آیا کشورهایی که مونوریل را وارد شهرهایشان کردند همچنان از این سامانه استفاده می‌کنند یا مونوریل در کشورهای واردکننده هم منسوخ شده است ؟
این سؤال‌ها چند سالی است که از زبان کارشناسان شهری و ترافیکی مطرح می‌شود و مرجع افکار عمومی هم نمی‌تواند چیزی به جز نقل قول‌های شفاهی باشد.اما به تازگی کتابی منتشر شده که به‌طور مبسوط به بررسی تمام مصداق‌های ساخت مونوریل در سایر کشورها پرداخته و با ارزیابی کارایی این سامانه در هر شهر با توجه به حجم جمعیت و مسافران و همچنین سایر سامانه‌های مکمل، براساس آخرین داده‌های آماری این کشورها، کمک می‌کند تا راحت‌تر تصمیم بگیریم، این سوغات فرنگ آیا برای پایتخت کارایی دارد یا تنها همان اسباب‌بازی لوکس حمل‌ونقلی است.
تجربه مونوریل در جهان و ارزیابی قابلیت آن برای کلانشهر تهران، پژوهشی از محمدحسن شهیدی است که علاوه‌بر مقدمه‌ای تأمل برانگیز، از 6 بخش زیر تشکیل شده‌است:
فصل اول، تحت عنوان «روش‌شناسی»، ضمن معرفی هدف و روش مطالعه
(و پژوهش )، انگیزه نگارش آن را به پیوست یک کتاب حواله می‌دهد.
فصل دوم، تحت عنوان سابقه تاریخی و شرایط کنونی مونوریل در جهان، به معرفی ویژگی‌ها و مشخصات فنی‌ـ عملکردی اصلی تمام سیستم‌های مونوریل موجود در کشورهای مختلف جهان، اعم از اروپا، آسیا، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، استرالیا و ژاپن پرداخته، و البته به‌کمک 177 تصویر رنگی از مونوریل‌های مورد بحث، سعی بر تعمیق آگاهی خواننده می‌کند.
پس با بررسی آماری 50 سیستم موجود مونوریل در شهرهای جهان، عملکرد، طول شبکه، تعداد ایستگاه، ظرفیت جابه‌جایی ( و حتی‌الامکان )، هزینة راه‌اندازی هریک از آنها را معرفی می‌کند.همچنین به بررسی جایگاه این سیستم در سیستم‌های حمل‌ونقل همگانی همان شهرها پرداخته است.بدین ترتیب به‌کمک بررسی و ارزیابی شرایط کالبدی ـ فضایی شهرهای دارای سیستم مونوریل از یک‌سو و ارزیابی سیستم حمل‌ونقلی آنها از سوی دیگر تصویری روشن از عملکرد و هدف اصلی سیستم مونوریل شهرهای جهان ارائه می‌دهد و در پایان این فصل، با معرفـی مشخصـات اصلـی سیستم مونوریل ازقبیل تأسیسات اصلی و تجهیزات حساس آن به مقایسه تطبیقی هزینه‌های سرمایه‌ای و بهره‌برداری آن با سیستم‌های حمل‌ونقل ریلی پرداخته است.
نویسنده کتاب موضوع این فصل را با تمرکز روی مبحث حساس اما عموما فراموش شده‌ای چون بسترهای فناوری و انتقال آن به پایان می‌برد. در فصل سوم هم با بررسی ویژگی‌های کالبدی‌ـ حمل‌ونقلی کلیدی کلانشهر تهران و شش کلانشهر دیگر به ارزیابی دو سیستم مونوریل و اتوبوس برقی برای تهران، پیشنهادی که سه دهه پیش مطرح شد، می‌پردازد.
فصل چهارم، تحت عنوان فناوری‌های حمل‌ونقل همگانی شهری در پاسخگویی به تقاضای فزاینده، قابلیت مونوریل را به‌عنوان سیستم‌محوری و حتی کمکی حمل‌ونقل کلانشهری مورد تأمل و ارزیابی قرار می‌دهد.
در فصل پنجم هم که تحت عنوان خلاصه، نتیجه‌گیری و پیشنهاد، تدوین یافته ضمن رد قابلیت این سیستم به‌عنوان سیستم حمل‌ونقل همگانی شهری برای کلانشهر تهران، با هشدار جدّی به مدیران شهری کشور از نظر راه‌اندازی سیستم‌های مطالعه‌نشده و توجیه‌ناپذیر، توصیه می‌کند، به‌منظور استفاده متناسب و کارشناسی از سیستم‌های حمل‌ونقلی موجود جهان، قابلیت این سیستم را برای محدوده‌های تفریحی‌ـ گردشگری خاص در تهران و صدالبته توسط مهندسین مشاور ذی‌صلاح مورد مطالعه و ارزیابی فنی- اقتصادی قرار‌دهند.
و بالاخره اینکه، کتاب تجربه مونوریل در جهان... از نظر ذکر دقیق تمام منابع و مراجع مورد استفاده، طی فصل ششم و تحت عنوان منابع و مآخذ اصلی و تهیة فهرست کامل نمایه‌ها و تنظیم فهرست کامل تصاویر استفاده شده در کتاب، سعی بر آن دارد تا به دور از حاشیه‌های موجود نگاهی کارشناسی و آماری به این امر داشته داشته باشد. پیوست 2 کتاب هم تحت عنوان معرفی مقدماتی کلیات سیستم مونوریل، این سیستم را به زبان ساده اما کارشناسی، برای مدیران و تصمیم‌گیران و علاقه‌مندانی که نسبت به ریزه‌کاری‌های فنی ـ تخصصی سیستم مونوریل نیازی ندارند معرفی می‌کند.
