پنج مرحله گذر به روزنامه نگاری آنلاین
دانشیار گروه ارتباطات دانشگاه تهران، ایسنا، با بیان این مطلب و با تاکید بر اینکه روزنامه‌نگاری سنتی برای رسیدن به روزنامه‌نگاری آنلاین، از پنج مرحله گذر کرده‌است، اظهار کرد: انتقال روزنامه‌نگاری فیزیکی به مجازی، انتقال روزنامه‌نگاری مرکزی به غیر مرکزی، انتقال روزنامه‌نگاری آنالوگ به دیجیتال، انتقال روزنامه‌نگاری متنی و تک رسانه‌ای به چند متنی و چندرسانه‌ای و همچنین انتقال روزنامه‌نگاری پیوسته به روزنامه‌نگاری هایپرتکست، مراحل انتقال و گذار از روزنامه‌نگاری سنتی به روزنامه‌نگاری آنلاین به حساب می‌آیند.
حوزه‌های مقایسه
وی با اشاره به اینکه روزنامه‌نگاری آنلاین و سنتی، در سه قلمرو ظرفیت تولید، تعامل با مخاطب و تفاوت عامل زمان و مکان در تولید مطلب، با هم قابل مقایسه هستند، افزود: ژورنالیسم آنلاین، منطق ارتباطی بازنمایی واقعیت و خود واقعیت را تغییر می‌دهد و جهان واقعی‌تری را در عرصه بازنمایی رسانه‌ای منعکس می‌کند.
او ادامه داد: انتقال به فضای مجازی و عبور از نگاه صرفاً فیزیکی به نگاه مجازی، انتقال از بستر صرفاً فیزیکی به فضای مجازی و مجاز بودن و همچنین قرار گرفتن در مسیر فرآیندهای مجازی شدن، بنیان‌های متفاوت ژورنالیسم مجازی و ژورنالیسم سنتی را منعکس می‌کند.
اصلی‌ترین تفاوت؛ ارزشگذاری بر مخاطب
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه، تعامل با مخاطب و ارزشگذاری بر او، اصلی‌ترین تفاوت روزنامه‌نگاری آنلاین و سنتی است که در نوع مدرن آن، قدرت مخاطب به حداکثر رسیده [رسانه‌ها و مخاطبان] و فاصله بین بروز واقعیت و روایت آن نیز به کمترین حد خود می‌رسد که روزنامه‌نگاری وبلاگ، به دلیل رهایی از فرمول‌ها و قوانین مرسوم در روزنامه‌نگاری، در این زمینه پیشگام است.
او با تاکید بر اینکه منطق تفاوت‌های این دو عرصه، یعنی روزنامه‌نگاری سنتی و آنلاین باید مورد شناسایی قرار گیرد[یک روزنامه‌نگار آنلاین در برابر یک روزنامه‌نگار چاپی]، تصریح کرد: در روزنامه‌نگاری آنلاین، از هر جایی می‌توان با مخاطب ارتباط برقرار کرد، مکان روزنامه نگاری در آن، فضای جهانی و زیر ساخت‌ها نیز، دیجیتالی و شبکه‌ای است[مفاهیم: الزامات و اهداف شبکه‌ای شدن چیست؟]، ضمن اینکه در این نوع روزنامه‌نگاری، قانون ریاضی حاکم بوده و تقسیم، ترکیب، تکثیر و تکمیل نیز از مفاهیم و ابزار کار محسوب می‌شوند.
ژورنالیسم وبلاگی؛ مفهومی تازه
وی در ادامه از ژورنالیسم وبلاگ، به عنوان مفهوم تازه‌ی این حوزه یاد و اضافه کرد: ژورنالیسم وبلاگ، به دلیل رهایی از فرمالیسم رسانه‌ای بوجود آمده و از طریق آن، انتقال اطلاعات، سریع‌تر و کوتاه‌تر است، ضمن اینکه روزنامه‌نگاری وبلاگ[وبلاگ؛ خانه هویت و تجسم شخصیت]، روزنامه‌نگاری نادیده‌های اجتماعی، قدرت فردیت در قلمرو روزنامه‌نگاری و نیز ساده شدن روند تولید خبر است که استفاده از زبان وبلاگی، از اتفاقات مهم این حوزه محسوب می‌شود.
عاملی، ژورنالیسم وبلاگ [وبلاگ به مثابه رسانه] را باعث تغییر در فضای اطلاع‌رسانی ژورنالیسم آنلاین دانست و افزود: انتقال روزنامه‌نگاری جمعی به روزنامه‌نگاری فردی، انتقال روزنامه‌نگاری حرفه‌ای به روزنامه‌نگاری عامیانه و انتقال روزنامه‌نگاری وابسته به روزنامه‌نگاری زرد از جمله کارکردهای ژورنالیسم وبلاگ نسبت به ژورنالیسم آنلاین است که مسئله درآمدزا بودن آن نیز، مهم‌ترین چالش پیش روی این حوزه از روزنامه‌نگاری است.[زرد آنلاین]
او با بیان مثال‌هایی از وبلاگ‌های کشورهای توسعه یافته، تأکید کرد: در کشورهای توسعه یافته، به دلیل حق کپی‌رایت، امکان فروش خبر، از طریق تولید محتوای وبلاگ‌ها امکان‌پذیر است، اما این موضوع در قلمرو ژورنالیسم وبلاگ ایران مغفول مانده و باید برای آن تدابیری اندیشیده شود[نمونه شیوه‌نامه اخلاق آنلاین] تا مانع از آسیب به این عرصه اطلاع‌رسانی شود.
وی با بیان اینکه یافته‌ها و پیش‌فرض‌های دانش ژورنالیسم، پاسخگوی نیازهای امروز این عرصه نیست، تصریح کرد: بررسی تفاوت‌ها و شباهت‌های روزنامه‌نگاری آنلاین و سنتی، به منطق جدید و همچنین بازنگری در یافته‌های قبلی این عرصه نیازمند است.
