همشهری آنلاین ـ مهین قاسمخانی: در مدارس کهریزک دیگر نشانی از بخاری نفتی یا گازسوز نیست و همه مدارس به شوفاژ تجهیز شده و همه این اتفاقات خوب زمانی رخ داده است که مدیران آموزشی این محله هم مانند مدیران سایر محله ها و شهرها با مشکلات و موانع جدی برای توسعه و بهسازی فضاهای آموزشی مواجه هستند و مهم‌ترین آنها نبود اعتبار مالی است. «محمدرضا افضلی‌نیا» رئیس اداره آموزش و پرورش کهریزک که اصالتاً تفرشی است، در ۵سال گذشته سکان اداره آموزش و پرورش این شهر را در دست داشته است. او معتقد است اگر مدیری واقعاً بخواهد کار کند، هیچ چیز حتی نبود منابع مالی هم نمی‌تواند سد راه او شود. افضلی‌نیا این ادعا را در عمل هم ثابت کرده است و ما به همین بهانه سراغش رفتیم تا به چند سؤال ما پاسخ دهد.
در خبرها آمده بود همه مدارس محدوده تحت اختیار شما از جمله کهریزک، باقرشهر و روستاهای تابعه نوسازی و مقاوم‌سازی شده است. باوجود محدودیت‌ها و موانع مالی چطور به چنین دستاوردی رسیدید؟
البته هنوز یک مدرسه فرسوده در روستای عظیم‌آباد باقی مانده که اگر آن هم تخریب و نوسازی شود، دیگر هیچ مدرسه فرسوده‌ای در محدوده ما وجود نخواهد داشت. جالب است بدانید هیچ یک از این موفقیت‌ها با استفاده از اعتبارهای دولتی حاصل نشده است. برای اجرای برنامه‌های عمرانی و توسعه‌ای، از مشارکت خیّران مدرسه‌ساز به‌صورت گسترده استفاده کردیم. همه این دستاوردها حاصل تعامل خوب ما با خیّران بوده است. البته ما هنوز در زمینه سرانه فضای آموزشی با کمبود مواجه هستیم و تا رسیدن به استانداردهای لازم، فاصله بسیاری داریم. ما همین امروز بین ۶۰تا۷۰مدرسه نیاز داریم که باید با کمک خیّران ساخته شود.
بنابراین هنوز راه درازی در پیش دارید.
همین‌طور است. یک ضرب‌المثل قدیمی می‌گوید؛ طولانی‌ترین راه‌ها هم با نخستین قدم‌ها آغاز می‌شود و ما هیچ‌گاه در برداشتن نخستین قدم تردید نمی‌کنیم.
به نظر می‌رسد شما در جلب مشارکت مردمی و توسعه سرانه‌های آموزشی کارنامه موفقی داشته‌اید که می‌تواند الگویی برای مدیران جوان باشد. کمی از این تجربه موفق بگویید و اینکه چگونه با خیّران ارتباط برقرار می‌کنید؟
برای ارتباط با مردم به‌ویژه افراد خیّر باید روحیه خاصی داشت. ۵سال قبل وقتی به‌عنوان رئیس اداره آموزش و پرورش کهریزک قبول مسئولیت کردم، سراغ پروژه‌هایی رفتم که قرار بود با مشارکت‌های مردمی ساخته شود، اما مدت‌ها نیمه‌کاره رها شده بود. به یاد دارم یکی از نخستین اقدام‌ها رفتن به منزل خیّری بود که ۱۶سال قبل یک سالن ورزشی به نام «اولیاء شیرازی» را دست گرفته بود تا بسازد، اما به دلیل برخی بی‌مهری‌ها کار را ناتمام گذاشته بود. آن روز یک ساعت تمام در منزل آن خیّر نشستم تا اعتمادش را جلب کنم و ضرورت تکمیل آن پروژه را گفتم. امروز هم خوشحالم طرحی که ۱۶سال بلاتکلیف مانده بود به‌زودی فازهایی از آن آماده بهره‌برداری می‌شود و علاوه بر دانش‌آموزان و معلمان عموم مردم می‌توانند از این سالن استفاده کنند. ما اگر به مشارکت مردمی نیاز داریم باید روحیه مشارکت‌پذیری هم داشته باشیم.
اشاره کردید که کهریزک به حدود ۴۰مدرسه نوساز نیاز دارد. باتوجه به مشارکت مطلوب خیّران باید ساخت‌وسازهای گسترده‌ای در حال انجام باشد. آیا همین‌طور است؟
تا آخر آذر ۴مدرسه نوساز که تمام هزینه‌های ساخت آنها با مشارکت خیّران تأمین شده است، آماده بهره‌برداری می‌شود. علاوه بر این یک سالن سینما هم در باقرشهر افتتاح خواهد شد.
ولی ۴مدرسه درحال ساخت در مقابل ۴۰مدرسه مورد نیاز منطقه، خیلی قابل قبول به نظر نمی‌رسد.
ما در کهریزک با کمبود خیّر مواجه نیستیم، بلکه مهم‌ترین مشکل ما نبود زمین مناسب است. هم اکنون خیّرانی داریم که منتظرند تا به آنها زمین معرفی کنیم و آنها کار ساخت مدرسه را آغاز کنند. امیدوارم در این زمینه بیش از گذشته از مساعدت‌های شهرداری و فرمانداری بهره‌مند شویم. وقتی چنین ظرفیت خوبی وجود دارد، حیف است که از آن استفاده نشود. ما اینجا خیّری داریم که در دانشگاه‌های آمریکا ریاضی تدریس می‌کند، اما همه دغدغه‌اش ساخت مدرسه برای بچه‌های اینجاست. در کنار او دکتر متخصص زیبایی هست که به یاد پسر از دست رفته‌اش مدرسه‌ای می‌سازد تا یاد او را زنده نگهدارد. از دکتر و دندانپزشک گرفته تا صاحب کشتارگاه، کارخانه و کارگاه، همه و همه جمع شده‌اند تا دست ما را بگیرند و باری از روی دوش این مجموعه بردارند. کمترین‌کاری که می‌توانیم انجام دهیم، فراهم کردن زمینه فعالیت آنهاست.
اینجا ۲مدرسه ویژه ایتام هم ساخته شده است. چه خدمات ویژه‌ای در این مدارس ارائه می‌شود؟
بچه‌های ایتام آسیب‌پذیرتر هستند و نیاز به عطوفت و توجه بیشتری دارند. در این ۲مدرسه با کمک خیّران وعده‌های غذایی صبحانه و ناهار تهیه و بین بچه‌ها توزیع می‌شود. همچنین انواع مشاوره‌های رایگان توسط کارشناسان به فرزندان ایتام و خانواده‌های آنها ارائه می‌شود.
جدا کردن بچه‌های ایتام از سایر دانش‌آموزان، در روحیه آنها تأثیر منفی نداشته است؟
همان‌طور که عرض کردم، این بچه‌ها نیاز به توجه ویژه دارند تا از انواع آسیب‌های اجتماعی در امان باشند. اگر این توجه ویژه در جمع سایر بچه‌ها باشد ممکن است باعث انگشت‌نما شدن آنها شود، اما در این مدرسه‌ها همه یک درد مشترک دارند و از بودن در کنار هم ناراحت نیستند. همچنین بر سردر این مدرسه‌ها هیچ عبارتی که نشان‌دهنده این ویژگی باشد نوشته نشده است. یکی از این ۲مدرسه، هنرستان پسرانه است و دانش‌آموزان با انواع مهارت‌ها در زمینه رایانه، برق، مکانیک خودرو و... آشنا می‌شوند و در آینده می‌توانند به راحتی وارد بازار کار شوند.
در کنار بهبود امکانات سخت‌افزاری، کیفیت آموزش در این منطقه تا چه حد بهبودیافته است؟
تا سال۱۳۹۳ کهریزک و اطراف آن از نظر کیفیت آموزش در سطح مطلوبی نبود. سال۱۳۹۳ ما از نظر کیفیت آموزش و موفقیت‌های علمی بین ۲۰شهر استان تهران، نوزدهم بودیم، اما در این سال‌ها همواره یکی از ۳رتبه برتر را از آن خود کرده‌ایم. اخیراً فقط از یک مدرسه، ۳۰دانش‌آموز در دانشگاه فرهنگیان پذیرفته شدند و این بدان معناست که ما ۳۰نیروی تازه نفس را برای مجموعه آموزش و پرورش تربیت کردیم که خود یک ظرفیت ارزشمند است.
فعالیت‌های ورزشی یکی از مهم‌ترین نیازهای دانش‌آموزان است. آیا در این زمینه هم تلاش کرده‌اید تا از ظرفیت و مشارکت خیّران برای توسعه سرانه ورزشی استفاده کنید؟
همان‌طورکه در ابتدای صحبت هم عرض کردم، فاز یک و ۳ سالن ورزشی اولیاءشیرازی که به همت یکی از خیّران درحال ساخت است به‌زودی به بهره‌برداری می‌رسد. فاز دوم طرح هم در دست ساخت است. سالن خیّرساز سهیل امینی در باقرشهر و سالن دیگری در روستای دوتویه هم به بهره‌برداری رسیده است. همچنین مدرسه علی بن ابیطالب(ع) باقرشهر را به دیواره صخره‌نوردی مجهز کردیم، البته با همه تلاش‌های صورت گرفته، هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله داریم و این راه را همچنان ادامه خواهیم داد.
شما دبیرستانی را در زندان زنان ایجاد کردید که تقریباً به‌طورکامل توسط خود زندانیان اداره می‌شود. از ضرورت ایجاد این دبیرستان بگویید.
معتقدم یک مدیر باید به نیازهای همه اقشار توجه داشته باشد. در کهریزک زندانی وجود دارد که بسیاری از زندانیانش زنان و دخترانی هستند که در اثر یک غفلت یا سهل‌انگاری سر از زندان درآورده‌اند. بی‌شک آنها حق دارند تحصیل کنند. دبیرستانی در زندان زنان راه‌اندازی شده و نام آن فرزانگان است. شما می‌دانید که دبیرستان‌های فرزانگان مخصوص تیزهوشان است و ما با این نامگذاری خواستیم بگوییم شما باهوش هستید و در مدت حبس به جای اتلاف وقت، می‌توانید با ادامه تحصیل به رشد و بالندگی برسید. جالب است بدانید غیر از مدیر دبیرستان، همه کادر آموزشی از بین خود زندانیان تحصیل کرده انتخاب شده‌اند.
جالب است بدانید که
۳۲۰۰۰دانش‌آموز در کهریزک و اطراف آن مشغول تحصیل هستند.
۱۰۰۰۰دانش‌آموز مشغول تحصیل در کهریزک و روستاهای تابعه، از اتباع خارجی هستند.
۱۲۶مدرسه در کهریزک و روستاهای تابعه آن وجود دارد که بیشتر آنها ۲نوبته اداره می‌شود.
۴۰مدرسه دیگر باید در کهریزک ساخته شود که نبود زمین مناسب، مهم‌ترین مانع بر سرراه توسعه فضاهای آموزشی در آن است.
۱۰۵دانش‌آموز استثنایی که تا چندی قبل مجبور بودند برای تحصیل به شهرری بروند، با راه‌اندازی نخستین مدرسه استثنایی، از این پس در کهریزک تحصیل می کنند.
نظر شما