به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، «کوشکی» و «دلبر» دو یوزپلنگ نر و ماده که سالها در پارک پردیسان با هدف تکثیر نگهداری می‌شدند، با ناکامی در زادآوری، دوباره در فرودین ۹۹ از سوی سازمان حفاظت محیط زیست به پارک ملی توران در استان سمنان منتقل شدند.
کوشکی و دلبر دو یوزپلنگ نر و ماده ای هستند که به ترتیب ۱۰ آذر ١٣٩٣ از پناهگاه حیات وحش میاندشت و ۱۱ آذر ١٣٩٣ از ذخیره‌گاه زیست کره توران به پارک پردیسان تهران منتقل شدند، این دو گونه ارزشمند با هدف تکثیر در اسارت و انجام تحقیقات بر روی رفتار گربه‌سانان به این مکان منتقل شدند.
کوشکی یوزپلنگ نر بهمن ماه ۱۳۸۶ در ۴ ماهگی و دلبر یوزپلنگ ماده فروردین ۱۳۹۰ در سه ماهگی به اسارت درآمدند.
اکنون دلبر بیش از ۱۰ سال و کوشکی ۱۳ سال سن دارد و از شرایط زادآوری خارج شدند.
ایران توله یوزپلنگ سه ساله‌ای است که در سال ۹۶ به طور غیررسمی از زادگاهش در پارک ملی توران خارج شد و در پارک پردیسان نگهداری می‌شد و فروردین امسال دوباره به زادگاهش بازگشت.
جمعی از خبرنگاران و فعالان عرصه محیط‌زیست در نامه‌ای به مدیر روابط عمومی سازمان محیط زیست با انتقال دو یوزپلنگ نر و ماده کوشکی و دلبر از پارک پردیسان به استان سمنان مخالفت کردند، اما طبق بررسی‌های انجام شده و گفت وگو با کارشناسان حیات وحش، بهترین راهکار تکثیر یوزپلنگ آسیایی انتقال این گونه ارزشمند به زادگاهش در حیات وحش و مراقبت و بررسی رفتارش در زادگاهش است.
یوزپلنگ از دسته گربه‌سانان و دارای روحیات حساس است که استرس می‌تواند بر زادآوری این گونه ارزشمند تاثیر بگذارد و کارشناسان حفاظت محیط زیست با فراهم کردن شرایط و کاهش استرس به دنبال تکثیر این گونه ارزشمند در پارک ملی توران هستند.
یوزپلنگ ایرانی در فهرست اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست قرار دارد، این حضور یعنی اینکه گونه ای در خطر انقراض است، حدود ٢ هزار سال پیش یوزها در بیشتر نقاط آسیا حضور داشتند اما اکنون منحصر به نواحی بیابانی ایران شده‌اند.
در واقع ایران از دهه ۱۹۷۰ به عنوان تنها زیستگاه یوزپلنگ آسیایی شناخته شده است از این رو به آن یوزپلنگ ایرانی نیز می‌گویند بنابراین باید با تمام توان از این میراث ارزشمند حفاظت کنیم.
شرایط مهیا برای زادآوری یوزپلنگ آسیایی در پارک ملی توران
دامپزشک و کارشناس بیماری‌های حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: یوزپلنگ جزو گربه‌سانان محسوب می‌شود و گربه‌سانان امکان زادآوری ۲ بار در سال را دارند.
یاسمین حسنی ابراز داشت: یوزپلنگ دوره بارداری سه ماه دارد و معمولا فصل‌هایی که رطوبت هوا بیشتر است برای جفت‌گیری این گونه ارزشمند مناسب است.
وی ادامه داد: بر اساس تحقیقات انجام شده دی و بهمن بهترین ماه‌های سال برای جفت‌گیری یوزپلنگ آسیایی است که پس از ۹۰ روز معمولا در اردیبهشت ماه توله به دنیا می‌آید.
وی با بیان اینکه یوزپلنگ جزو پستانداران چندهمسری است، بیان کرد: یوزپلنگ آسیایی از ۲ تا سه سالگی بالغ شده و تا هشت سالگی قدرت زادآوری دارد و نوع زایش یوزپلنگ آسیایی چندقلوزایی است.
کارشناس بیماری‌های حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان تصریح کرد: یوزپلنگ دلبر ۱۰ سال به بالا و کوشکی ۱۳ سال دارد که دیگرزادآوری خود را از دست داده‌اند و تنها کمک به یوزپلنگ سه ساله به نام ایران در جذب یوزپلنگ نر در فصل جفت‌گیری است.
وی یادآور شد: پارک توران تنها زادگاه زادآور یوزپلنگ آسیایی در دنیا است و امید است با نتیجه رسیدن تلاش‌ها و زادآوری موفق ایران تعداد یوزپلنگ‌های آسیایی افزایش یابد.
وی اظهار داشت: یوزپلنگ‌ها مستعد نارسایی کلیوی هستند و دلبر نیز ناراحتی کلیوی دارد و داروهایش را طبق تجویز پزشکان پارک پردیسان مصرف می‌کند و برای ایران نیز داروهای پیشگیری از بیماری تجویز شده و مصرف می‌کند.
تیمارگر یوزها هم از پردیسان به توران انتقال یافت
وی خاطرنشان کرد: تیمارگر یوزپلنگ‌ها در پارک پردیسان به منظور کاهش استرس و غریبی نکردن این گونه ارزشمند و تحقق راهبرد دستی کردن این گونه در خطر انقراض همراه ایران، کوشکی و دلبر به استان سمنان آمده در نزدیکی سایت نگهداری ایران مستقر شده است.
دامپزشک و کارشناس بیماری‌های حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان افزود: دستی کردن راهکاری موثر در کاهش استرس و کمک به زادآوری یوزپلنگ است که این روش جهانی بوده و در ایران نیز براساس پروتکل‌های روز در حال انجام است.
وی بیان کرد: دستی کردن یوز برای کاهش استرس و کمک به زادآوری یک روش متداول بوده و در واشنگتن نیز یک یوز پنج ساله دستی شده و آموزش می‌بیند و از کنار انسان بودن استرس نمی‌گیرد.
وی ادامه داد: دستی شدن یوز موجب می‌شود برای انجام تزریقات و سونوگرافی دیگر نیاز به بیهوشی نباشد و این گونه ارزشمند خود برای انجام سونوگرافی می‌ایستد و مشکلی ایجاد نمی‌شود.
انتقال ایران به توران در استان سمنان زمینه زادآوری‌اش را مهیا می‌کند
دبیر شبکه سازمان‌های مردم نهاد محیط زیستی استان سمنان گفت: انتقال یوزپلنگ ماده با نام ایران به زادگاهش در پارک ملی توران در این استان شرایط اولیه برای زادآوری این گونه ارزشمند در خطر انقراض را مهیا کرد و می‌تواند موجب افزایش نسل یوزپلنگ‌ها شود.
فاطمه جندقی ابراز داشت: نبود استرس شرط اولیه برای فراهم‌سازی شرایط زادآوری یوزپلنگ آسیایی است و انتقال این گونه ارزشمند از پارک پردیسان تهران به زادگاهش در پارک ملی توران موجب ایجاد شرایط طبیعی زادآوری و دوری از استرس برای این گونه نادر می‌شود.
وی ادامه داد: صدای سگ از جمله مواردی است که موجب ایجاد استرس در یوزپلنگ می‌شود و اکنون با انتقال این گونه ارزشمند به پارک ملی توران و در نظرگرفتن تمهیدات ویژه می‌توان زمینه زادآوری این یوزپلنگ ماده سه ساله را فراهم کرد.
وی بیان کرد: اطراف محل نگهداری یوزپلنگ آسیایی به نام ایران حصارکشی شده و حصارکشی این گونه ارزشمند را از خطرهایی مانند خطر سگ‌های گله حفظ می‌کند.
جندقی تصریح کرد: بر اساس گفته‌های پژوهشگران، تعداد یوزپلنگ‌های ماده در پارک ملی توران نسبت به یوزپلنگ نر کم است و انتقال ایران به زادگاهش و ایجاد دسترسی مناسب برای ورود یوزپلنگ‌ها در فصل جفت‌گیری، بدون شک می‌تواند زمینه افزایش جمعیت این گونه ارزشمند را مهیا کند.
وی یادآور شد: ورودی و خروجی حصارکشی اطراف نگهداری یوزپلنگ آسیایی در پارک توران به منظور جلوگیری از ورود سگ‌های گله باید با تمهیدات ویژه مراقبت شود.
دبیر شبکه سازمان‌های مردم نهاد محیط زیستی استان سمنان خاطرنشان کرد: به طور معمول اسفند و بهمن هرسال فصل جفت‌گیری یوزپلنگ آسیایی است.
جندقی بیان کرد: بحث انتقال ایران از پارک پردیسان تهران به پارک ملی توران از پاییز سال گذشته بین سازمان‌های مردم نهاد فعال در زمینه حفظ حیات وحش مطرح شده بود و تمام کارشناسان و دلسوزان عضو سازمان‌های مردم نهاد محیط زیستی موافق انتقال ایران به زادگاهش در پارک ملی توران بودند.
یوزپلنگ گونه‌ای درخطر انقراض است و اکنون فقط شماری از آنها در ایران و آفریقا زیست می‌کنند.
منطقه توران یا خارتوران یکی از سه منطقه حفاظت شده ایران با مساحت یک میلیون و ۴۷۰ هزار هکتار، خاستگاه زیست یوزپلنگ ایرانی به شمار می‌رود که در شرق استان سمنان قرار دارد.
نظر شما