۳ رویکردی که جهان به کرونا نشان داده است

همشهری آنلاین - وحید رضا نعیمی: شیوع بیماری کرونا در سراسر جهان تلنگری بر افکار بشر زده است. با وجودی که این بیماری تازه در غرب آغاز شده است، از هم اکنون آثار عمیقی بر زندگی اجتماعی جاری گذاشته است که مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته است.

از جمله نشریه آمریکایی آتلانتیک که در گزارشی به بررسی بیماری کووید ۱۹ از زوایای گوناگون پرداخته است. نویسنده این گزارش بر این اعتقاد است که سه حالت برای پایان این بیماری همه گیر متصور است. اول آنچه مصونیت دسته جمعی خوانده می‌شود و متضمن آن است که بخش عمده‌ای از جمعیت هر کشور به این بیماری مبتلا و پس از بهبودی نسبت به آن مصون شود.

این رویکردی بود که به نظر می رسید انگلیس در ابتدا در پیش گرفته است، اما پس از همه گیری کووید-۱۹ از آن دست بر داشت و به مانند سایر کشورها در صدد قطع کردن زنجیره انتقال ویروس برآمد. مشکل این روش این است که خیلی بعید است که همه کشورها بتوانند هم زمان این بیماری را به زانو دربیاورند و بنابراین همواره احتمال سرایت آن از کشوری به کشوری دیگر وجود دارد. یک نتیجه دیگر این روش که حالت سوم است، این است که کشورها همچنان به مبارزه با شیوع ویروس در نقاط مختلف ادامه دهند و آنقدر این مبارزه را کش دهند که واکسنی برای آن پیدا شود. به نظر نگارنده این گزارش، این حالت بهترین حالت و در عین حال پیچیده‌ترین و طولانی ترین راه است.

اکنون تلاش‌های زیادی در کشورهای مختلف برای تولید واکسن کووید ۱۹ در جریان است. بیشتر این تلاش ها مبتنی بر استفاده از RNA این ویروس است. در فرانسه دانشمندان می‌کوشند با تغییر واکسن سرخک و وارد کردن بخشی از ویروس کووید- ۱۹ به آن، نوعی واکسن برای آن تولید کنند. استرالیاییها روی تغییر واکسن بثژ کار می کنند.

در بخش دیگری از این گزارش پیامدهای شیوع ویروس در سراسر جهان بحث شده است. نویسنده معتقد است پس از پایان این بیماری همه گیر، آنگاه بیماری‌های همه گیر مرتبط با بهداشت روانی آغاز می شود. درست در زمانی که مردم دچار اضطراب عمیق هستند، باید از آثار التیام بخش تماس با هم نوع محروم شوند. دست دادن، در آغوش کشیدن و دیگر رسوم اجتماعی اکنون آکنده از خطر است. کسانی که دچار تشویش یا وسواس هستند، به خصوص مشکل دارند. سالمندان که از بخش اعظم زندگی اجتماعی دور هستند، باید باز هم از دیگران فاصله بگیرند که این امر به تنهایی هر چه بیشتر آنان می انجامد. موارد خشونت خانگی و بدرفتاری با کودکان افزایش می‌یابد.

افزون بر این، کسانی که دچار کووید ۱۹ شده و بهبود یافته‌اند، شاید به نوعی منزوی و طرد شوند، همان طور که بازماندگان ابولا، ایدز یا سارز شاهد بودند. مدتی طول می‌کشد تا فعالیت کارکنان بخش بهداشت به حالت عادی بازگردد. شماری از آنان دچار افت بازده و استرس دوره پسا کرونا خواهند شد. کسانی که مدت ها در قرنطینه بوده اند، جراحت های روانی این تجربه دردناک را با خود حمل خواهند کرد. برخی از مردم ووهان اکنون از ترک کردن خانه خودداری می کنند و دچار بیرون هراسی شده اند.

البته همه پیامدهای کووید ۱۹ شاید منفی نباشد. چه بسا شکل جدیدی از مناسبات اجتماعی، بهداشتی و کاری شکل بگیرد. مثلا مردم یاد بگیرند همیشه دستان خود را ۲۰ ثانیه بشویند. مسلما دولت‌ها بیشتر متوجه اهمیت کارکنان بخش بهداشت خواهند شد که همچون دستگاه ایمنی اجتماعی کشور عمل می کنند. دور از انتظار نیست که بودجه بیشتری برای این بخش اختصاص یابد. رشته‌هایی مانند ویروس شناسی و مطالعه بیماری های همه گیر اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد.