حضور در دبی و ساخت فیلم در لوکیشنهای این شهر از سال 1383 با تولید فیلم «نقاب» به کارگردانی کاظم راستگفتار شروع شد و پس از آن سریالهای «پول کثیف»، «نشانی» و فیلم «راز مهتاب» تولید شدند و در حال حاضر هم سریال «شب بخیر دنیا» و فیلم «زادبوم» مراحل فیلمبرداری خود را در این شهر سپری میکنند؛ آثاری که با توجه به اقتضای فیلمنامه و وقوع بخشی از قصه در خارج از کشور مراحل تولید خود را در این شهر سپری کرده و میکنند.
حال سئوالی که مطرح میشود این است که آیا شهر دبی کارکردی دراماتیک در فیلمنامه داشته و یا اینکه به دلیل شرایط تولید، این شهر به عنوان لوکیشن شهر خارجی انتخاب شده است.
بهترین کسی که میتواند به این سئوال پاسخ دهد حمیدرضا آشتیانیپور تهیهکننده فیلم «نقاب» است که حدود 90 درصد از کل فیلم در این شهر فیلمبرداری شده است. او در این باره میگوید: «با توجه به اینکه شخصیتهای اصلی فیلم درگیر ماجرایی هستند که این ماجراها میبایست خارج از مرزها اتفاق میافتاد و امکان وقوع آن در داخل کشور نبود، اما در فیلمنامه پیمان قاسمخانی هم اشارهای به کشوری خاص نشده بود.
بنابر این زمانی که پیشتولید را شروع کردیم شرایط کشورهای مختلف را مورد بررسی قرار دادیم و در نهایت به این جمعبندی رسیدیم که پروژه را در کشور امارات جلوی دوربین ببریم.» حالا چرا امارات و شهر دبی برای این کار انتخاب شد که آشتیانیپور در پاسخ میگوید: «چند دلیل مهم داشت که از مهمترین آنها میتوان به نزدیکی امارات به ایران، حضور ایرانیان در این کشور و لوکیشنهای چشمنواز شهر دبی اشاره کرد.»
تلهفیلم «راز مهتاب» به کارگردانی سعید ابراهیمیفر هم از جمله آثاری است که سکانسهایی از آن در دبی فیلمبرداری شده، اما در فیلمنامه اشارهای به این شهر نشده است. در همین رابطه ابراهیمیفر میگوید: «سکانسهای اولیه فیلم در خارج از کشور اتفاق میافتد و ما برای این منظور شهر دبی را برای کار انتخاب کردیم، چراکه برخی از مناطق این شهر به لحاظ زیبایی و ساختار شهری نزدیک به کشورهای اروپایی است. به همین دلیل ما در خود فیلم هم اشارهای به شهر دبی نداشتهایم و از اینکه تاکید کنیم قصه فیلم در امارات اتفاق میافتد پرهیز کردهایم.» ابراهیمیفر علاوه بر این برمقرون به صرفه بودن تولید فیلم در کشور امارات در قیاس با دیگر کشورها نیز تاکید دارد.
اما برخلاف این دو اثر، «نشانی» ساخته رامبد جوان شرایط متفاوتتری دارد، چراکه از ابتدای نگارش فیلمنامه، به دبی و وقوع حوادث در این شهر فکر شده بود. فلورا سام فیلمنامهنویس این مجموعه میگوید: «دبی از لحاظ فرهنگی به کشور ما خیلی نزدیک است و بسیاری از ایرانیان در این شهر مشغول تجارت هستند. مهلقا، قهرمان قصه نشانی هم یکی از تاجران موفق ایرانی آنجاست که به سنت و فرهنگ ایرانی بسیار علاقهمند است.
از سوی دیگر او به دلیل سرکشی به یکی از شعب شرکت خود در تهران مرتب در حال رفت و آمد میان این دو شهر است. برای من به عنوان نویسنده تصور این نکته که مهلقا با این همه رفت و آمد در کشوری غیر از امارات سکونت داشته باشد غیر قابل باور بود به همین دلیل دبی بهترین انتخاب بود و بر همین اساس شرایط زندگی و کار «مه لقا» را طراحی کردیم.»
«زادبوم» ساخته ابوالحسن داوودی و سریال «پول کثیف» به کارگردانی جواد افشار هم جز تولیداتی هستند که شهر دبی در آن کارکردی دراماتیک دارد و موقعیت جغرافیایی این شهر در فیلمنامه مورد تاکید قرار گرفته است.
اما نکته دیگر در این میان شرایط تولید این آثار در شهر دبی است؛ شرایطی که موجب شده تا این شهر انتخاب اول تهیهکنندگانی باشد که برای تولید آثارشان مجبور به حضور در کشوری دیگر هستند.
میزان رضایتمندی ابراهیمیفر به اندازهای است که او برای ساخت پروژهای دیگر در دبی ترغیب شده است: «در حال حاضر به همراه شهرام مکری سرگرم کار روی طرحی سینمایی هستیم که تمام قصه آن در شهر دبی اتفاق میافتد، پلات کار شکل گرفته و به زودی نگارش فیلمنامه شروع میشود، به محض پایان یافتن فیلمنامه سفری به این شهر خواهم داشت تا مقدمات تولید آن را شروع کنم.»
مجید اوجی تهیهکننده نشانی برای تولید این پروژه 20 روزی در دبی حضور داشته. او هم شرایط کار در این شهر را مطلوب ارزیابی میکند: «در آنجا هم به مانند ایران برای فیلمبرداری نیازمند اخذ مجوز از پلیس امارات بودیم که در این رابطه آنها همکاری بسیار خوبی با گروه داشتند و مجوزهای مربوطه به موقع صادر شد تا ما بتوانیم طبق برنامهریزی کارهایمان را به سرانجام برسانیم.»
شاید حضور کوتاهمدت اوجی و ابراهیمیفر در دبی موجب شده تا آنها شرایط کار در آنجا را مطلوب ارزیابی کنند، چراکه حمید رضا آشتیانیپور که به مدت 45 روز در این شهر حضور داشته از شرایط آنجا چندان راضی نیست: «از آنجایی که مسئولان این شهر با فضای فیلمسازی ناآشنا بودند ما برای گرفتن مجوز فیلمبرداری در خیابانها و اتوبانها با سختیهای بسیاری روبهرو شدیم و حال توجه داشته باشید برای فیلم پرلوکیشنی چون نقاب؛ ما چند تا مجوز گرفتیم و چقدر پول پرداخت کردیم.»
دبی، شهر زیبا و گران امارات امروز هم میزبان دو گروه فیلمسازی از ایران است و دستاندرکاران مجموعه«شب بخیر دنیا» و فیلم «زادبوم» در این شهر سرگرم تولید آثارشان هستند. آنها شاید بهترین کسانی باشند که بتوانند آخرین وضعیت تولید فیلم در آنجا را تشریح کنند پس تا بازگشت آنها ...
همه فیلمهایی ایرانی تولیدشده در دبی
پول کثیف/ جواد افشار
معاونت فرهنگی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با محوریت قاچاق کالا و ارز و پیامدهای ناشی از آن در چرخه اقتصادی مملکت و مناسبات و روابط اجتماعی ساخت پروژه «پول کثیف» را به قاسم جعفری پیشنهاد داد. سریالی که به تهیه کنندگی او و کارگردانی جواد افشار بر مبنای فیلمنامهای از جلالالدین دری برای پخش از شبکه تهران تولید شد. این مجموعه 26 قسمتی که بخشهایی از آن در شهر دبی تصویربرداری شد سال 1385 روی آنتن رفت. فرهاد جم، زیبا بروفه، رضا رویگری، غلامحسین لطفی، آناهیتا نعمتی، سیدجواد هاشمی، فاطمه طاهری، بهمن دادن و شراره رخام در این پروژه بازی داشتند.
راز مهتاب/ سعید ابراهیمیفر
راز مهتاب دومین فیلم تلویزیونی سعید ابراهیمیفر است که آن را به تهیهکنندگی سید امیر پروین حسینی برای شبکه اول سیما کارگردانی کرد. او در راز مهتاب که فیلمنامهاش توسط رضا مقصودی به نگارش درآمده بود به روایت زندگی جوانی میپردازد که به امید پیشرفت و موفقیت بیشتر راهی کشوری اروپایی میشود، اما پس از مدتی سرخورده و بیمار از یک عشق نافرجام به ایران باز میگردد و... ابراهیمی فر سکانسهایی را که مربوط به این کشور اروپایی را در شهر دبی گرفت. این فیلم با بازی بابک حمدیان، الهام حمیدی، پرویز شاهینخو آماده پخش از شبکه اول سیماست.
نشانی/ رامبد جوان
رامبد جوان دومین سریال تلویزیونی خود را برای ایام نوروز 87 جلوی دوربین برد. سریالی که در آن جوان تلاش داشت تا با پرداخت به یکسری آداب و سنتهای ایرانی به اهمیت آنها در روابط اجتماعی بپردازد. محور قصه او برای رسیدن به این مفاهیم دختر جوانی بود با نام لیلا با بازی آتنه فقیهنصیری که در کشور کانادا بزرگ شده و حالا به کمک عمهاش مه لقا در دبی مشغول تجارت است.
گروه تولید این پروژه به دلیل وقوع بخشهایی از قصه سفری 20 روزه به شهر دبی داشتند. این مجموعه در 14 قسمت ایام نوروز از شبکه دو سیما پخش شد.
نقاب / کاظم راست گفتار
یکی از فیلمهای جنجالی چند سال اخیر که موضوع ملتهب آن موجب شد تا مدتها پشت در اکران بماند. پیمان قاسمخانی فیلمنامه این فیلم را با نام پوکر برای سامان مقدم نوشت که وی به دلیل اصرار سرمایهگذار مبنی بر حضور یکی از بازیگران در این فیلم از پروژه کناره گرفت و قرار شد در مقطعی خود پیمان این فیلم را بسازد که این امر هم منتفی شد و ساخت فیلم به کاظم راست گفتار واگذار شد. با توجه به اینکه بخش عمدهایی از فیلم در یکی از کشورهای خارجی اتفاق میافتاد و سرمایهگذار آن هم یکی از تاجران بزرگ ایرانی دبی بود، این شهر برای فیلمبرداری انتخاب شد. این فیلم سال گذشته در همین روزها اکران شد.
شب بخیر دنیا/ جواد اردکانی
مجموعه تلویزیونی «شب بخیر دنیا» به کارگردانی «جواد اردکانی» روزهای پایانی تصویربرداری خود را در دبی پشت سر میگذارد. بر اساس برنامهریزیهای انجام شده کار در دبی یکماه به طول میکشد. این مجموعه تلویزیونی در 26 قسمت 45 دقیقهای به تهیهکنندگی «حمید آخوندی» و «علیرضا جلالی» برای پخش از شبکه دو سیما در حال ساخت است و همزمان توسط «بابک رضاخانی» مرحله تدوین را سپری میکند.
بازیگرانی چون صبا کمالی، علی قربانزاده، عاطفه رضوی، شبنم فرشادجو، قاسم زارع و مهدی صبایی در این مجموعه تلویزیونی ایفای نقش کردهاند. این سریال که موضوعی خانوادگی دارد داستان خانوادهای را دنبال میکند که طی یکسری اتفاقات به طور ناخواسته وارد سیستم جاسوسی از برخی مراکز مهم ایران میشوند.
زادبوم/ ابوالحسن داودی
فیلم جدید ابوالحسن داودی با نام زادبوم مراحل فیلمبرداری خود را در سه کشور ایران، آلمان و امارات طی کرده است. حدود 80 در صد از فیلم ایران جلوی دوربین رفته و 15 درصد آن هم در شهر ساحلی هامبورگ و 5 درصد باقیمانده هم در شهر دبی کار شده است.
داودی از روز بیست و نهم اردیبهشت ماه فیلمبرداری بخشهای مربوط به دبی را به مدیریت سیروس عبدلی را آغاز کرده است. در سکانسهای مربوط به این شهر پگاه آهنگرانی و مهدی سلوکی جلوی دوربین رفتهاند. این مرحله از پروژه تا روز دوشنبه ششم خرداد ماه به پایان میرسد. در این فیلم رادان، انتظامی، رایگان و تیموریان بازی دارند