این مراسم ساعت 14:15 با تلاوت آیاتی از قرآن مجید آغاز و سپس با نواختن سرود ملی جمهوری اسلامی ایران در سالن کنفرانس حنانه رسما افتتاح شد. پس از آن نیز فیلم و سرود مخصوص دانشگاه تهران به نمایش درآمد.
اولین سخنران این سمینار دکتر مریم حق روستا دبیر همایش بود. وی گفت: می‌توان روابط ایران و آمریکای لاتین را مهمترین و دقیق‌ترین توصیف کرد.
دکتر حق روستا سپس از تدوین دو رشته مطالعات اسپانیا و آمریکای لاتین خبر داد و گفت: دانشکده مطالعات جهان از مهرماه سال آینده با پذیرش دانشجو در این دو رشته تلاش دارد فضای علمی و پژهشی نسبت به مطالعات اسپانیا و آمریکای لاتین فراهم کند.
دکتر سعید رضا عاملی رییس دانشکده مطالعات جهان نیز عامل پیوند دهنده کشور‌های دنیا را زبان دانست و گفت: زبان علاوه بر این که محمل فرهنگ است، عنصر عمیق یک فرهنگ را نیز شکل می‌هد.
دکتر عاملی در تاکید اهمیت فرهنگ مثالی از دکتر خرازی وزیر امورخارجه سابق جمهوری اسلامی ایران آورد:"برای من سخنان دکتر خرازی جالب بود، او می‌گفت: اگر از من بپرسند یک دیپلمات باید چکار کند؟ می‌گویم باید فرهنگ را بشناسد."
رییس دانشکده مطالعات جهان سپس گفت: اگرچه سیاست زده نیستم، اما تاریخ مسیر سیاست مرکزی و اقتصاد مرکزی را طی کرده است و امروز جامعه شناسان تاکید دارند که ما وارد دوران فرهنگ مرکزی شده‌ایم.
دکتر عاملی با ذکر این مقدمه از سیاست تک محورانه آمریکا انتقاد کرد و گفت: سیاست you are with us or against us جهان سیاست را لکه دار کرده است.
دکتر عاملی ضمن ذکر این نکته که همه جنبه‌های فردگرایی مثبت نیستند، گفت: ما در عصری هستیم که فردگرایی جدا از هنجارهای جمعی تصمیم می‌گیرد. ما هم چنین درگیر مقوله‌ای به نام noise of communication هستیم، این به آن معنا است که رسانه‌ها تولید انگاره می‌کنند، اینها تسهیل کننده ارتباط هستند و باعث می‌شوند ما نتوانیم مستقل فکر کنیم.
رییس دانشکده مطالعات جهان در ادامه گفت: آن چیزی که دنیا را به بیراهه کشیده بد فهمی است، جهل پایگاه شیطان است، اروپایی‌ها یک تصویر فوبیایی از ایران دارند، اما وقتی به ایران می‌رسند. دیدگاه‌هایشان عوض می‌شود. دکتر عاملی بااشاره به تعاملات فرهنگی میان کشور‌ها افزود: ما می‌توانیم در پرتو این ارتباطات حساسیت‌های فرهنگی را بشناسیم.
دکتر مصطفوی رییس سازمان فرهنگ و تبلیغات اسلامی دیگر سخنران مراسم افتتاحیه اولین سمینار بین‌المللی گفت و گوی فرهنگی میان ایران و آمریکای لاتین نیز گفت: دانشکده مطالعات جهان کار بزرگ و مبارکی را آغاز کرده مخصوصا با تنوع خوب این جمع فرهیخته و نمایندگان آمریکای لاتین.
دکتر مصطفوی افزود: سازمان فرهنگ و تبلیغات اسلامی و تمامی دستگاه‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایرانی نگاه ویژه‌ای به روابط فرهنگی میان ایران و کشور‌های آمریکای لاتین دارند و در این راستا تلاش می‌کنند.
رییس سازمان فرهنگ وتبلیغات اسلامی افزود: پیشینه فرهنگی و شواهد تاریخی ایران حکایت از مهربانی و خصوصیات مدارا در میان ایرانیان دارد. ملت ایران همواره خواهان احترام و رعایت حق و حقوق دیگران بوده است.
دکتر مصطفوی گفت: پس از اسلام، فرهنگ ایرانی به زیور اسلامی نیز آراسته شد، از این رو ایران پس از ظهور اسلام تبدیل به مهمترین سرزمین اسلامی شد. بزرگترین دانشمندان دوران اسلامی ایرانی بوده‌اند، اسلام بستر رشد استعدادهای بالقوه ایرانی‌ها شد. این ویژگی باعث شد که بسیاری ایران را مهد تمدن اسلامی بدانند. بوقوع پیوستن انقلاب اسلامی نیز سبب تجلی مجدد این ویژگی شد.
رییس سازمان فرهنگ و تبلیغات اسلامی در ادامه به ذکر مشابهت‌های فرهنگی میان ایران و کشور‌های آمریکای لاتین پرداخت و گفت: مشابهتی بین تمدن ایرانی و آمریکای لاتین وجود دارد؛ هر دو تمدن از مردم باهوش و فهیمی برخوردارند. در دوران استعمار ما و مردم آمریکای لاتین تجربیات مشابهی کسب کردیم. اگرچه ایران هیچگاه مورد استعمار قرار نگرفته بود، اما نفوذ بیگانه در خاک ایران به حدی بود که شرایط ایران مشابه شرایط کشوری تحت استعمار شده بود. شرایط مشابهی نیز در زمان به قدرت رسیدن دیکتاتور‌های وابسته به غرب در ایران و آمریکای لاتین حاکم شده بود. اما در یک مقطع مشخص ایرانیان به ستوه آمده از ستم شاه، در این سوی دنیا علیه وی قیام کرند و در آن سوی دنیا (آمریکای لاتین) نیز مردم علیه دیکتاتور‌های وابسته به آمریکا برخاستند.
دکتر مصطفوی با اشاره به فعالیت‌های سازمان فرهنگ و تبلیغات اسلامی در آمریکای جنوبی گفت: ما در سال جاری قرار است در بیش از 5 کشور آمریکای لاتین، هفته‌های فرهنگ برگزار کنیم، این هفته‌ها به معرفی ابعاد فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به مردم آمریکای لاتین اختصاص دارد. برگزاری نمایشگاه بزرگ آثار باستانی ایران "بهشت روی زمین" در کشور‌های آمریکای لاتین، تبادل دانشجو و استاد، مبادله خبری میان خبرگزاری‌ها و کانال‌های تلویزیونی از دیگر برنامه‌های عمده سازمان فرهنگ و تبلیغات اسلامی در آمریکای لاتین است. اکنون نیز برنامه‌های جمهوری اسلامی ایران از برخی از شبکه‌های تلویزیونی در آمریکای لاتین دو ساعت پخش می‌شود.
رییس سازمان فرهنگ و تبلیغات اسلامی افزود: آنچه در دانشکده مطالعات جهان شکل گرفته زمینه شناخت علمی ما از آمریکای لاتین را فراهم می‌کند و ما به جای تحقیق درباره دیگران می‌توانیم از نتیجه تحقیقات این دانشگاه بهره بگیریم.
در همین حال سبحانی مدیرکل اداره آمریکای وزارت امور خارجه نیز به عنوان آخرین سخنران مراسم افتتاحیه، در ابتدای سخنان خود گفت: ابوسعید ابوالخیر عارف نامی ایران برای سخنرانی به مسجدی رفته بود، در آن زمان در مسجد مردی برخاست و گفت: برای رضای خدا برخیزید و قدمی به جلو نهید، ابوسعید پس از سخنان این مرد از جای برخاست و از مسجد بیرون رفت. از او پرسیدند چرا خارج شدی مگر نمی‌خواستی سخن بگویی؟ ابوسعید گفت: آنچه من می‌خواستم در دو ساعت بگویم این مرد در یک جمله گفت.
وی عملکرد دانشکده مطالعات جهان در زمینه شناسایی و ایجاد زمینه برای تعامل با فرهنگ آمریکای لاتین را مشابه جملات آن مرد در مسجد توصیف کرد. در واقع اشاره او به تلاش میانبر دانشکده مطالعات جهان در زمینه تعامل فرهنگی ایران با آمریکای لاتین بود.
مدیرکل اداره آمریکای وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی در ادامه گفت: روابط سیاسی و اقتصادی را می‌توان در کوتاه مدت قطع کرد، اما روابط فرهنگی را نمی‌توان حتی برای لحظه‌ای نیز قطع کرد. سطح روابط ما با آرژانتین به دلیل توطئه دشمنان برای مدتی کوتاه کاهش یافت، اما روابط فرهنگی دو کشور قطع نشد.
سبحانی در ادامه گفت: امروز در آمریکای لاتین به ایران احترام می‌گذارند، زمانی که حرکت‌های چریکی در آمریکای لاتین زیاد بود، شفیق هندال رئیس جبهه فارابوندو مارتی، بود که من او را می‌شناختم، در دیداری که با وی داشتم نامه‌ای از حضرت علی(ع) به مالک اشتر رابه وی نشان دادم، وی پس از دیدن نامه از من کتاب قرآن به زبان اسپانیایی خواست. او اخیرا فوت کرده، اما امیدوارم مسیر خود را به درستی پیدا کرده باشد.
سیمون بولیوار آزادیخواه معروف آمریکای لاتین جمله‌ای دارد که می‌گوید: ما نه آفریقایی هستیم و نه آمریکایی و نه اروپایی.
این جمله حکایت از آن دارد که مردم آمریکای لاتین ضمن حفظ فرهنگ خود، فرهنگ سایر نقاط جهان زا نیز گرفته‌اند و در واقع مردمی چند فرهنگی هستند. اسم داریوش، یک اسم مرسوم ایرانی است که آمریکای لاتینی‌ها آن را داریو تلفظ می‌کنند و این نشان از تعامل دیرینه آن‌ها با فرهنگ ایرانی دارد.
