصب ابزار کاهنده میزان فشار آب در ساختمان است. فتحی با اشاره به وجود این ابزار مهم در ساختمان بهار ادامه می‌دهد: «صرفه‌جویی در مصرف آب باید در میان خانواده‌ها به‌عنوان یک فرهنگ نهادینه شود. موضوعی که ما از میان اعضای خانواده‌مان آغاز کردیم. به بچه‌ها آموزش دادیم که در زمان مسواک کردن از لیوان برای شست‌وشوی دندان‌ها استفاده کنند، زمان حمام کردن، شیر آب را زیاد باز نگذارند. از همه همسایه‌ها درخواست کردم وضعیت سیفون توالت را بررسی کنند تا خرابی و گرفتگی نداشته باشد.»
- استفاده از آب استفاده شده
مصارف خانگی آب مانند شست‌وشو میوه و سبزیجات، رخت و لباس، نظافت خانه، راه پله و... بیشترین میزان مصرف آب و هدررفت بی‌رویه را به همراه دارد. اما با چند راهکار ساده و مدیریت صحیح در انجام امور جاری و روزمره زندگی می‌توان از هدر رفتن آب پیشگیری کرد. «سیما پردک» همسر اسماعیل فتحی این را می‌گوید و در تکمیل صحبت‌های همسرش به استفاده از آب‌های دست دوم در خانه اشاره می‌کند: «ما «شمالی» هستیم و در شهرمان زیاد با مشکل قطع آب مواجه می‌شدیم. به همین دلیل برای اینکه همیشه آب برای امور خانه‌داری در اختیار داشته باشیم، خلاقیت‌های زیادی را در خانه انجام می‌دادیم. معمولاً از آب شست‌وشوی سبزیجات، آبکش کردن برنج، برای آبیاری گلدان‌های خانه و شست‌وشوی سرویس بهداشتی استفاده می‌کنم. در مواقع شست‌وشو، شیرآب را به اندازه احتیاج باز می‌گذارم. کارشست‌وشوی پتو، فرش یا قالیچه را داخل ساختمان انجام نمی‌دهیم و در این‌باره با همسایه‌ها به توافق رسیده‌ایم. از ماشین لباسشویی برای شستن چند تکه رخت استفاده نمی‌کنم و اغلب تلاش می‌کنم تا سبد رخت‌ها کامل پر شود.»
- پرورش گیاهان سازگار با بی‌آبی
در بیشتر خانه‌ها و مجتمع‌های مسکونی و اداری برای آبیاری باغچه، گل و گیاهان آپارتمانی، همواره حجم زیادی آب آشامیدنی مصرف می‌شود. یکی از راه‌های صرفه‌جویی در این بخش، پرورش و تکثیر گیاهان که نیاز اندکی به آب دارند. اسماعیل فتحی این پیشنهاد را می‌دهد و در ادامه می‌گوید: «مدیران ساختمان‌ها و افراد مطلع می‌توانند استفاده از گیاهان سازگار با بی‌آبی، در میان همسایه‌ها و همکاران خود فرهنگسازی کنند. کاری که من از خانه آغاز کردم و تلاش کردم برای استفاده بهینه از فضای لطیف طبیعت از گیاهانی که نیاز به یکبار آبیاری در هفته دارند، نگهداری کنم.»
نظر شما