به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) بسط و گسترشِ مطالعه در زمینه تاریخِ هنر، یکی از موضوعاتِ حائز اهمیت در راستای دستیابی به گزاره‌های صحیح و دقیق و نیز رفعِ خلأهای اطلاعاتی و شکاف‌های معرفتی در حوزه فرهنگ و تمدن هر جامعه در دوره‌های زمانی گوناگون محسوب می‌شود. در این بین فرهنگِ شیعی، یکی از وجوه قابل‌توجه در عرصه پژوهشِ تاریخِ هنرِ ایران است و دوره قاجار به‌عنوان عصری حائز اهمیت قلمداد می‌گردد، چراکه در یک کُنش و تعامل چندگانه میان هنرمندان، حامیان و مخاطبانِ آثارِ هنری، بیش از پیش باورهای شیعی بروز یافت. این جلوه‌نمایی تا حد زیادی در هنر نقاشی و از طریق رسانه‌های جمعی در گونه‌های مختلف آن ازجمله نقاشی دیواری، نقاشی بر روی کاشی، نقاشی پشت شیشه، نقاشی بر روی پرده و نقاشی‌های چاپ سنگی در اختیارِ اقشار گوناگون قرار گرفت.
هرچند بررسی هنر دوره قاجار یکی از موضوعاتِ مورد توجه محققین داخلی و خارجی در چند دهه اخیر محسوب می‌شود، اما تاکنون به‌صورت متمرکز به بیان مهم‌ترین ویژگی‌های فرهنگِ بصری شیعی در این دوره به شیوه منسجم پرداخته نشده است. در این راستا، اثر پیش رو که یکی از جدیدترین پژوهش‌های پروفسور اولریش مارزلف (انتشار یافته در ۲۰۱۹م) محسوب می‌گردد تا حد زیادی به بیان مفهوم و مصداق‌های فرهنگِ بصری مورد توجه شیعیان در حوزه‌های گوناگون نقاشی‌های دوره قاجار اشاره داشته و زمینه لازم برای پژوهش‌های بعدی را فراهم آورده است. امید است بامطالعه این اثر و الهام‌گیری از آن، ایده‌های نوینی برای محققین ایجاد شد.
فصل‌های این کتاب عبارت است از: گسترش تاریخی فرهنگِ بصری شیعه در دوره قاجار، پرده داستان‌سرایی (نقالی) و تصوراتشان (شبیه‌سازی)، کاشی‌های مصورِ امام‌زاده ابراهیم در شیراز، امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) به‌مثابه شخصیت‌های الگو، تصوراتِ شیعی در کتاب‌های چاپ سنگی دوره قاجار، تصورات شیعه فراتر از واقعه کربلا.
کتاب «فرهنگ بصری: شیعیان دوازده امامی در دوره قاجار» نوشته پروفسور اولریش مارزلف به ترجمه مصطفی لعل شاطری در قطع رقعی، ۱۰۰ صفحه(گلاسه و تمام رنگی)، به شمارگان ۱۰۰۰ و به قیمت ۲۵۰۰۰ تومان از سوی انتشارات مرندیز منتشر و در بیست و یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب مشهد (۸ لغایت ۱۵ آبان ماه)، رونمایی می‌شود.
نظر شما