سودربرگ که خود در دهه 80 توسط کن کشف شد، پس از چند فیلم تجاری، دوباره به دامان سینمای مستقل بازگشته و با 2 فیلم در بخش مسابقه، عملاً یک رکورد را به جا گذاشته است.
کلینت استیوود که تیهری فرومو، مدیر فستیوال او را جنتلمن نامیده،پس از ناکامیاش در کن 3 سال پیش، این بار با «بچهعوضی» در بخش مسابقه حاضر است و شاید امسال نوبت جبران مافات باشد.
وندرس، آگویان و برادران داردن که همگی قبلاً جوایز اصلی کن را به خانه بردهاند، شاخصترین نمایندگان سینمای هنری در کن امسال هستند.
در ردههای بعدی میتوان از والترساللس برزیلی، نوری بیگله جیلان ترکیهای و جیاژانگ چینی نام برد.
همچنین خیلیها کنجکاو دیدن اولین فیلم چارلی کافمن در مقام کارگردان هستند. کافمن اگر نبوغی را که در فیلمنامهنویسی نمایان کرده، در کارگردانی هم به نمایش بگذارد، از بختهای جدی کن امسال است. شاید هم باید در حضور بزرگان، شاهد درخشش پدیدههای نوظهوری باشد که در نگاه اول کسی رویشان حسابی باز نمیکند. فراموش نکنیم که کن همیشه محل کشف پدیدهها بوده است.
این روزها نبض سینما در کن میتپد و بسیاری از چهرههای شاخص هنر هفتم مهمان فرش قرمز این جشنواره هستند. پییرکولیه پوستر کن 2008 را با الهام از «بزرگراه گمشده» دیوید لینچ طراحی کرده و چند روز قبل از اعلام رسمی فیلمهای شرکت کننده در فستیوال امسال آن را رونمایی کرد.
بعد از جنجالهای زیادی که برای انتخاب فیلم افتتاحیه صورت گرفت، مراسم روز چهاردهم می با نمایش «کوری» اثر فرناندو میریلز گشایش یافت. این تریلر براساس رمان معروف 1995 «کوری» نوشته ژوزه ساراماگو نویسنده پرتغالی برنده نوبل و با بازی جولین مورو مارک روفالو ساخته شده است. کارگردان در معرفی کار تازهاش میگوید: قصد داشتم ظواهر ساختگی دنیای مدرن را به تصویر بکشم. همه افرادی که در یک بیمارستان روانی هستند کور میشوند. در میان همه آنها فقط یک نفر بیناییاش را از دست نداده و شانس آن را دارد که نابودی این افراد و جامعه را با چشم خود ببیند....
به دلیل حضور موفق سال گذشته شرکت میراماکس با فیلم «پیرمردها سرزمینی ندارند» و محبوبیت میریلز نزد مدیران کن پیش از شروع مراسم هم انتظار میرفت که این فیلم یکی از انتخابهای قطعی جشنواره امسال باشد. «ایندیاناجونز و قلمرو جمجمه بلورین» ساخته استیون اسپیلبرگ و «ویکی کریستینا، بارسلونا» اثر وودی آلن از دیگر گزینههای محتمل برای نمایش در بخش افتتاحیه مراسم بودند.
این دوره از فستیوال بینالمللی کن در شرایطی برپا شده که دستاندرکاران آن، تیهیری فرومو مدیرعامل و ژیل ژاکوب دبیر این جشنواره برای برگزاری هر چه بهتر و کیفیتر این مراسم دست به تغییرات فراوانی زدهاند. هر چند بخش مسابقه همچنان ویترینی برای نمایش آثار گروهی از فیلمسازان مؤلف و شاخص شده است اما در کنار آنها 8 کارگردان حضور دارند که برای نخستینبار بخت خود را برای شکار نخل طلا میآزمایند. یکی از ویژگیهای شاخص و بحثبرانگیز جشنواره شصتویکم حضور کمرنگ فیلمهای آمریکایی در میان فیلمهای بخش مسابقه است.
این گزینش حاکی از آن است که هیات انتخاب از فیلمهای عمدتاً تجاری آمریکایی خسته شدهاند و بیشتر به سینمای هنری اروپا گرایش دارند! فرومو در نشست مطبوعاتی گراندهتل پاریس روند انتخاب فیلمهای شرکتکننده در کن امسال را دشوار خواند و گفت:«سینما در حال تحول است،ما نیز در نظر داریم کن را هم به موازات این روند متحول کرده و ارتقا ببخشیم.» نکته قابل توجه در بخش مسابقه، حضور چند فیلمساز برجسته با فیلمهایی متفاوت از آثار قبلیشان است. این مسئله یا کاملا تصادفی است یا از تمایل آنها برای جذب مخاطب بیشتر و همراهی با جریان سینمای روز جهان خبر میدهد. به عنوان مثال ویم وندرس فیلمساز صاحب نام آلمانی با تریلر رومانتیک « فیلمبرداری در پالرمو» با بازی میلایوویچ و دنیس هوپر به کن میآید.
اضافه شدن دو فیلم از آرژانتین و همینطور نمایندگانی از سنگاپور، فیلیپین و مجارستان در این بخش بر اعمال این تغییرات عمده در فضای رقابتی جشنواره امسال صحه میگذارد. گنجاندن فیلم دو قسمتی «چه» ساخته استیون سودربرگ شامل دو فیلم «چریک» و «آرژانتین»نیز در این بخش بسیار تعجببرانگیز بود چرا که کمتر کسی فکر میکرد این برنده نخل طلای 1989 برای فیلم «جنسیت، دروغ و ویدئو» بتواند هر 2 فیلم را سر وقت به هیات انتخاب برساند اما گفته میشود که دیجیتال بودن روند پس از تولید، کار سودربرگ را در تهیه این محصول مشترک فرانسه و اسپانیا تسریع کرده است. در بخش مسابقه جشنواره ،16 فیلم از کارگردانهای مورد علاقه کن با 8 اثر از استعدادهای نوظهور سینما رقابت میکنند.
از ایستوود تا چارلی کافمن
تریلر معمایی «بچه عوضی» ساخته کلینت ایستوود از معدود فیلمهای آمریکایی شرکتکننده در بخش مسابقه امسال است که البته حضور آن در این بخش بسیار غافلگیر کننده بود چرا که استودیو یونیورسال آن را تا نوامبر امسال اکران نمیکند. این فیلم داستان زندگی زنی را در اواخر دهه 20 روایت میکند که بعد از مدتها موفق میشود پسر گمشدهاش را پیدا کند ولی مشکل اینجاست که شک میکند آن پسر واقعی او باشد، بعد از آنکه تحقیقات لازم صورت میگیرد معلوم میشود که پسرش به قتل رسیده است. پیگیریهای او و پلیس باعث افشای یک شبکه وسیع فساد در شهر میشود....
آتوم آگویان کانادایی با «ستایش» پا به میدان رقابت گذاشته است. این فیلم با بازی راشل بلنچرد و اسکات اسپیدمن درباره مرد جوانی است که تصور میکند از نوادگان 2 چهره شاخص و برجسته تاریخی است.... ستایش که ارتباط نوجوانان و تکنولوژی را به چالش میکشد اولین فیلم آگویان بعد از «جایی که حقیقت دروغ میگوید» به شمار میرود. چارلی کافمن فیلمنامهنویس نابغه سینمای آمریکا با اولین تجربه کارگردانیاش «سینکدوک نیویورک» در بخش مسابقه حضور یافته است. فیلم او درباره کارگردانی است که با آغاز کار جدیدش درمییابد که به تدریج عملکردهای غیرارادی و ناخودآگاهش را از دست میدهد....
فیلم رفته رفته در مضامینی چون طبیعت، خانه و خانواده و ماهیت روابط عاطفی غرق میشود.
استیون سودربرگ نیز از آمریکا، فعالیتهای خستگیناپذیر ارنستوچهگوارا مبارز آرژانتینی را در فیلم آرژانتین، بخشی از اپوس دو قسمتی «چه» به تصویر کشیده است و «دودلداده» به کارگردانی جیمزگری داستان مرد مجردی است که درگیر یک رابطه عشقی است اما خانواده او اصرار دارند با دختر همسایه ازدواج کند....
توجه ویژه به سینمای آمریکای لاتین
حضور 2 فیلم آرژانتینی مخفیگاه (پابلوتراپرو) و درام سیاسی زن بیسر (لوکر سیامارتل) و خط قرمز ساخته والترسالس برزیلی در بخش مسابقه از توجه ویژه جشنواره امسال به سینمای لاتین حکایت دارد. تریلر رومانتیک « فیلمبرداری درپالرمو» اثر ویم وندرس کارگردان صاحب نام آلمانی، داستان فیلمبردار جوانی است که به پالرمو آمده تا ذهنش را از خاطرات عشق نافرجامش پاک کند اما ملاقات او با یک زن جوان در این شهر مسیر زندگیاش را برای همیشه تغییر میدهد. برادران بلژیکی ژان پیرولوک داردن نیز با سکوت لورنا با حریفان خود رقابت خواهند کرد.
آری فولمن مستند انیمیشن «والس بابشیر» را به کن آورده و از قتلعام 1982 مردم در دو اردوگاه صبرا و شتیلا در لبنان میگوید.
3 میمون اثر نوری بیگله جیلان از ترکیه و «دلتا» اثر کورنل موندروچو از مجارستان از رقبای سرسخت بخش مسابقه جشنواره کن امسال هستند. فیلمهای فرانسوی داستان «نوئل» ساخته آرنو دسپلچین، «مرز سپیده دم» اثر فیلیپ گارل و گومورا (ماتئوگاروته) و «ستاره» (پائولوسورنیتنو) از ایتالیا از دیگر نمایندگان سینمای اروپا در این بخش هستند.
«24شهر» فیلم تازه جیاژانگ نویسنده و فیلمساز چینی نگاهی تازه و شفاف به زندگی سه نسل کاراکترش در شهر چنگرو دارد.
«جادوی من» (اریک خو) از سنگاپور و «سربیس» فیلم فیلیپینی بریلانت مندوزا از دیگر فیلمهای آسیایی شرکتکننده در بخش رقابتی کن هستند.
حمایت از سینمای مستقل
شونپن فرزند سرکش هالیوود در راس هیات داوران کن امسال حضور دارد.
این هنرپیشه و کارگردان سرشناس آمریکایی جدا از فعالیت هنری به داشتن دیدگاههای سیاسی شفافش شهرت دارد و از همین رو فرزند ناخلف آمریکا لقب گرفته است. پن نماینده سینمای مستقل آمریکاست البته آمریکایی به دور از سیاستهای جنگطلبانه. این پیام او به همه ملتهای صلحطلب جهان است. چهره سیاسی قابل قبول و درخشش او در بیش از 40 اثر ماندگار، او را به بهترین گزینه برای قضاوت در معتبرترین جشنواره سینمایی جهان تبدیل میکند.
پن در سال 1981 با شیپور خاموش پا به عرصه بازیگری سینما نهاد و ده سال بعد اولین فیلمش دونده سرخپوست را کارگردانی کرد؛ فیلمی که با نامزدی یوز پلنگ طلای جشنواره اوکارنو موفقیت زودهنگام او را در این حرفه رقم زد. او از دهه 80 راه ترقی را پیمود. مجله امپایر در سال 1997 نام او را در لیست صد بازیگر برتر تاریخ سینما آورد. اما برخلاف تصور عامه به جای استفاده از این فرصت برای تبدیل شدن به یک اسطوره ترجیح داد ثروت و اعتبارش را در راه فعالیتهای سیاسی و انسان دوستانه به کار گیرد. در دل طبیعت وحشی آخرین ساخته بلند پن در مقام کارگردانی است.شون پن وعده داده از سینمای مستقل در کن حمایت کند.
سرجیوکاستلیتو بازیگر، سناریست و کارگردان ایتالیایی، ناتالی پورتمن بازیگر آمریکایی، آلفونسوکوارون کارگردان مکزیکی، آپیچاتپنگ ویراستاکون کارگردان تایلندی، الکساندرا ماریالارا بازیگر آلمانی و رشید بوغریب کارگردان فرانسوی از دیگر داوران بخش مسابقه هستند.