باز باد، با بادبادک...

شاید بیشتر یادی از روزهای بچگی باشد؛ بادبادک درست کردن عشقی داشت و هوا کردنش مهارت و تخصصی لازم داشت که معمولا فقط داداش بزرگه یا خان‌دایی از آن بهره‌مند بودند. اولش باید  التماس باد را می‌کردی که بادبادک آرزوهایت را ببرد توی آسمان و وسط ابرها؛ بعد هم که بالا می‌رفت، هی دلت برایش تنگ می‌شد و نگران که نکند بادبادک‌ات به باد برود.

اما حالا ، بعد از این همه سال،  می‌شود باز هم بادبادک هوا کرد؛ آن هم  در شرایطی که تکنولوژی و مهارت ساخت بادبادک را خودتان دارید و هنرش را هم. آستین بالا بزنید و دست به کار شوید. حالا شما می‌توانید نقش داداش بزرگه یا خان‌دایی را برای بچه‌های فامیل بازی کنید. کارتان را درست پیش ببرید. ملت به شما به چشم یک خلبان جوان (!) نگاه می‌کنند.

یک چیزی هم خاطرتان باشد؛ شما دارید یک تمرین مهم انجام می‌دهید؛ «همیشه بالا رفتن آسان‌تر از بالا ماندن است». این درسی است که بادبادک به شما می‌دهد، چراکه باد، همیشه موافق با زندگی آدم نیست. امتحان کنید.

***

به باد دادن بادبادک

بادبادک شما حتی با کلی زلم زیمبو، تا وقتی که پرواز نکند، روح ندارد. حتی اگر بادبادکی برای دکور اتاقتان هم ساخته‌اید، یک بار پروازش دهید تا زنده شدنش را ببینید.

• پشت به باد بایستید و از یکی از دوستان‌تان بخواهید بادبادک را برایتان بالا نگه دارد یا اگر نبود، آن را روی بلندی بگذارید. نخ بادبادک را از جایی نزدیک به افسار در دست بگیرید و آرام‌آرام آن را شل کنید. صبر کنید کمی بالا برود، بعد در جهت نخ آن را بکشید و کمی رها کنید. کشیدن و رها کردن نخ را  ادامه بدهید تا بادبادک بالا برود و در آسمان وضعیت ثابتی پیدا کند.
  
• اگر بادبادک‌تان بالا نرفت یا اینکه از سمت دمش سقوط کرد یعنی باد به اندازه کافی نمی‌وزد؛ اما اگر چرخید و با سر زمین افتاد، برعکس باد زیادی می‌وزد. اگر دیدید بادبادک‌تان جهت مشخصی ندارد و گیج می‌زند، بهتر است بساطتان را جمع کنید و بگذارید برای وقتی دیگر.
  
• اگر محل اتصال نخ به افسار را قابل تنظیم طراحی کنید، در هر وضعیت باد می‌توانید بادبادک‌تان را بپرانید؛ به این صورت که نخ اصلی را در بادهای قوی روی افسار بالاتر- به سمت نوک- ببرید؛ اگر هم پایین‌تر- به سمت دم- ببرید، در بادهای ضعیف کارتان راه می‌افتد. این حرکت دادن نخ روی افسار هم باید در حدود یک تا 2سانتی‌متر باشد. 
  
• اضافه کردن دنباله به بادبادک باعث ثبات بیشتر آن در بادهای قوی می‌شود؛ فقط این دنباله‌ها باید از مواد سبک درست شده باشند.
  

چون آدمیزاد نمی‌تواند شدت و جهت وزش باد را کنترل کند و شرط اولیه بادبادک پرانی باد بجا و مناسب است، بد نیست یاد بگیریم کی، چطوری و کجا بادبادک‌مان را بپرانیم.

• اگر باد خیلی قوی یا خیلی ملایم باشد، کارمان سخت می‌شود. با یک پرچم کوچولو یا یک بادنما می‌توانیم قدرت باد را متوجه بشویم. سرعت باد بین 5 تا 25 متر بر ساعت، برای بیشتر بادبادک‌ها مناسب است.
  
• پرواز دادن بادبادک وقتی لذت‌بخش است که باد ملایمی بوزد و شما غیر از هواکردن بادبادک بتوانید ژانگولر بازی‌های دیگری هم درآورید؛ پس فکر نکنید احیانا دارید ماهی می‌گیرید.
  
• یک زمین صاف، مسطح و وسیع جای خوبی برای بادبادک بازی است. مناطق باز بدون دار و درخت و ساحل دریا بهترین جاها هستند. هر آدم عاقلی هم می‌داند که بادبادک پرانی کنار جاده و زیر پست‌های برق فشار قوی و کنار فرودگاه‌ها ممکن است چه عواقبی داشته باشد.
  
•  بادی که از لابه‌لای درختان و ساختمان‌ها می‌وزد چون سرعت و جهت ثابتی ندارد، ممکن است به خاطر پیچ‌وتاب‌های الکی‌ای که به بادبادک می‌دهد، آزارتان بدهد.
  
• هرگز در باران و رعد و برق بادبادک هوا نکنید. الکتریسیته ابر، عاشق بادبادک و بادبادک‌باز می‌شود و برای ابراز محبت، با رعد و برق هردوشان را جزغاله می‌کند.  اگر نخ بادبادک‌تان با نخ بادبادک بخت‌برگشته دیگری گره خورد، مسابقه زورآزمایی و من بکش تو بکش راه نیندازید؛ هر 2نفر به هم نزدیک شوید، گره بادبادک‌ها به راحتی باز می‌شود.
  
• بادبادک‌پرانی روی پشت‌بام هم بد نیست؛ فقط باید چشم‌های پشت سرتان هم به کار بیفتند تا یکهو نقش برجسته روی آسفالت خیابان نشوید.
  

 افسار: یک تکه نخ که به محل اتصال قاب و تیر در بالا و پایین بادبادک بسته می‌شود.

نخ پرواز:‌ نخ بلندی که یک سرش به افسار بسته می‌شود و سر دیگر در دست بادبادک‌باز است. بهتر است این نخ نازک باشد و قوی اما نباید از نخ ماهیگیری برای این کار استفاده کرد. چرا؟ چون دست‌تان را می‌برد.

دنباله: یک نوار باریک و بلند از کاغذ یا پلاستیک یا روبان که به تعادل بادبادک کمک می‌کند. همه بادبادک‌ها به دنباله احتیاج ندارند.

قرقره: یک چیزی که نخ پرواز را دورش بپیچید. قرقره می‌تواند یک تکه چوب یا یک کاغذ لوله شده باشد.


بادبادک‌ها از کجا آمده‌اند؟

دقیقا مشخص نیست که بادبادک از کجا آمده و اولین‌بار کدام بنی‌بشری آن را ساخته ولی اولین کسانی‌که با آن آشنا شدند، مردم جزایر دریای شمال بودند.

• شاید بهترین شعر در وصف بادبادک را تاینگوچی بوسون – هایکوسرای بزرگ – گفته باشد: «بادبادک / در همان نقطه از آسمان / انگار دیروز بود».
  
• مردم جزایر دریای شمال از بادبادک برای ماهیگیری استفاده می‌کردند؛ به این صورت که کرم کوچولو که همان طعمه است را به دنباله بسته و تور را هم به پشت بادبادک می‌بستند. حالا این بادبادک چرا به جای هوا داخل آب می‌رفته را نمی‌دانیم.
  
• در سال 400 قبل از میلاد، «موتی» - فیلسوف ناامید معروف – و «لوبان» - استاد نجاری- در چین با خیزران و چوب، بادبادک‌های چوبی می‌ساختند.
  
• «مائوری»ها بومیان جزایر نیوزیلند هستند که بادبادک‌هایی به شکل پرنده می‌سازند و معتقدند این بادبادک‌ها واسطه بین انسان و عالم ارواح هستند.
  
• چین از دیگر مناطقی است که به‌عنوان مهد بادبادک شناخته می‌شود. یک ژنرال چینی در سال 202 قبل از میلاد، یک استراتژی نظامی را به‌وسیله پرواز بادبادک‌ها پایه‌گذاری کرد. با پروازدادن تکه‌های بامبو، صدایی شبیه به وزوز و هوهو از آنها بلند می‌شد تا سپاه دشمن فکر کند روح‌ها به پرواز درآمده و پا به فرار بگذارند.
  
• یک دزد ژاپنی هم می‌خواسته سوار بادبادک شده و به پشت بام قصری که دلفینی از طلا روی آن جا خوش کرده بود، فرود آید که عاقبتش ختم به قبرستان شد.
  
• کره‌ای‌ها برای نشان‌دادن تولد گل‌پسرشان، اسم و تاریخ تولد فرزند را روی بادبادک می‌نویسند و آن را پرواز می‌دهند.
  
• پادشاهان تایلند بادبادک‌های شخصی دارند که هر ساله به‌وسیله راهب دربار برای طول عمر پادشاه به پرواز درمی‌آید.