بیش از یک سال و نیم از آغاز طرح سه‌شنبه‌های بدون خودرو می‌گذرد؛ طرحی که شهردار تهران هر هفته آن را اجرایی کرده و در بیشتر مواقع برای حضور در محل کارش دوچرخه را جایگزین خودرو کرده است. روز گذشته هم طبق همین روال، پیروز حناچی از توحید تا ایرانشهر و از ایرانشهر تا بهشت را با دوچرخه طی و در جلسه شورای شهر تهران شرکت کرد. او سال گذشته اعلام کرد سهم استفاده از دوچرخه در حمل‌ونقل عمومی را تا پایان دوران مدیریتش افزایش خواهد داد. توسعه مسیرهای دوچرخه سواری و تجهیز ایستگاه‌ها و ایجاد زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری نیز در طرح جامع توسعه دوچرخه‌سواری مورد تأکید قرار گرفته و بخش‌هایی از آن اجرایی شده است تا انسان مغلوب شده در شهر خودرومحور، به مرور جایگاهش را باز ستانده و کمتر قربانی تردد بیش از اندازه خودرو و آلودگی‌های ناشی از آن شود. مدیر حمل‌ونقل پاک معاونت حمل‌ونقل شهرداری تهران معتقد است، وضعیت کنونی تهران در استفاده از دوچرخه و حضور دوچرخه‌سواران در پایتخت بی‌سابقه بوده است.
براساس مطالعات انجام شده در استرالیا و اروپا، با وجود آنکه دوچرخه‌سواران ۲ تا ۳ برابر رانندگان تنفس می‌کنند، نسبت به رانندگان وسایل نقلیه موتوری، آلودگی کمتری را جذب می‌کنند. دلیل این اتفاق آن است که دوچرخه فرصت مانور بیشتری داشته و می‌تواند از مناطق آلوده در طول مسیر دوری کرده، خود تولید آلودگی ندارد و به همین دلیل شدت آلودگی نیز در اطراف دوچرخه‌سوار کمتر از خودرو است. در دهه ۱۳۲۰ آیین‌نامه تردد دوچرخه در تهران به نگارش درآمد اما با غلبه‌خودرو، به‌عنوان وسیله حمل‌ونقلی مورد استفاده قرار نگرفت. افزایش خودرو و ایجاد راه‌های ارتباطی برای تردد خودروها، شهر را از مکانی انسان‌محور به‌خودرومحور تبدیل کرد، بخشی از فضاهای شهری را که امکان تردد خودرو در آنها وجود نداشت به محاق برد، حضور انسان را در آنها کمرنگ کرد و به نقاطی ناامن تبدیل کرد. گذشته از آن ترافیک معابر و آلودگی هوا ناشی از سوخت خودروها را نیز به شهر افزود.
- مسیرهای جدید دوچرخه‌سواری تهران در سال‌جاری
براساس سند توسعه دوچرخه‌سواری، تهران باید ۵۵۰ کیلومتر مسیر دوچرخه‌سواری تا ۴ سال آینده ایجاد کند. سهم هر منطقه در این برنامه سالانه احداث ۵ کیلومتر مسیر دوچرخه‌سواری است و اگر هر منطقه مسئولیت این توسعه را به درستی اجرا کند، در پایان هر سال ۱۱۰ کیلومتر مسیر دوچرخه سواری در پایتخت ایجاد خواهد شد.
یعقوب آزاده‌دل، مدیر حمل‌ونقل پاک معاونت حمل‌ونقل شهرداری تهران می‌گوید سال گذشته تمامی مناطق به رویکرد توسعه مسیر رسیده و برخی از آنها اقداماتی در این خصوص انجام دادند. برخی مسیرهای دوچرخه‌سواری نیز به واسطه اقدامات مؤثر و چشمگیری که انجام داده‌اند و مورد توجه قرار گرفته‌اند. او در گفت‌وگو با همشهری به برنامه سال‌جاری مناطق در توسعه مسیرهای دوچرخه‌سواری اشاره کرده و می‌گوید: «تمامی مناطق موظف هستند تا پایان سال‌جاری ۵کیلومتر مسیر ایجاد کنند. مناطقی هم که سال گذشته این ۵ کیلومتر را اجرایی نکرده‌اند باید در سال‌جاری آن‌را نیز جبران کنند. »
به گفته آزاده‌دل، بلوار اندرزگو در منطقه یک، مسیر رفت و برگشت هرکدام به طول ۵ کیلومتر را اجرایی خواهد کرد. در منطقه ۲ نیز اتصال مراکز تفریحی همچون پارک پردیسان به بوستان فدک به کمک مسیرهای دوچرخه‌سواری انجام خواهد شد. در منطقه ۳ نیز مسیر دوچرخه‌سواری بلوار میرداماد به کمک ایجاد پل، توسعه خواهد یافت. منطقه ۴ نیز قسمتی از پیاده رو بزرگراه شهید سلیمانی و محدوده دانشگاه علم و صنعت را به احداث مسیر دوچرخه اختصاص می‌دهد. منطقه ۵ هم توسعه این مسیر را در شهرک اکباتان مدنظر دارد. منطقه ۷ نیز مسیر دوچرخه را در خیابان طالقانی دنبال می‌کند. منطقه ۱۱ نیز محدوده خیابان امام‌خمینی، مولوی و محدوده ناحیه ۳ را در دستور کار گذاشته است. منطقه ۱۳ نیز در محدوده پیروزی مسیر دوچرخه احداث می‌کند. شهرک کیان‌شهر نیز برای احداث مسیر دوچرخه‌سواری در منطقه ۱۵ درنظر گرفته شده است. منطقه ۱۹ خیابان استاد معین را برای مسیر دوچرخه‌سواری در دستور کار قرار داده منطقه ۲۰ نیز سال گذشته ۸ کیلومتر مسیر دوچرخه‌سواری ایجاد کرد که در سال‌جاری نیز تقریبا همین میزان در دستور کار قرار گرفته است. بلوار گلها در منطقه ۲۱ نیز سال گذشته صاحب مسیر دوچرخه‌سواری شد و امسال قرار است انشعابات این بلوار نیز دارای مسیر دوچرخه شوند. دیگر مناطق نیز احیای مسیرهای ایجاد شده در گذشته و ایجاد مسیرهای جدید را در برنامه خود قرار داده‌اند.
براساس سند توسعه دوچرخه، سهم استفاده از دوچرخه در حمل‌ونقل عمومی باید تا پایان برنامه در سال ۱۴۰۱، به ۱.۵ درصد برسد. فعالیت‌های انجام شده نشان داد تهران در سال ۹۸ جلوتر از سند قرار دارد. آزاده‌دل تأکید می‌کند: «امیدوارم تا پایان سال‌جاری بتوانیم سهم دوچرخه را در حمل‌ونقل عمومی تهران به یک‌درصد برسانیم. » به گفته او هم‌اکنون تهران در شرایط مطلوبی قرار دارد و هیچ زمان به این میزان دوچرخه‌سوار نداشته است.
نظر شما