به گفته حجت‌الاسلام «قربانعلی دری‌نجف‌آبادی» ورود بی‌رویه این قبیل اسباب بازی‌های وارداتی که اغلب از مراجع غیررسمی (به صورت قاچاق) وارد کشور میشود، مخاطرات فرهنگی و اجتماعی مخربی به‌دنبال دارد.
دادستان کل کشور اعلام کرده که به‌طور قطع نباید انتظار داشت واردکنندگان این اقلام به جز جنبه‌های سوداگرانه اقتصادی، دغدغه فرهنگی و ارزشی داشته باشند. از این‌رو نباید شخصیت و هویت نسل نو و کودکان و نوجوانان در فرآیند ورود بی‌ضابطه این ابزار به کشور، موجب بحران شود و به روند شکل‌گیری شخصیت نونهالان کشور خدشه‌های جبران‌ناپذیر وارد کند.
وی خواستار واکنش نهادهای فرهنگی نسبت به این مقوله شده و بر ضرورت تدوین استراتژی‌های لازم، راهگشا و ملموس تاکید کرده است. دنیای اسباب‌بازی برای بچه‌ها برخلاف تصور بزرگسالان یک دنیای فانتزی نیست، بلکه دنیایی واقعی است. همان‌طور که انجام کارهایی مثل پُست کردن یک نامه یا خرید کردن از یک مغازه از نظر ما کارهایی ساده و خسته‌کننده هستند، اما برای یک کودک شاید هیجان‌انگیزترین و جذاب‌‌ترین کار ممکن باشد. پس ویژگی اسباب بازی‌های مناسب برای کودکان در سنین مختلف از آن مسائلی است که همه والدین باید با آن آشنایی داشته باشند.
در چند سال اخیر با توجه به افزایش تولید و ورود سی‌دی‌های مختلف کارتونی و عروسک‌های شبیه‌سازی شده شخصیت‌هایی چون باربی، بت‌من، اسپایدرمن، هری‌پاتر، شرک و... شاهد گرایش و استقبال بیشتر کودکان از این عروسک‌ها هستیم و با وجود اینکه عروسک‌های دارا و سارا به‌عنوان عروسک‌های بومی و محلی ایرانی وارد بازار شده‌اند، اما تاکنون استقبال خوبی از آنها نشده است.
عروسک خوب؛ عروسک قابلِ بازی
این روزها هرچند عروسک‌های دارا و سارا هر از گاهی در بغل بچه‌ها جا خوش می‌کنند و با آنها کنار تخت‌شان به خواب می‌روند، اما همچنان این عروسک‌ها برای پذیرفته شدن در خلوت بچه‌ها با مشکل روبه‌رو هستند.
برخی عروسک خوب را عروسکی می‌دانند که بتوان با آن به‌راحتی یک دل سیر بازی کرد و هر جور که آدم خواست بتواند قیافه‌اش را تغییر دهد؛ مثل عروسک‌های باربی. این عروسک‌ها را میشود بی‌لباس خرید. تنوع لباس‌های باربی به حدی است که می‌توان از او از یک کارگر ساختمانی یا باغبان گرفته تا یک ملکه یا هنرپیشه ساخت و اینها همه تنها به مدد لباس‌های متعدد ساده و گوناگونی است که متناسب با حالات باربی و اتفاقات زندگی روزمره‌اش طراحی و عرضه شده است.
ولی لباس‌های فاخر و غیرقابل انعطافِ دارا و سارا مانع از بازی متنوع بچه‌ها با آنهاست. یکی دیگر از تفاوت‌های این عروسک‌ها قیمت آنهاست؛ حداقل قیمت یک باربی در حدود 12 هزار تومان است، اما قیمت دارا و سارا نزدیک به 30هزار تومان است که همین مسئله حتی موجب گرایش والدین به خرید عروسک‌های باربی برای کودکان‌شان میشود. دارا و سارا در شکل کنونی خود بیشتر عروسک‌های زینتی هستند که باید سراغشان را در ویترین و سر طاقچه خانه‌ها گرفت، البته اگر در طاقچه‌های زندگی امروزی جایی برای آنها مانده باشد.
آناتومی و ساختمان بدنی باربی ساده و در عین حال متحرک است. اما سارا و دارا توان حرکت پیچیده باربی را که در تمامی مفاصل (به جزء انگشتان پا) از الگوی انسانی تبعیت می‌کنند، ندارند.
اگر یکی از کارکردهای عروسک و اسباب بازی را وسیله کمک آموزشی و یا ابزار توانبخشی برای کودکان بدانیم باید این وسیله در آناتومی، شکل ظاهری و حرکات خلاق از چنان کیفیتی برخوردار باشد که بتواند در صاحبان خردسال خود حس همذات پنداری ایجاد کند و این به دست نمی‌آید مگر به مدد انعطاف فوق‌العاده بدنی و حرکات فیزیکی عروسک.
تنوع؛ شرطِ ماندگاری
نمونه دیگر استفاده روان‌شناسانه از انعطافات بدنی را می‌توان در نسل نو کارتون‌های کودکان که با شیوه‌های بیش از 24 عکس در ثانیه تولید میشود، جست‌وجو کرد. در این کارتون‌ها ـ که اتفاقاً کارتون باربی و سیندرلا از جمله آنهاست ـ تلاش شده است تا با نمایش انعطاف بیشتر در حرکات شخصیت‌های کارتون جذابیت فیلم و حس همذات‌پنداری در بینندگان افزایش داده شود.
در کنار تمام محاسن باربی، یکی از ایرادهایی که به آن وارد میشود، این است که باربی اصلی یک چهره بیشتر ندارد. یعنی باربی به‌عنوان نماد دختر یا زن آمریکایی تنها نشان‌دهنده درصد کوچکی از نژادهای گوناگونی است که در آمریکا زندگی می‌کنند. در مورد عروسک ملی ایران با آنکه ایران سرشار از اقوام گوناگون است و حس چهره‌شناسی گاهی در میان ایرانیان به قدری قوی است که بسیار پیش می‌آید که از قیافه فردی می‌فهمند کجایی است و از چه فرهنگ و رفتاری آمده است، اما عروسک‌های سارا و دارا چهره‌ای ثابت دارند و تنها از روی لباسشان می‌توان به تفاوت‌های قومی ـ نژادی آنان پی برد.
در مورد باربی این مشکل با دوستان رنگ و وارنگ و ریز و درشت باربی تا حدی حل شده است و همبازی باربی چنانچه دارای تفاوت ظاهری فاحش با عروسکش باشد، به جای همذات‌پنداری با باربی خود را دوست باربی خواهد انگاشت.
اسباب‌بازی‌ها علاوه بر بعد بازی، بر شخصیت افراد حتی بزرگسالان هم اثر می‌گذارند. اما اسباب‌بازی‌ها در کشور ما چندان جدی گرفته نمی‌شوند. تولید اسباب‌بازی به شکلی نیست که هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی با تولیدات کشورهای دیگر رقابت کند. اسباب بازی‌های ایرانی تنها 3 تا 5 درصد بازار ایران را در اختیار دارند. اسباب‌بازی هنوز در سطح کلان فرهنگی جدی گرفته نمی‌شود. در نتیجه، صنعت اسباب‌بازی هم از نظر جنبه حمایتی و هم از نظر جذب سرمایه‌گذاری با مشکلاتی مواجه است. این موضوع می‌تواند به شکلی خارج از کنترل ما بر شخصیت مردم تأثیر بگذارد.
این به معنای محدود کردن و یا مبارزه با بعضی از اسباب‌بازی‌های خارجی نیست؛ چون تجربه نشان داده این نحوه مواجهه به نتیجه مورد نظر منتهی نمی‌شود، بلکه باید به‌دنبال راهکارهایی در جهت بالا بردن کیفیت اسباب‌بازی‌های داخلی و کاهش قیمت آنها بود تا بتوان کودکان و والدین آنها را به استفاده از تولیدات داخلی تشویق کرد.
