همشهری آنلاین - فرحناز چراغی: این زلزله به ۱۰ شهرستان و ۱۹۳۲ روستای کرمانشاه و به گفته مسئولان بنیاد مسکن، ۱۰۳هزار واحد مسکونی شهری و روستایی خسارت وارد کرد. زلزله ۶/۴ ریشتری یک‌شنبه چهارم آذر ۹۷ هم ۷۷۱ مصدوم و بیش از ۴ هزار واحد مسکونی خسارت‌دیده به این آمار اضافه کرد. سرپل‌ذهاب، شهرستانی بود که بیشترین خسارت را در زلزله دید و حالا هم ۵-۶ هزار نفر از جمعیت آن هنوز در کانکس‌ها زندگی می‌کنند.
- گرانی اجاره در سرپل‌ذهاب
امروز دومین سال پس از زلزله ۲۱ آبان ۹۶ و اینجا سرپل ذهاب است. خبری از کانکس‌نشین‌ها در ورودی شهر، پارک و معابر عمومی نیست. ساختمان‌های آجری با اسکلت‌های آهنی در چند طبقه بالا رفته‌اند. برخی واحدها هنوز هم در حد اسکلت‌سازی و پی‌کنی هستند و برخی ساختمان‌ها این مراحل را طی کرده و به مرحله آجرچینی رسیده‌اند. کانکس‌ها اما خود را در دل شهر پنهان کرده‌اند.
کریم یکی از مستاجران کانکس‌نشین محله فولادی است که ۴۰سال سن دارد. او با بیان این‌که کارگر است و ۲ فرزند کوچک دارد، می‌گوید: هزینه اجاره‌بها و رهن در سرپل ذهاب به قدری بالاست که پس‌انداز ما به آن نمی‌رسد. کمترین خانه‌های سرپل ذهاب از ۵۰ میلیون تومان رهن آغاز می‌شود. کرایه خانه در سرپل‌ذهاب به اندازه مناطق مرفه‌نشین کرمانشاه است، در حالی که قبل از زلزله ما با ۱۰-۱۵ میلیون بهترین خانه را می‌گرفتیم.
وی ادامه می‌دهد: ۲ سال است منتظر وعده‌های دولت و مسئولان برای دادن زمین به مستاجران هستیم. با این گرانی امکان ندارد به این زودی‌ها بتوانیم خانه اجاره کنیم. هر روز هم شهرداری ما را تهدید می‌کند که در صورت تخلیه نکردن کانکس آب و برق را قطع می‌کنند.
- مهلت ۱۷ روزه دولت به کانکس نشینان
یکی دیگر از کانکس‌نشینان نیز می‌گوید: دولت مردم را مجبور کرده است کانکس‌ها را جابه‌جا کنند و مجبور شدیم کانکس خود را در کنار ساختمان در حال ساخت بیاوریم. وی که خود را لقمان معرفی می‌کند، می‌افزاید: تنها خانواده‌های ثروتمند توانستند ساختمان‌های خود را تکمیل کنند. اغلب مردم سرپل‌ذهاب به دلیل گرانی مصالح موفق به تکمیل ساخت و سازها نشده‌اند. بعضی خانواده‌ها تا مرحله سفت‌کاری پیش رفته و در مرحله نازک کاری مانده‌اند. با این شرایط به دلیل نداشتن پول مجبور شده‌اند به همین ساختمان‌های نیمه‌کاره نقل مکان کنند. در این شرایط هم هر روز از بانک، اخطاریه بازپرداخت می‌آید.
یکی دیگر از مستاجران می‌گوید: ما ۳ خانوار هستیم که در کمپ لاله در کانکس زندگی می‌کنیم. چند روزی است برق و آب سرویس بهداشتی عمومی کانکس‌نشین‌ها قطع شده و چشمه‌های دستشویی با سنگ پرشده است. محمدی با بیان این‌که این روزها خبر تعلق نگرفتن زمین به کانکس‌نشین‌ها پیچیده است و دیگر هیچ امیدی در زندگی ما وجود ندارد، می‌افزاید: ۱۷روز به ما مهلت جابه‌جایی داده شده است که در غیر این صورت آب و برق کانکس‌ها را هم قطع خواهند کرد. ما با حقوق کارگری چطور می‌توانیم هم اجاره بدهیم و هم زندگی خود را بگردانیم؟
- مستاجران کمترین تسهیلات را گرفتند
فرزاد نسیمی‌پور، فعال اجتماعی و از شهروندان سرپل ذهابی، دراین باره به همشهری می‌گوید: هرچند به ظاهر در معابر اصلی و ورودی شهر کانکسی دیده نمی‌شود و به چشم نمی‌آید، اما کانکس‌ها فقط عقب‌نشینی کرده و به کوچه‌ها و کمپ‌هایی رفته‌اند تا از چشم دور باشند. وی با بیان این‌که مردم در خانه‌هایی زندگی می‌کنند که در حد سقف و آجرچینی بالا رفته است، می‌افزاید: این خانه‌ها هیچ امکاناتی ندارند. در خوشبینانه‌ترین حالت کمتر از ۶۰ درصد مردم سرپل ذهاب به خانه‌های خود برگشته‌اند.
نسیمی‌پور به وضع مستاجران کانکس‌نشین هم اشاره و اظهار می‌کند: درصد بالایی از کانکس‌نشینان کماکان مستاجراند و هنوز به وعده‌های مسئولان در دادن زمین امیدوارند. مستاجران در زلزله به ۲ گروه تخریبی و تعمیری تقسیم شدند. به مستاجران تخریبی علاوه بر وام بلاعوض ۵ میلیونی، ۱۲ تومان وام هم داده شد، اما مستاجران تعمیری این اوخر موفق به گرفتن ۸ میلیون وام بدون بلاعوض شدند و در واقع کمترین تسهیلات را پس از زلزله گرفتند.
وی با تاکید بر این‌که وعده دادن زمین به مستاجران هنوز با حرف‌های مسئولان زنده است، می‌گوید: با وجود گذشت ۲ سال از زلزله و این وعده هنوز هم منتظرند. بیش از ۴هزار متقاضی در روزهای اول پس از زلزله ثبت‌نام کردند. اگر سری به راه و شهرسازی بزنید با انبوهی از تشکیل پرونده مستاجران متقاضی زمین مواجه خواهید شد. به گفته نسیمی‌پور، حدود ۳۰ درصد از کانکس‌نشین‌ها به ناچار خانه گرفتند یا کانکس‌هایشان را جابه‌جا کردند، اما هنوز حدود ۵ هزار نفر در کانکس زندگی می‌کنند که مهم‌ترین نگرانی آنها قطعی آب و برق طی روزهای آینده است.
- وضع نامناسب کانکس‌نشینان
مدیر انجمن جامعه‌شناسی ایران در مناطق زلزله‌زده هم با اشاره به وضع نامناسب زندگی کانکس‌نشینان مستاجر در محل کمپ‌ها به همشهری می‌گوید: بیش از ۱۵۰۰خانوار با جمعیت ۵-۶ هزار نفر هنوز کانکس‌نشین هستند. در بررسی‌ها مشخص شد کانکس‌نشین‌ها توان پرداخت هزینه بالای رهن و اجاره را ندارند و با وجود این، مسئولان برای ترک کانکس‌ها به مردم ضرب‌الاجل داده‌اند.
فاضل الیاسی با تاکید بر این‌که مستاجران جایی برای رفتن و امیدی به خانه‌دار شدن ندارند، توضیح می‌دهد: خیلی از خانوارهای مالک نیز در پایلوت ساختمان زندگی می‌کنند، زیرا وام‌ها کفاف بازسازی را نمی‌دهد. هزار خانه اسکلتی برپا شده و خانه‌دارها نیز گرفتارند. از طرفی سررسید پرداخت اقساط فرارسیده که برای مردم بسیار سخت است.
وی با بیان این‌که زندگی در کمپ‌ها فاقد امکانات بهداشتی کافی است، ادامه می‌دهد: دستشویی و حمام به کانکس محل استراحت و زندگی مردم چسبیده است. مردم حریم خصوصی ندارند. ۵-۶ نفر در یک کانکس ۱۵متری زیر یک سقف زندگی می‌کنند که ازنظر اجتماعی برای کودکان در آینده خطرآفرین و تبعات بسیاری دارد.
الیاسی با بیان این‌که دولت هنگام بحران باید مدیریت توامان انجام دهد، می‌گوید: در کنار بازسازی‌ها دولت باید از نظر اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی هم به صورت هماهنگ پیش می‌رفت که این موضوع در سرپل ذهاب رخ نداد. بازسازی در زلزله فقط بالا بردن اسکلت و فضای فیزیکی شهر نیست، بلکه باید برای توانمندسازی افراد در زمینه‌های مختلف تلاش کرد. در روستاها برای جبران خسارت دام وام‌هایی داده شد که مردم آن را صرف بازسازی منازل کردند و الان در این گرانی‌ها دست‌شان خالی است و بیکار مانده‌اند.
- تکمیل واحدهای احداثی روستایی تا پایان آذر
معاون بازسازی بنیاد مسکن کرمانشاه به همشهری می‌گوید: در زلزله ۲۱ آبان سال ۹۶، ۲۰هزار واحد مسکونی شهری و روستایی تخریب شدند که از این میان ۱۲۵۰۰واحد روستایی و ۷۵۰۰واحد شهری بودند. بعد از پس‌لرزه‌ها هم ۴۰ هزار و ۱۶۲واحد احداثی شهری و روستایی به تعداد اولیه اضافه شد و در مجموع ۴۷ هزار و ۴۵۹ واحد شهری و ۲۰ هزار واحد روستایی از بنیاد مسکن تسهیلات گرفتند.
فرهاد فقیهی با بیان این‌که از ۴۰هزارو ۱۶۲واحد احداثی، کار ساخت ۲۷هزار و ۴۳۱ واحد روستایی و ۱۲ هزارو ۷۳۱ واحد شهری به پایان رسیده است، می‌افزاید: در روستاها فقط ۹۴۰ واحد باقی مانده که بیش از ۹۸درصد پیشرفت فیزیکی دارند و تا پایان آذر به پایان خواهند رسید. همچنین در شهرستان سرپل ذهاب ۹۱۷۳ واحد شهری بازسازی شده است. البته تعداد واحدهای تخریبی حدود ۶ هزار مورد بود که تا امروز کار بازسازی ۵۳۷۳ واحد به پایان رسیده و ۳۸۷۰ واحد هم بیش از ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند.
فقهیی با ابراز امیدواری از این‌که با توجه به تسهیلات جدید و مکمل ۱۲میلیونی کمکی به تکمیل بازسازی‌ها باشد، اظهار می‌کند: بنیاد مسکن تا امروز ۱۷میلیون تومان تسهیلات بلاعوض به مستاجران واحدهای تخریبی پرداخت کرده است. مستاجران واحدهای تعمیری هم کانکس اهدایی گرفتند. برای این گروه دولت باید تصمیم‌گیری کند.
- پرداخت تسهیلات مکمل تا پایان آبان
فرماندار سرپل ذهاب البته خبرهای خوبی می‌دهد و به همشهری می‌گوید: بیش از یک‌سوم ظرفیت شهرستان برای دریافت تسهیلات مکمل به بانک‌های عامل معرفی شده‌اند. یک‌سوم معرفی‌شدگان به بانک توانسته‌اند تسهیلات تکمیلی ۱۲میلیون تومانی را دریافت کنند. محبت جمالی‌نیا با بیان این‌که بنیاد مسکن و بانک‌های عامل تمام توان خود را به کار گرفته‌اند تا طبق تقویم زمان‌بندی تسهیلات تکمیلی را به واجدان شرایط پرداخت کنند، می‌افزاید: تا پایان آبان تسهیلات مکمل به ۱۲هزار و ۲۶۰ واحد پرداخت می‌شود.
- تلاش برای مهلت یک ساله
مدیرکل بحران استانداری کرمانشاه نیز با بیان این‌که قرار است تا پایان آبان ۱۵۲میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان تسهیلات پرداخت می‌شود به همشهری می‌گوید: میزان این وام ۱۲ میلیون تومان به صورت قرض‌الحسنه است که به مالکان داده می‌شود. فهرست ۹هزار مالک واجد شرایط در یک برنامه ۱۲روزه به بانک‌های عامل فرستاده شده است که در صورت طی روال کار می‌توانند در این مدت وام خود را دریافت کنند.
جلیل بالایی می‌افزاید: ضمانت تسهیلات ۱۲میلیونی برای واحدهای احداثی به صورت زنجیره‌ای است و افراد می‌توانند با معرفی یک ضامن تسهیلات دریافت کنند. وی همچنین با بیان این‌که درمجموع ۳۱۴۶ میلیون تومان وام مشمول امهال شده است، اظهار می‌کند: هیچ قولی برای مخالفت یا موافقت با امهال یک سال دیگر وام‌های زلزله‌زدگان نمی‌توان داد، اما استاندار به صورت جدی پیگیر حل مشکل امهال وام‌های مردم است.
- تمدید مهلت بازپرداخت وام‌های زلزله‌زدگان
مهرداد سالاری، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کرمانشاه، با بیان این‌که استاندار پیگیر تمدید یک ساله امهال وام زلزله‌زدگان است به همشهری می‌گوید: قانون امهال وام‌ها ۲ سال است، اما مردم زلزله‌زده همچنان مشکل دارند و برهمین مبنا استاندار پیگیر تمدید یکسال دیگر امهال وام‌های زلزله زدگان است.
نظر شما