خبر به نقل از دکترعلیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بود که آمارهای مربوط به نظام ثبت سرطان در محدوده دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی را گزارش میکرد و ضمن اشاره به ثبت 8 هزار و 382مورد جدید سرطانی اعلام کرد: در استان تهران، سرطان پوست با 2/15 درصد موارد، شایعترین سرطان است و پس از آن سرطان معده با 3/7 درصد موارد ثبت شده در رتبه بعدی قرار دارد.
با اینحال متخصصان میگویند با استناد به این آمار نمیتوان گفت این سرطان از بقیه سرطانها شایعتر است و فقط موارد ثبتشده بیشتر بوده است. همچنانکه دکترعلیرضا زالی درگفتوگو با همشهری، این آمارها را مربوط به مرکز ثبت اطلاعات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دانسته و میگوید: این نکته هم باید در نظر گرفته شود که قسمتی از بیماران مراجعه کننده به بیمارستانهای ما، بیماران ارجاعی از شهرستانها و نقاط دیگری به جز تهران هستند، بنابراین با استناد به این آمار نمیتوان گفت که تهرانیها بیشترین بیماران مبتلا به سرطان پوست را تشکیل میدهند.
دکتر زهرا حلاجی، عضو هیأت علمی گروه پوست دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز با تاکیدبر این نکته که مهمترین عامل ایجاد سرطان پوست، قرارگرفتن در معرض تابش اشعه آفتاب است و در تهران نمیشود گفت که این عامل خطر بیشتر از سایر مناطق کشور است، به همشهری میگوید: چون سرطان پوست با آفتاب در ارتباط است، انتظار میرود که قسمت بیشتری از این آمارها مربوط به روستائیان وکشاورزانی باشد که بیشتر روز را بدون پوشش مناسب، زیر آفتاب کار میکنند.
البته اینکه سرطان پوست، بالاترین سرطان در این رتبه بندیها قرارگرفته است، دلایل دیگری دارد. دکتر زالی به نمونههایی از این موارد اشاره کرده و میگوید: چون تظاهرات اولیه این بیماری روی پوست بیماران نمود پیدا میکند و سطحی است، بنابراین زودتر هم تشخیص داده میشود، علاوه بر آن، سرطان پوست بهدلیل دارا بودن ضایعات پیش سرطانی، روشهای تشخیصی سریعتر و زودهنگام تری دارد.
تفریحات سالم، هوای ناسالم
با اینحال، برخی از متخصصان پوست معتقدند که همه این موارد باعث نمیشود تا ازهشدارهای لازم جهت پیشگیری از گرفتاری تهرانیها به سرطان پوست بکاهیم چرا که برخی از رفتارهای ساکنان شهرهای بزرگ، بیش از پیش آنها را در معرض ابتلا به این سرطان قرار میدهد. دکتر غلامحسین غفارپور، مدیر گروه پوست دانشگاه علوم پزشکی ایران معتقد است: هرجا که سفید پوستها بیشتر هستند، سرطان پوست هم شیوع بیشتری دارد و تفریحات آفتابی در شهرهای بزرگ و عدمرعایت اصول بهداشتی هم سبب میشود که ابتلا به این بیماری افزایش یابد.
دکتر غفارپور، تفریحاتی نظیر اسکی، استفاده از استخرهای روباز و حمام آفتاب گرفتن و کوهنوردی را از مواردی برمی شمارد که نزد ساکنان پایتخت بسیار مطلوب بوده، اما اگر رعایت اصولی نظیر استفاده از ضدآفتاب، کلاه لبه دار یا پوشش مناسب در آن صورت نگیرد، از مهمترین عوامل خطر ساز برای ابتلا به سرطان پوست خواهد شد.
نکته دیگری که وجود دارد، میزان بیشتر آلودگی هوا در تهران، نسبت به سایر شهرهای ایران است. دکتر فرهاد ملک زاد، عضو هیأت علمی گروه پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، معتقد است که آلودگی هوا میتواند اثرات مخرب آفتاب برای پوست را بیشترکرده و احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.
ضد آفتاب فراموش نشود
دراین میان، تمامی متخصصان پوست، سرطان پوست را بیماری قابل پیشگیری ای میدانند که تنها نیاز به آموزش و آگاهسازی افراد دارد. دکتر غلامحسین غفارپور، با تاکیدی اساسی برلزوم استفاده ازضدآفتابها برای کسانی که درمعرض تابش نورخورشید هستند، میگوید: استفاده از کرمها و محصولات ضدآفتاب قادراست تا 92 درصد از اثرات زیان بار نورخورشید بکاهد اما نکته مهمی که دراین زمینه وجود دارد، مقدارو دفعات مصرف از این محصولات است. میزان استفاده از این کرمها در هر بار مصرف باید یک ربع تا نیم ساعت قبل از ورود به فضای بازو به اندازه یک بند انگشت و چیزی حدود 2 گرم باشد که اغلب مردم کمتر از این مقدار را استفاده میکنند،
یعنی از نظر مقدار باید بدانیم که مثلا یک قوطی 30گرمی کرم ضدآفتاب اگر فقط برای صورت مورد استفاده قرار گیرد، جمعا باید طی 15بار استفاده، تمام شود که اگر به میزان استاندارد یعنی 3 یا 4 باردر روز مورد استفاده قرار گیرد این زمان به نصف تقلیل مییابد اما متأسفانه چیزی که ما شاهد آن هستیم، این است که افراد گاهی تا 6 ماه از یک کرم ضدآفتاب استفاده میکنند.
دکتر حسین طباطبایی، دبیر انجمن متخصصین پوست ایران نیز در اینباره میگوید: به خاطر صرفه جویی اقتصادی و یا آگاهی نداشتن نسبت به میزان استفاده از کرمهای ضدآفتاب معمولا افراد این کرمها را بهصورت لایهای نازک و بهصورت یکبار در روز استفاده میکنند که از نظر علمی قابلقبول نیست و تاثیرات پیشگیرانه مناسبی نخواهد داشت.البته متخصصان هشدار میدهند که اگر ناچارید بین ساعت 10 صبح تا 4بعدازظهرو در شدیدترین تابشهای خورشید به خارج از منزل بروید علاوه بر استفاده از محصولات ضدآفتاب، کلاه لبهدار هم بر سر بگذارید.
به گفته متخصصان، کسانی هم که مایلند دراین ایام، حمام آفتاب بگیرند نباید به اشتباه، فقط کرم ضدآفتاب بمالند و با خیال راحت مدتی بسیار طولانی در مقابل اشعه خورشید بمانند. استفاده از پارچههایی با بافت فشرده و در حالت خشک، بهتر از پارچههای با بافت شل و یا کشی و خیس، جلوی پرتوهای فرابنفش را میگیرند. دکتر طباطبایی همچنین معتقد است: بهترین روش محافظت از پوست در برابر آفتاب، علاوه بر استفاده از کرمهای ضدآفتاب، استفاده از پوششهای طبیعی مانند کلاه لبه دار، عینک، سایهبان و لباس روشن است و با توجه به جذب انرژی گرما توسط رنگهای سیاه و تیره بهتر است در فصل تابستان از پوششهای روشن و ترجیحا از رنگ سفید استفاده شود.