کرونا سوار بر زباله‌گردی

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از خبرگزاری فارس: تا کمر خود را به درون سطل آشغال کشیده است کیسه‌های زباله‌ را پاره می‌کند، هر چی می‌یابد از نایلون، کارتن و ضایعات، داخل گونی بزرگی که در کنارش گذاشته می‌ریزد..

دقایق همچنان پشت سر هم می‌گذرد و او همچنان مشغول جستجو در میان زباله‌هاست بعد از اطمینان از اینکه دیگر چیزی ته سطل اشغال باقی نمانده، دست از جستجو می‌کشد.

کیسه پر از ضایعات را به سختی بر دوش می‌اندازد کمی از سطل اشغال فاصله می‌گیرد، دستکش‌های پارچه‌ای را از دست بیرون می‌کشد و به زور در جیب کتش جا می‌کند.

کمی این پا و آن پا می‌کند بی‌معطلی گونی را در گوشه جدول نزدیک‌ترین جا به تیررس دیدش در بین ماشین‌های پارک شده می‌گذارد دستانش را به هم می‌مالد و به سمت دکه کوچک لب خیابان حرکت می‌کند.

سماور قل‌قل می‌کند و بخارش را به آسمان می‌دمد لیوان‌های یک بار مصرف روی هم در کنار سمار سوار هستند و جعبه چای کیسه‌ای هم به مشتریانی که تعدادشان در طول روز کم نیست چشمک می‌زند.

لیوان یک بار مصرف را از لای نایلون بیرون می‌کشد چند لیوان به هم چسپیده با هم بیرون می‌آیند یکی از لیوان‌ها را از بین دسته لیوان، بیرون می‌کشد و مابقی را درون نایلون کنار مابقی نایلون‌ها قرار می‌دهد.

جعبه چای را باز می‌کند و یک عدد چای هم بیرون می‌آورد، حال نوبت این است که با همان دستان نشسته شیر سماور را بچرخاند و روی چای یک بار مصرف آب جوش بریزد و با این کار تقریبا دستان آلوده‌اش را بارها و بارها به وسایل می‌مالد و بعد از او هم چند نفر دیگر این کار را تکرار می‌کنند...

ویروس مرگ

دکه‌دار با ماسک و دستکش در جلوی درب دکه ایستاده و پول چای مشتریان را یکی پس از دیگری دریافت می‌کند بعضی‌ها کارت بانکی دارند و برخی دیگر پول نقد پرداخت می‌کنند.

ویروس نامرئی اینگونه به راحتی در بین این جماعت وول می‌خورد بدون اینکه دیده شود و این افراد به راحتی در چرخه انتقال آن نقش‌آفرینی می‌کنند هر کدامشان امروز به جمع خانواده خود می‌پیوندند و در خوشبینانه‌ترین حالت 20 ثانیه دستشان را با آب و صابون می‌شویند و در 90 درصد اتفاقی نمی‌افتد اما این 10 درصد باید چه تعداد از مردمانی را که در قرنطینه هستند به دام کرونا بیاندازند و به کام مرگ بکشند.

اینکه زباله‌گردی امروز به موضوعی عادی در بین جامعه ما تبدیل شده است و خیلی‌های ما بی‌تفاوت از کنار کسانی که به قول خودشان نانشان در زباله‌ است، می‌گذریم اما موقعیت بحرانی امروز ایجاب می‌کند کمی با حس مسوولیت بیشتری به این موضوع نگاه کنیم.

زندگی با طعم زباله

یکی دیگر به همان سطل اشغال نزدیک می‌شود، با دیدن نایلون‌های پاره و اشغالی که دور و بر سطل زباله ریخته شده می‌فهمد که گشتن فایده‌ای ندارد چون قبل از او کسی دیگر آنچه که آنها به دنبالش می‌گردند، جمع کرده و رفته، روی زمین را دید می‌زند هرچه می‌گردد چیزی نمی‌یابد، دل یکی از مغازه‌داران اطراف به حالش می‌سوزد و صدایش می‌کند چند تکه کارتن بدستش می‌دهد و می‌گوید ببخشید همین را داریم!

خانم زباله‌گرد لبخندی از سر رضایت به روی مغازه‌دار می‌زند و راهی می‌شود، همین که از مغازه بیرون می‌زند از مغازه‌دار نام و نشان زن می‌پرسم می‌گوید اسمش را نمی‌دانم ولی حدود یک سال است که به همراه پسر معلولش مشغول زباله‌گردی است و همین نزدیکی‌ها زندگی می‌کند.

فرصت را از دست ندادم، از مغازه بیرون آمدم آن زن را کمی پایین‌تر در حالی به درون کوچه‌ای می‌پیچید می‌بینم، سریع خود را به او رساندم بی‌آنکه متوجه شود پشت سرش راه می‌افتم چند کوچه پس کوچه را رد می‌کند و جلوی خانه‌ای کلنگی در حالی که زباله‌ها زیر بغل می‌گیرد، دستکش نایلونی را که کاملا پاره است از دست بیرون می‌کشد و کلید را در قفل در می‌چرخاند.....

می‌گوید: قبل از اینکه زباله‌گردی کند به همراه همسرش خادم یکی از مساجد همین شهر بوده است، دست بر قضا همسرش دچار مریضی سختی می‌شود و فوت می‌کند به اجبار به همراه فرزند معلول و پسر دیگرش که از بخت بد این پیرزن او هم معتاد است، مجبور می‌شوند از مسجد خارج شوند الان هم در این خانه ماهی 300 هزار تومان اجاره می‌دهند.

زیرپوشش یکی از نهادهای حمایتی هستند اما اجاره خانه، تورم و گرانی همه و همه دست به دست هم داده که دخلشان با خرجشان برابری نکند از این رو مجبور است به همراه پسر معلولش در میان زباله‌ها دنبال نان بگردد.

با کرونا و اینکه این ویروس تا چه اندازه خطرساز است تا حدودی آشنایی دارد اما به قول خودش صاحبخانه اجاره می‌خواهد، می‌گوید: می‌توانیم چند روز نان نخوریم ولی نمی‌توانیم با دست خالی صاجب‌خانه را راضی کنیم.

برخورد قانونی با زباله‌گردها نیاز به مجوز دارد

یوسفی رئیس بهداشت شهرستان سنندج در این باره می‌گوید: بحث زباله‌گردی که البته امروز تا حدودی کم شده است یکی از چالش‌های جدی در مقابله با بیماری کرونا است چرا که این افراد در کنار اینکه خود در معرض خطر هستند دیگران نیز در معرض خطر قرار می‌دهند.

برخورد قانونی با زباله‌گردها نیاز به مجوز دارد در همین راستا شهرداری با دادستان مکاتباتی انجام داده است و در صورت تایید با همکاری چندین دستگاه و ارگان از جمله نیروی انتظامی، شهرداری و غیره با این افراد برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.

از دیگر نکات مهم در این راستا ارائه آموزش‌های لازم به این افراد است، چراکه اگر فرد به این باور برسد که زباله‌گردی به ویژه در شرایط کنونی که جامعه درگیر ویروس کرونا است یک ریسک و خطر مهم است دست از این کار برمی‌دارند.

اینکه افرادی از زباله‌گردی ارتزاق می‌کنند غیرقابل انکار است، یکی از دیگر موارد مهم تصمیم‌گیری برای تامین منبع درآمدی برای این افراد است که باید در سطح کلان تصمیم‌گیری‌ شود.

تفکیک زباله از مبدا از دیگر اقداماتی است که شهرداری سنندج تصمیم‌گیری‌هایی در این زمینه داشته است اما مهم‌ترین موضوع با توجه به موضوع شیوع سریع کرونا ویروس جمع‌آوری ضربتی زباله‌گردها است.

دفع بهداشتی زباله‌ها، ضدعفونی و گندزدایی ماشین‌آلات انتقال زباله و همچنین توجه به حفظ بهداشت و سلامت پرسنل خدمات شهری از دیگر مباحث مهمی است که در این راستا اقدامات خوبی انجام گرفته و این انتظار را داریم این کارهای تا پایان این بحران استمرار داشته باشد.

بی‌خطرسازی زباله‌های عفونی با حساسیت بیشتری انجام می‌شود

اقبال حمیدی معاون نظارت و پایش اداره‌کل حفاظت محیط زیست کردستان هم با تاکید بر اهمیت دفن بهداشتی و فوری زباله‌های عفونی و دور بودن این نوع زباله‌ها از دسترس زباله‌گردها، می‌گوید: بی‌خطرسازی زباله‌های عفونی با حساسیت بیشتری نسبت به گذشته در سطح استان انجام می‌شود.

مانند گذشته و بر اساس دستورالعمل قانون پسماند، زباله‌های عفونی بیمارستانی بعد از بی‌خطرسازی البته با حساسیت بیشتری نسبت به گذشته در کوتاه‌ترین زمان ممکن برای دورماندن از دسترس افراد زباله‌گرد در جایگاه دفن زباله‌های عادی شهری دفن می‌شوند.

وی گفت: مکاتبات لازم در مورد ضدعفونی و گندزدایی سطل‌های زباله، ماشین‌های حمل زباله و غیره با توجه به اینکه برخی شهروندان دستکش و ماسک‌های استفاده شده خود را در سطح معابر و کوچه‌ها رها می‌کنند  با سازمان همیاری شهرداری‌ها انجام شده است.

معاون نظارت و پایش اداره‌کل حفاظت محیط زیست کردستان مقابله جدی با بحث زباله‌گردی در سطح استان را ضروری دانست و گفت: در شرایط موجود با توجه به شیوع ویروس کرونا در کشور بعضا مشاهده می‌شود که برخی زباله‌گردها به دور از چشم مامورین شهرداری همچنان مشغول زباله‌گردی در سطح شهر هستند که این خطر جدی برای سلامتی آحاد جامعه است.

افراد زباله‌گرد در صورت ابتلا به کرونا در آلوده‌کردن جامعه نقش بسزایی دارند این افراد اگر آلوده باشند عملا کل اجتماع را آلوده می‌کنند لذا طی مکاتبه‌ای که انجام دادیم باید با جدیت با این افراد برخورد شود که حداقل در این شرایط زباله‌گردی انجام نشود.

تصمیم شورای تامین در مورد زباله گردها در روزهای کرونایی

فرماندار سنندج هم با تقدیر از همکاری و همراهی مردم در اجرای طرح قرنطینه خانگی و طرح فاصله‌گذاری اجتماعی، گفت: طبق آمارهای به دست آمده بیش از 75 تا 80 درصد مردم با ماندن در خانه همکاری خوبی با ستاد مبارزه با کرونا استان و کادرپزشکی بیمارستان‌ها داشته‌اند.

 ابراهیم زارعی می‌گوید: باید قبول کنیم برای مقابله با شیوع ویروس کرونا راهی جز خلوت کردن خیابان‌ها، ماندن در خانه و قطع تمام راه‌های انتقال و شیوع کرونا نداریم در غیر این صورت تلاش‌ها و برنامه‌های پیشگیرانه اثری نخواهد داشت.

بر اساس تصمیم ستاد کرونای سنندج، تمام کانون‌های تهدید و تشدید شیوع ویروس کرونا توسط مرکز بهداشت، شهرداری و نیروی انتظامی جمع‌آوری شده‌اند.

یکی دیگر از عوامل تهدید در بحث شیوع کروناویروس موضوع زباله‌گردهایی است که در سطح شهر فعالیت دارند در این راستا نیز با دستور شورای تامین، سازمان صنعت، معدن و تجارت استان موظف شد که صنوف خریدار ضایعات از دست‌فروشان و زباله‌گردها را پلمپ کند.

وقتی مکانی برای خرید ضایعات نباشد این افراد هم مجبور هستند این ضایعات را دپو کنند و با این روش بخشی از فعالیت این افراد قطع می‌شود.

شهرداری سنندج نیز در مناطق مختلف موظف شده برای قطع دسترسی زباله‌گردها به زباله، روزانه چندین مرتبه سطل‌های زباله در سطح شهر را جمع‌آوری تخلیه کند.

شهرداری دنبال مجوز برای برخورد قانونی با زباله‌گردها است

رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری سنندج هم معتقد است که تعداد زباله‌گردها در سطح شهر نسبت به گذشته حدود 60 درصد کاهش دارد.

سیروان غفوری افزود: این کاهش به واسطه درک این افراد از خطرناک‌بودن وضعیت بوده اما تلاش برای جمع‌آوری کامل این مشکل از اولویت‌های سازمان پسماند است.

شهرداری سنندج در این راستا نیازمند مجوز قانونی و حمایت سایر دستگاه‌هاست که مکاتبات لازم برای کسب این مجوز نیز با دادستانی انجام گرفته و منتظر پاسخ آنها هستیم.

رییس سازمان مدیریت پسماند شهرداری سنندج از افزایش پسماند و چندبرابر شدن زحمت فعالان این عرصه خبر داد و گفت: روزانه ۳۵۰ تا ۳۸۰ تُن زباله در سنندج تولید می‌شود که البته این میزان متغییر بوده و گاهی تا ۴۰۰ تُن هم می‌رسد.

غفوری اذعان داشت: کار تفکیک زباله در مقصد که در سطح شهر دو ایستگاه فعال داشتیم از اول اسفند برای مقابله با ویروس کرونا تعطیل شده و چون زباله های بهداشتی قابل تفکیک و جداسازی نیست به همان صورت در نایلون‌ها به محل دفن زباله برده می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: بنا به تصمیم ستاد استانی مقابله با کرونا و شورای تامین، با وجود کمبود نیرو و فشار مضاعف بر پرسنل خدمات شهری شهرداری، روزانه چندین باراقدام به سطل‌های زباله برداشت می‌شود.

زباله‌گردی بلای جان

محمدعارف شاکری از پاکبانان شهر سنندج نیز از کار زباله‌گردها به شدت انتقاد دارد و می‌گوید: برخی از شهروندان متاسفانه نایلون‌های زباله را از پنجره پایین می‌اندازند که نایلون پاره می‌شود و زباله‌ سطح خیابان و کوچه را می‌گیرد.

وی افزود: زباله‌گردها هم نایلون‌های زباله را برای پیدا کردن ضایعات پاره می‌کنند و با این کار فشار کاری را بر ما چند برابر می‌کنند.

و ...

در روزهایی که هراس ابتلا به ویروس کووید 19 به نوعی انسان‌ها را درگیر خود کرده و مردم سخت‌ترین روزها را به واسطه وجود این مهمان ناخوانده تجربه می‌کنند، هستند افرادی که بی‌خیال از وجود این ویروس دنبال روزی خود از دل زباله‌های شهر هستند و اندک روزی خود را در لابلای زباله‌ها جستجو می‌کنند.

ساماندهی زباله‌گردها در این شرایط مساله‌ای است که باید به آن توجه کرد در غیر اینصورت باید منتظر اتفاقات نگران‌کننده بیشتری باشیم که قطعا جبران آنها سخت‌تر از ساماندهی این افراد خواهد بود.

براساس آمار دانشگاه علوم پزشکی کردستان، تا ظهر امروز نفر در این استان کووید 19 مبتلا شده  نفر نجات یافته و نفر نیز جان خود را براثر ابتلا به این ویروس از دست داده اند.