به گزارش همشهری آنلاین به نقل از بلومبرگ واکسن روسی کرونا از دو آدنوویروس متفاوت انسانی - که در شرایط معمول باعث سرماخوردگی می‌شوند- استفاده می‌کند که طوری تغییر داده شده‌اند که ژن‌های سازنده پروتئین‌های کروناویروس را به داخل بدن منتقل کنند و باعث پاسخ ایمنی شوند، در واقع این واکسن از یک «وکتور» یا «ناقل» ویروسی برای ایجاد پاسخ ایمنی استفاده می‌کند.
نخستین مقاله‌ای که از آزمایش بالینی این واکسن که روس‌ها با اشاره به مسابقه فضایی در دوران جنگ سرد آن را «اسپوتنیک V» نامیده‌اند، در ژورنال معتبر پزشکی لنست منتشر شده است. این بررسی که یک کارآزمایی بالینی مرحله اول/دوم شمرده می‌شود، در دو بیمارستان در روسیه بر روی ۷۶ فرد سالم بزرگسال در سنین در فاصله ۱۸ تا ۶۰ سال انجام شد.
یک نقطع ضعف این بررسی نداشتن گروه شاهد یا کنترل است، یعنی گروهی که پلاسبو (واکسن بی‌تاثیر) دریافت می‌کند.
پژوهشگران روسی پلاسمای خون ۴۸۱۷ فرد بهبودیافته از بیماری کووید-۱۹ خفیف تا متوسط گردآوری کردند تا میزان آنتی‌بادی‌ها در این افراد را با آنتی‌بادی‌های تولید شده در افراد واکسینه‌شده مقایسه کنند. بر اساس مقاله منتشر شده پاسخ‌های آنتی‌بادی در افراد واکسن‌زده شده نسبت به افراد بهبودیافته بالاتر بوده است.
پژوهشگران روسی در بررس‌شان دو شکل این واکسن را آزمایش کردند: شکل منجمد و شکل منجمد خشک‌شده. شرکت‌کنندگان در کارآزمایی مرحله اول فقط یک دوز واکسن را دریافت کردند و به افراد در گروه کارآزمایی مرحله دوم دو دوز واکسن به فاصله ۲۱ روز تزریق شد.
همه ۴۰ نفر شرکت‌کننده در کارآزمایی مرحله دوم آنتی‌بادی بر ضد ویروس کرونا تولید کردند، اما میزان آنتی‌بادی تولید شده در افرادی که واکسن منجمد را دریافت کرده بودند، بیشتر بود. آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده در همه افراد در کارآزمایی مرحله دوم یافت شد، اما فقط ۶۱ درصد از افراد شرکت‌کننده در مرحله اول که فقط یک دوز واکسن دریافت کرده بودند، آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده داشتند.
همه شرکت‌کنندگان مرحله دوم در طول ۲۸ روز پس از واکسن زدن پاسخ سلول T (یکی از سلول‌های سفید خون که برای ایجاد پاسخ ایمنی ضروری است) نشان دادند. در این مورد هم واکسن منجمد نسبت به واکسن منجمد خشک‌شده تاثیربخش‌تر بود.
خود این پژوهشگران می‌گویند محدودیت‌های بررسی آنها شامل اندازه کوچک افراد شرکت‌کننده، مدت کوتاه پیگیری در حد ۴۲ روز و نیز این حقیقت است که در برخی بخش‌های کارآزمایی مرحله اول فقط داوطلبان مرد شرکت داشتند.
از طرف دیگر عمده شرکت‌کنندگان در این بررسی افراد در دهه ۲۰ و ۳۰ زندگی‌شان بودند.
مقامات روسی همچنین ماه‌هاست که بدون اینکه منتظر نتایج بررسی کامل این واکسن باشند، آن را به مقامات و سایر افراد برجسته خارج از گروه‌های کارآزمایی تزریق کرده‌اند.
سرگئی سوبیانی، شهردار ۶۲ ساله مسکو روز جمعه۱۴ شهریور گفت که واکسن به او تزریق شده و به جز اندکی درد در هنگام تزریق مشکلی دیگر برای او به وجود نیامده است. پوتین نیز ماه پیش گفت یکی از دخترانش این واکسن را زده است و حالش خوب است. البته کرملین تا به حال افشا نکرده است که آیا خود پوتین هم واکسن زده است یا نه.
-
تایید واکسن روسی کرونا: نجات‌بخش دنیا یا تصمیمی نسنجیده؟
-
آیا روسیه در مسابقه واکسن کرونا برنده می‌شود؟
کارآزمایی مرحله سوم و نهایی این واکسن قرار بود از ۵ شهریور بر روی ۴۰۰۰۰ نفر در سنین متفاوت و گروه‌های پرخطر متفاوت شروع شود.
نائور بار-زیو، استادیار دانشکده بهداشت عمومی بلومبرگ دانشگاه جانز هاپکینز در مقاله‌ای تفسیری در همین شماره ژورنال لنست، نوشت:« این بررسی نشان‌دهنده توانایی ایمنی‌زایی این واکسن است، اما بر اساس آن نمی‌توان درباره ایمنی‌زایی این واکسن در افراد سالمند قضاوت کرد. همچنین تاثیربخشی بالینی این واکسن هنوز ثابت نشده است.»
به گفته او، نشان دادن بی‌خطر بودن واکسن‌های کووید-۱۹ نه تنها از لحاظ تایید واکسن اهمیت دارد، بلکه به طور کلی از لحاظ اعتماد عمومی به واکسیناسیون هم اهمیت دارد.
نظر شما