در ایران آماری دقیق از مبتلایان دردست نیست اما گفته میشود که در آمریکا بیش از سه میلیون نفر به این بیماری دچارند و خسارت اقتصادی ناشی از این بیماری را در این کشور میلیاردها دلار در سال برآورد میکنند.
پیش بینی میشود پنج میلیون نفر در جهان براثر این بیماری نعمت بینایی خود را از دست داده باشند.
در چشم دائما مایع شفافی ترشح میگردد که به آن زلالیه میگویند و این مایع از محلی که زاویه (محل تلاقی قرنیه با عنبیه) نامیده میشود، خارج میگردد.
اگر به دلیلی انسداد یا مانعی بر سر راه خروج این مایع در چشم ایجاد شود و زلالیه نتواند بهراحتی از چشم خارج گردد، در اینصورت فشار داخل چشم بالا میرود.
آب سیاه چیست؟
آب سیاه بیماریای است که با افزایش درونی فشارچشم همراه است و در اثر آن اعصاب بینایی دچار آسیب غیر قابل برگشت میشود. آب سیاه در همه گروههای سنی مشاهده میشود؛ هرچند سالمندان بیشتر درخطر هستند.
در برخی از گونههای بیماری، برخی نشانهها و علائم، بیمار را به سوی پزشک رهنمون میکند. درد و تاری دید، قرمزی چشم و سردرد، و گاهی تهوع و استفراغ از جمله این نشانهها هستند.
آغاز بیماری بدون نشانه است و تا مراحل پیشرفته بیماری، دید در حد طبیعی باقی میماند. این مشکل بزرگی است که بیماران را از بیماری خود بیخبر نگه میدارد. از اینرو آب سیاه را دزد خاموش نام نهادهاند.
با پیشرفت بیماری، دید از ناحیه محیطی درمعرض آسیب قرار میگیرد. یعنی کاهش دید از زوایای کناری شروع میشود و دید مرکزی تا مدتها باقی است وهمین امر در بی توجهی برخی بیماران اثر زیادی دارد.
چون بیماران با توجه به دید مناسبی و این که مشکلی برای انجام کارهای خود ندارند نیاز به پیگیری را احساس نمیکنند. تشخیص ندادن و درمان نکردن بهموقع سبب میشود که دید محیطی به تدریج و بهطور کامل ازبین رفته وکوری را به دنبال بیاورد.
روز جهانی گلوکوم در ایران و جهان
امروزه افزایش آگاهی همگانی از این بیماری و پیامدهای آن از جمله فعالیتهای مورد توجه در برنامههای بهداشتی است.
انجمن جهانی آب سیاه و انجمن جهانی بیماران مبتلا به آب سیاه، روز 16 اسفند (6 مارس) را به عنوان روز جهانی آب سیاه در سالنامه کاری پیشنهاد دادهاند. امسال برای اولین بار در جهان این روز برگزار میشود.
دربسیاری از کشورها برنامههایی برای افزایش آگاهی همگانی طراحی و تدوین شده است و رسانههای همگانی نیز به صورت گسترده با این حرکت همراه شدهاند.
درایران نیز همزمان با بسیاری از کشورهای جهان برای این روز برنامههایی تدارک دیده شده است. هدف اصلی این برنامهها افزایش آگاهی همگانی از سویی و از دیگر سو همکاری بین بخشی نهادها وارگانهایی است که در این زمینه مسئولیت یا تخصص دارند.
گروه چشم دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاری اداره کل سلامت شهرداری تهران، انجمن خیریه اشک و رسانههای همگانی امسال برنامههایی را به این مناسبت تدارک دیدهاند.
در روز جهانی گلوکوم(16 اسفند) گروه بزرگی از چشم پزشکان با حضور در خانههای سلامت شهرداری از نزدیک با مردم در باره این بیماری گفتگو میکنند.
بیمارستان فارابی نیز میزبان گروهی از چشمپزشکان کشور است که در این زمینه آخرین یافتههای خود را به بحث می گذارند.
آب سیاه بیماری خطرناکی است که بر ناآگاهی مردم تکیه زده و زندگی آنان را تیره و تار میکند. با معاینات دورهای نزد چشم پزشکان، راه را بر این شبیخون سیاه ببندیم.