نخستین دوره جایزه جلال قرار بود آذر ۸۶ یعنی تقریبا یا دقیقا همزمان با سالروز تولد جلال با مشارکت معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و مؤسسه خانه کتاب برگزار شود.
برگزاری آن را شورای‌عالی انقلاب فرهنگی خیلی جدی و سفت و سخت تصویب کرد اما بعد، سنگ ۱۱۰ سکه‌ای این جایزه که قرار بود بزرگ‌ترین و گران‌ترین سنگ جوایز ایران باشد، بر زمین ماند و جایزه، عملا تنها در سطح همین تصویب باقی ماند.
جالب اینکه در اولین اخبار سال گذشته از تمامی نویسندگان، منتقدان، ادیبان و تاریخ نگاران خواسته شده بود آثار خود را که در سال ۱۳۸۵ به چاپ رسیده است تا تاریخ ۳۱ شهریور ماه ۱۳۸۶ به دبیرخانه ارسال کنند.
اما چند ماه بعد یعنی در آذر سال گذشته، وقتی که همه منتظر بودند با برگزیدگان خوش‌شانس این جایزه نوظهور -که شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به ریاست رئیس‌جمهوری پشتش بود- آشنا شوند، ناگهان خبر آمد که جایزه بی‌جایزه.
همان زمان مدیر عامل خانه کتاب درباره علت شکست جایزه گفت: «جز دلایل اداری و تنظیمات زمانی، دلیل دیگری نداشته است. جلسات هیات امنا باید به جمع بندی می‌رسید که این امکان فراهم نشد.»
علی شجاعی صائین ادامه داد: «مقداری ناهماهنگی در برگزاری صورت گرفت که همه اش هم دست ما نبوده چرا که ما زیر نظر هیأت امنا هستیم و اقدامات ما با تصمیم‌گیری آنها منطبق است. به همین خاطر تشکیل جلسات و سیاست‌های این جایزه امسال گره خورد.»
علاوه بر او، دبیر علمی جایزه- یعنی منوچهر اکبری- هم بیان داشت: «تا جایی که من
می‌دانم انتخاب آثار و اهدای جایزه قرار نیست امسال برگزار شود و دلیل آن را هم نمی دانم. این را باید از معاونت فرهنگی ارشاد پرسید.»
اما معاونت فرهنگی ارشاد که ناگهان تمام کاسه کوزه‌ها را به شدت به سرش نزدیک می‌دید، گفت: «متأسفانه درباره این جایزه سوءتفاهمی به وجود آمد و در چند رسانه هم مطرح شد و به یکباره گسترش پیدا کرد که من دلیل این کار را هم نمی‌دانم. به هر حال لازم به توضیح است که معاونت فرهنگی ارشاد مسئول دبیرخانه جایزه جلال آل احمد است ولی قرار نیست ما همه کاره آن باشیم. این جایزه ای است که در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شد، حک و اصلاحاتی بر آن صورت گرفت و نهایتاً آیین نامه‌ای برای آن تصویب شد.»
سرانجام ضلع سوم مثلث جایزه جلال یعنی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی هم خواهی نخواهی وارد ماجرا شد.
معاون ارتباطات شورای‌عالی انقلاب فرهنگی هفتم آذر سال گذشته درباره تاخیر صورت گرفته در برگزاری آن، گفت: «ظرف امروز و فردا با برپایی نشستی مشترک با ارشاد زمان قطعی آن مشخص و از سوی ارشاد اعلام می‌شود.»
عبدالرضارستمی ادامه داد:«برگزار نشدن مراسم جایزه جلال در موعد مقرر در حد یک ناهماهنگی بوده است که در همین یکی دو روز رفع می‌شود و نتیجه را ارشاد اعلام خواهد کرد. ارشاد ظاهرا در روز برگزاری آن ابهام‌هایی داشته و احساس کرده است روزی که برای برگزاری اعلام شده جزء ابلاغیه نبوده است. این مسئله قرار است در یک نشست مورد مذاکره قرار گیرد.»
معاون ارتباطات شورای‌عالی انقلاب فرهنگی درباره نقش شورا در برگزار نشدن نیز گفت:
« ۲ سال قبل تصویب شده و بودجه و سکه‌های درنظر گرفته شده آن هم تعیین شد. بنابراین خود نهاد مجری باید اقدام و در وصول آن تلاش می‌کرد، کوتاهی از جانب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی صورت نگرفته است. این جایزه 2 سال قبل تصویب شده و هرگونه ابهامی درباره نحوه دریافت بودجه یا زمان برگزاری می‌توانست در این مدت رفع شود.»
اما با تمام این‌ها، رفع این ابهامات و اعلام زمان دقیق برگزاری جایزه جلال، بیش از ۴ ماه به طول انجامید و ماجرا کم و بیش فراموش شد.
حالا پس از تمام بحث‌ها و حرف‌ها و حدیث‌ها، خبرگزاری مهر به نقل از دبیر جایزه می‌نویسد: «با معرفی اعضای پیشنهادی کمیته علمی، جایزه ادبی جلال آل احمد - که با اهدای ۱۱۰ سکه بهار آزادی به هر برنده، گران‌ترین جایزه ادبی تاریخ ایران محسوب می شود - به زودی حکم ۹ نفر از اعضای نهایی این کمیته توسط وزیر ارشاد صادر می شود. »
در انتظار غلتک اجرایی
منوچهر اکبری، دبیر علمی جایزه جلال گفت: «از سال گذشته که این جایزه به دلایل مختلف در گام نخست متوقف ماند، تا این لحظه هیچ جلسه ای برای آن تشکیل نشده است اما با پیگیری های صورت گرفته بسیار امیدواریم که کارهای مربوط به جایزه اعم از بررسی آثار و نیز کارهای اجرایی روی غلتک بیفتد. من فکر می کنم با توجه به اینکه وزارت ارشاد تمام همت خود را برای برپایی هر چه بهتر نمایشگاه کتاب تهران در سال جاری گذاشته است، احتمالاً کارهای مربوط به جایزه جلال آل احمد به بعد از نمایشگاه موکول شود.»
