در میان ارکان این سازمان، شورای امنیت بهدلیل اینکه هیات اجرایی آن است و تاثیر گذاری مهمی در مجموعه سازمان ملل دارد از اهمیت بسزایی برخوردار است.
بهدلیل نقشی که کشورهای پیروز جنگ جهانی دوم در تشکیل سازمان ملل داشتند، در ترکیب اعضای این مجمع حقی برای کشورهای پیروز در نظر گرفته شده و بهعنوان اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل شناخته شدند.
به همین جهت احساس میشود که شالوده عضویت در این شورا که ظاهرا وظیفه اجرای عدالت، توجه به حقوق ملتها و تلاش در جهت صلح و آرامش جهانی را عهده دار است از بن غلط بوده و اعضای دائم این شورا براساس معیارهای صحیح و بهجا گزینش نشدهاند.
پی ریزی ناصحیح در گزینش اعضای دائم این شورا باعث شده که برخی کشورها حقی برای خود قائل شوند و از این امکان در ناحق کردن حقوق ملتها و دولتها بهره گیرند.
آنچنانکه بارها آمریکا به استناد بر همین حق، مصوبات شورای امنیت سازمان ملل علیه اسرائیل را وتو و از حقوق نداشته رژیم صهیونیستی حمایت کرده است.
آنچه در ترکیب اعضای شورای امنیت سازمان ملل مورد توجه قرار نگرفته، این است که جایگاهی برای کشورهای اسلامی تعریف نشده است؛
در حالی که با عنایت به عضویت 55 کشور مسلمان در سازمان کنفرانس اسلامی بهعنوان یک مجمع تاثیرگذار بینالمللی و سهم یکپنجمی مسلمانان در ترکیب جمعیتی دنیا، ضرورت اختصاص یک کرسی دائم در شورای امنیت سازمان ملل برای کشورهای اسلامی را ضروری میسازد.
اینکه رهبر معظم انقلاب اختصاص یک کرسی دائم در شورای امنیت سازمان ملل متحد، به کشورهای اسلامی را ضروری و لازم میدانند، دقیقا با چنین نگاهی است که ترکیب اعضای سازمان ملل باید در جهت اهدافی باشد که این سازمان برای تحقق آن پیریزی شده است.
این فرمایش رهبر معظم انقلاب که جهان اسلام با وجود امکانات فراوان، از داشتن قدرت کافی برای دفاع از خود محروم است، ضرورت تغییر در ترکیب سازمان ملل را نشان میدهد.
اگر چه این تغییرات سازوکاری را میطلبد، ولی آنچنانکه تاکنون بارها اتفاق افتاده است، ترکیب اعضای شورای امنیت سازمان ملل از سوی منتقدین باید به بوته نقد کشیده شده تا در جهت گزینش و عضویت بحق کشورها در این شورا چارهای اندیشیده شود.
* نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی