در بسیارى از فرهنگها ازدواج یعنى امنیت، یعنى آرامش. آدمهایى که روابط عاطفى نزدیک، البته توأم با احساس خوشبختى دارند سالمتر از آدمهایى هستند که بیشتر در تنهایى به سر مىبرند.
آدمهاى متأهل سلامتترند؛ بیشتر از مجردها هم عمر مىکنند. برقرارى پیوند عاطفى یکى از نخستین نیازهاى انسانى است. نوزاد چند روزهاى که به والدینش لبخند مىزند به طور غریزى تلاش مىکند پیوند عاطفىخود را با والدینش محکمتر کند. تلاشى که گاهى هم بىنتیجه مىماند!
پروفسور کارل شایت، مدیر مرکز پژوهشى اختلالات جسمى–روانى وابسته به کلنیک دانشگاه فرایبورگ آلمان مىگوید:« تأثیر مشکلات عاطفى که فرد در دوران کودکى تجربه کرده، کم نیست.
این دسته از بچهها را مىشود به دو گروه تقسیم کرد: اول بچههایى که نیاز شدید به رابطه عاطفى نزدیک دارند و با وحشت خودشان را مىچسبانند. اینها بچههایى هستند که وقتى به مهدکودک یا مدرسه مىروند مىترسند از پدرومادرشان جدا شوند. گروه بعدى، بچههایىهستند که مستقل هستند، روى پاى خودشان مىایستند و کمتر به وابستگى علاقه نشان مىدهند.»
نقش پیوندهاى عاطفى در سازگارى با محیط
رفتارهایى مثل ناآرامى سر کلاس درس تا برخوردهاى خشن به دلیل این است که فرد یادنگرفته احساس دیگران را درک کند و به آن احترام بگذارد. دلیلى که تا حدى مىتواند توجیه کننده رفتار نوجوانان و جوانان بزهکار باشد. افرادى که توانایى تحمل فشارهاى روانى و مشکلات عاطفى را ندارند.
پروفسور کارل شایت معتقد است:« نتیجه تحقیقاتى که امروزه در اختیار داریم به روشنى بیانگر این است که توانایى مقابله با مشکلات و ناراحتىهاى روانى، رفتارى است که الگوى آن در دوران کودکى ریخته شده. تجربههاى دوران کودکى در برقرارى روابط اجتماعى نقش بسیار مهمى بازى مىکنند.»
روابط عاطفى سالم دوران کودکى، قدرت سازگارى فرد با محیط را به شدت تحت تأثیر قرار مىدهد.
شایت ادامه مىدهد:« گروه پژوهشى ما با مراکزى در برخى از کشورهاى آسیایى مثل چین یا ویتنام در ارتباط است. در این کشورها با بیمارانى سروکار داریم که تغییر سریع محیط اطراف، مریضشان کرده است. در این جوامع، مشکل بزرگ دیگر، از میان رفتن سنتها و پیوندهاى عاطفى نزدیک است که نقش خیلى خیلى مهمى بازى مىکند. اینطور به نظر مىرسد که توانایى "سازش اجتماعى" آدمها از سرعت تغییرات اجتماعى کمتر است و از خیلى جهات عقب مانده است.»
علم زیستشناسى ثابت مىکند: بسیارى از موجودات زنده قدرت تحمل تغییرات شدید محیطى را ندارند و اگر محیط اطرافشان یکباره بین بیست تا بیستوپنج درصد تغییر کند، توانایى سازگارى با محیط را از دست مىدهند.سازگارى با دنیایی که هر روز بیشتر ماشینى مىشود، با افزایش جمعیت، تغییرات جوى، پیچیده شدن روابط روزمره، کوچکشدن خانوادهها، افزایش آمار طلاق و والدینى که فرزندانشان را به تنهایى بزرگ مىکند.
آنطور که شایت مىگوید: «ساختار شناخته شده "روابط عاطفى و اجتماعى" در معرض تهدید است. کارى که مراکز پژوهشى مىکنند، نوعى واکنش علمى به این کنش شدید است. شرایط تغییر کرده است، ساختار روابط اجتماعى هم به شدت دگرگون شده.»
متخصصانى مثل پروفسور کارلشایت معتقدند، زمان حاضر زمانى است که باید پذیرفت: هنگام برنامهریزى و تصمیمگیرىهاى کلان در سطح جامعه، باید به دنیاى درون انسان توجه بیشترى کرد. اینکه هر تغییر تازه چه تأثیرى بر سلامت انسان خواهد داشت. نکته مهم تقویت پیوندهاى عاطفى است. آدمهایى که در زندگى خانوادگىشان خوشبختند و دوستان خوبى دارند، نه فقط سالمتر، که بیشتر از سایرین هم دوستدار صلح و آرامشند.
دویچهوله