به گزارش همشهری آنلاین به نقل از شرق، مشاور ارشد وزیر خارجه آمریکا، عمدا یا سهوا، هدف دیگری از پروژه‌های برجامی دولتش را شرح داد. برایان هوک، مدیر برنامه‌ریزی سیاسی و مشاور سیاست‌گذاری وزیر امور خارجه آمریکا که رئیس گروه اقدام ایران در این نهاد نیز هست، با اشاره به مواضع برخی چهره‌ها و نامزدهای حزب دموکرات درباره سیاست‌های دولت احتمالی دموکرات بعد از دونالد ترامپ گفت: «شاهد بوده‌ام که برخی از آنهایی که می‌خواهند در انتخابات ریاست‌جمهوری رقابت کنند، وعده می‌دهند که به توافق هسته‌ای با ایران بازخواهند گشت، اما تا آن زمان چیز زیادی از توافق باقی نخواهد ماند که [آمریکا] به آن ملحق شود».
صحبت‌های هوک در دومین سالگرد خروج دولت ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران در حالی مطرح می‌شود که رقیب رئیس‌جمهور نیز به همین مناسبت، بار دیگر از سیاست‌های دولت ترامپ در قبال ایران انتقاد کرده است. جو بایدن، نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری سال جاری، با انتقاد از سیاست‌های ترامپ در توییتر نوشت که تصمیم‌های او به‌ویژه در قبال ایران، خطر آغاز جنگی جدید در خاورمیانه را افزایش داده است.
- هوک: ایران همچنان تهدید به‌شمار می‌آید
مشاور ارشد مایک پمپئو در گفت‌وگویش با سی‌ان‌بی‌سی با اشاره به دستور ترامپ برای حمله به سردار قاسم سلیمانی٬ فرمانده نیروی قدس سپاه ایران در عراق مدعی شد که رئیس‌جمهور آمریکا با این اقدام قدرت بازدارندگی نظامی برای دفاع از خود را در منطقه که ازدست‌رفته بود، احیا کرد: «بازدارندگی چیزی است که به‌راحتی از بین می‌رود اما حفظ آن، سیاستی است که شما باید هر روز آن را اجرائی کنید. ما به همکاری خود با سعودی‌ها، اماراتی‌ها و تمامی شرکای خود در منطقه ادامه خواهیم داد».
این مقام وزارت امور خارجه آمریکا افزود: «ما یک ائتلاف با یکدیگر داریم که از نظر من نتایج خوبی در بازدارندگی در برابر ایران و مقابله با آن [در منطقه] داشته است. ما برنامه‌هایی در منطقه داریم که می‌خواهیم به کار روی آنها ادامه دهیم». هوک مدعی شد که آمریکا با خروج از این توافق قدرت بازدارندگی خود در منطقه را دوباره به دست آورد. او همچنین مدعی شد که توافق هسته‌ای با ایران به بهای ازبین‌رفتن صلح و امنیت در خاورمیانه به دست آمد.
هوک در این گفت‌وگو به موضوع کاهش حضور نظامی آمریکا در عربستان سعودی نیز پرداخت. درپی اخبار مربوط به خارج‌کردن سیستم‌های دفاع موشکی آمریکایی پاتریوت از عربستان، برخی رسانه‌های آمریکایی علت این تصمیم را اختلافات نفتی دو کشور و نیز تماس تند رئیس‌جمهور آمریکا با محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی و حاکم دوفاکتوی این کشور دانستند و برخی نیز عنوان کردند، این اقدام به این خاطر انجام شده که از نگاه واشنگتن، تهدید ایران در منطقه علیه آمریکا کاهش یافته است.
هوک این تحلیل‌ها را رد و تأکید کرد: «این [اقدام] بدان معنی نیست که ایران دیگر یک تهدید به‌شمار نمی‌آید». هوک خاطرنشان کرد که باوجود کاهش حضور نظامی آمریکا در عربستان، تغییری در تعهد واشنگتن نسبت به متحدانش در منطقه خلیج‌فارس ایجاد نشده است: «هیچ تغییری در مأموریت ما به وجود نیامده است. ما در کنار شرکا و متحدانمان در منطقه ایستاده‌ایم. ما هرچه در توان داریم به کار می‌گیریم تا از منافع آمریکا محافظت کنیم. شمار نیروهای ما با توجه به وضعیت و شرایط، زیاد یا کم می‌شود اما مأموریت ما همان است. هیچ تغییری در مأموریت ما ایجاد نشده است».
- بایدن: باوجود وتو، ترامپ نمی‌تواند بدون اجازه به ایران حمله کند
معاون اول سابق رئیس‌جمهور آمریکا در بیانیه‌ای که به‌مناسبت سالگرد خروج آمریکا از برجام منتشر شد، انتقادهای مختلفی به سیاست‌های ترامپ در قبال ایران مطرح کرد. او نوشت: «یک چیز بی‌تردید واضح است: تصمیم‌های دونالد ترامپ در سیاست خطر جنگ در خاورمیانه را افزایش داده‌اند. دو سال پیش در چنین روزی، او از توافق هسته‌ای ایران خارج شد؛ توافقی که به‌طور قابل تصدیقی مانع دست‌یابی ایران به تسلیحات هسته‌ای می‌شد.
آن موقع، او وعده توافقی بهتر را داد که هنوز به آن عمل نکرده است». بایدن در این بیانیه مدعی شد که ایران اکنون تحریکات بیشتری در منطقه ایجاد کرده و خطر را برای نظامیان آمریکایی مستقر در خاورمیانه افزایش می‌دهد. او علاوه بر این، با اشاره به وتوی ترامپ علیه قطع‌نامه سنای آمریکا که اختیارات نظامی رئیس‌جمهور این کشور را در برابر ایران کاهش می‌داد، مطرح کرد: «علی‌رغم اینکه دونالد ترامپ قطع‌نامه مشترک کنگره را وتو کرده است، او باید بداند که بدون مجوز قانونی کنگره نمی‌تواند جنگی را با ایران آغاز کند».
- دعوای انتخاباتی و راهبرد زمین سوخته
آنچه از صحبت‌های هوک، در تقابل با بایدن آشکار می‌شود، هدف ثانویه دولت ترامپ از تشدید تلاش‌ها علیه برجام و ایران در آستانه انتخابات است. تا امروز مشخص بود که دولت فعلی آمریکا به‌دنبال اعمال فشار از همه طرق ممکن تحت چتر سیاست «فشار حداکثری» است و نیز در تلاش است، مانع لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران در اواخر مهر جاری طبق قطع‌نامه سازمان ملل متحد شود. این اظهارات اما نشان می‌دهد بخشی از راهبردهای این دولت علیه ایران جنبه انتخاباتی هم دارد. از طرفی، به‌هم‌زدن کامل توافق با ایران امتیازی برای ترامپ در مقابل سبد رأی حامیان اصلی‌اش فراهم می‌کند و جمهوری‌خواهان احتمالا مردد را ناچار به اعلام حمایت از او در آستانه انتخابات پیش‌رو می‌کند و حداقل تلاش در این زمینه برای بدنه جمهوری‌خواه مطلوب به حساب می‌آید.
از طرف دیگر، یک انگیزه دولت ترامپ در این زمینه ناظر به فردای شکست احتمالی ترامپ و در راستای نوعی راهبرد «زمین سوخته» به نظر می‌رسد، به این ترتیب که دولت فعلی جمهوری‌خواه به‌دنبال این است که پیش از پایان کار خود، هم مهم‌ترین دستاورد دولت دموکرات قبلی را که بایدن معاون اولش بوده است، کاملا نابود کند و هم با خارج‌کردن برجام از گزینه‌ها، مسیر بازگشت در این زمینه و پیگیری دوباره راهکارهای دیپلماتیک حل مشکل با ایران برای دولت دموکرات احتمالی را بسیار سخت‌تر کند.
نظر شما