به گزارش همشهری آنلاین به نقل از مهر، علیرضا زالی، رئیس ستاد مقابله با کرونای کلانشهر تهران امروز با حضور در برنامه «طبیب» شبکه۳ سیما، در خصوص درگیری اندام‌های مختلف بدن بر اثر آلودگی به ویروس کووید ۱۹، اظهار کرد: بر اساس مطالعات، بیماری کرونا از زمان ظهور تاکنون از لحاظ علائم بالینی، بافت های متکثرتر و متعددتری از بدن را نسبت به سایر ویروس ها درگیر می‌کند.
او گفت: برای اینکه این ویروس بتواند اثر بیماری‌زایی خود را در بدن بیمار اعمال کند، باید قبل از اینکه وارد سلول شود، اتصالی با سطح سلول میزبان برقرار کند. برای برقراری این اتصال، گیرنده های روی سطح سلول میزبان با عنوان ACE۲ نقش اصلی را بر عهده دارند. بنابراین تمام بافت های بدن انسان که در جداره و غشای سلول هایشان این گیرنده را داشته باشند، می توانند میزبان سلولی این ویروس باشند.
زالی افزود: بافت ریه مملو از گیرنده های ACE۲ است. به همین دلیل ریه یکی از مهم‌ترین اندام‌های درگیر به شمار می رود.
این متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینکه سلول های دستگاه گوارشی، کبد، کلیه، قلب و سیستم اعصاب مرکزی نیز دارای این گیرنده ها هستند، گفت: در نتیجه به دلیل وجود این گیرنده ها، امکان میزبانی، سرایت و تهاجم ویروس به سیستم مغز و اعصاب نیز وجود دارد.
-
کرونا از ۳ راه مغز و اعصاب را درگیر می‌کند
زالی تصریح کرد: کرونا از سه طریق می تواند مغز و اعصاب فرد مبتلا را درگیر کند؛ تهاجم مستقیم خود ویروس یکی از این روش هاست که شایع‌ترین علائم آن اختلال در حس بویایی و چشایی است. این اختلال بر اثر حمله ویروس به پایانه های عصبی موجود در بینی و دهان رخ می‌دهد.
وی افزود: این پایانه ها می توانند از طریق قاعده جمجمه به سیستم مغز و اعصاب راه پیدا کنند، در نتیجه دالان مناسبی برای انتقال ویروس به مغز بعد از درگیری و تخریب این پایانه ها محسوب می شوند که البته این حمله مستقیم ویروس به ندرت اتفاق می افتد و تاکنون شواهدی از درگیری خود مغز به دلیل تهاجم مستقیم ویروس کووید-۱۹ در دست نبوده است.
زالی در خصوص روش دوم درگیری مغز بر اثر آلودگی به ویروس کووید-۱۹ هم گفت: بدن برای هشدار حمله ویروس از مواد التهابی استفاده می کند. این مواد هشداردهنده سیتوکین Cytokine نام دارند که بخش زیادی از عوارض بیماری کرونا و مرگ و میر به علت این مواد است. چراکه بعد از حمله ویروس بدن فرد ممکن است با یک طوفان التهابی روبرو شود که به صورت غیرضروری در حجم بالا تولید و منجر به تخریب بافت‌ها شده اند. التهاب سیتوکینی موجب بروز عارضه ای شبیه به بیماری ام اس، به نام ادم Edema خواهد شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، روش سوم درگیری بافت های مغز را نیز این گونه توضیح داد: در حالت عادی روی محیط مغز یک سد قوی خونی مغزی به منظور ممانعت از ورود عوامل خارجی وجود دارد. گاهی اوقات ویروس کرونا می تواند این سد را در هم بشکند.
زالی گفت: البته یکی از علل شایع گرفتاری سلول های مغزو اعصاب در بیماری کرونا، لخته شدن عروق به دلیل التهاب زیاد است و این لخته ممکن است در ریه، دستگاه گوارش و کلیه شکل بگیرد یا در مغز ایجاد و منجر به بروز سکته مغزی شود.
وی افزود: مطالعات در کشور نشان می دهد برخی افراد که بر اثر ویروس کووید-۱۹ دچار سکته مغزی شدند، به بیماری‌های زمینه ای از جمله فشارخون و دیابت مبتلا بوده اند. از طرفی در برخی از موارد نیز افراد با سن کم، هیچ بیماری زمینه‌ای نداشتند. این موضوع نشان می‌دهد عوارض مغزی ناشی از بیماری کرونا که آنچنان شایع نیست، می تواند در این گونه افراد هم دیده شود.
-
سردرد؛ شایع‌ترین علامت
رئیس ستاد مقابله با کرونای کلانشهر تهران، شایع‌ترین علامتی که نشان از بروز اختلال در سیستم مغز و اعصاب بر اثر ابتلا به کرونا دارد را سردرد عنوان کرد و گفت: در دوران اپیدمی کرونا در صورت بروز هر سردرد شدیدی که پیش از این تجربه تجربه اش را نداشته اید، جای شک دارد.
او گفت: مطالعات در کشور نشان می‌دهد که ۳۲ درصد از بیمارانی که به مراکز درمانی تهران مراجعه کرده اند، از سردردی شکایت می کردند که با تست مثبت کرونا همزمان شده بود. همچنین بین ۱۲ تا ۱۵ درصد از مراجعه‌کنندگان به مراکز درمانی استان تهران با سرگیجه دست به گریبان بودند و حدود ۵ درصد از مراجعان دچار سکته مغزی شده بودند. این اعداد تقریبا با آمار جهانی نیز مطابقت دارد.
این متخصص مغز و اعصاب با بیان اینکه میگرن نیز ممکن است در جریان بیماری کرونا تشدید شود، گفت: سردرد ناشی از سندرم استفاده از ماسک نیز از موارد دیگری است که افراد را درگیر می کند، چراکه بر اثر استفاده از ماسک تنفس افراد مقداری با مشکل روبه رو می شود.
زالی افزود: این نوع سردرد مشخصه هایی دارد. اگر از لحاظ فیزیکی، بند ماسک فشار زیادی وارد کند، منجر به بروز سردرد خواهد شد که یک ساعت بعد از برداشتن ماسک این سردرد از بین می رود. بنابراین اگر در محیطی حضور دارید که شخصی وجود ندارد و کم خطر است، ضرورتی به استفاده از ماسک نیست.
وی در خصوص عوارض استفاده از ماسک بر میزان اکسیژن‌رسانی خون مغز بیان کرد: پژوهش های بسیاری با این موضوع در دنیا صورت گرفت. به طور بالقوه می توان این تئوری را مطرح کرد که استفاده از ماسک ممکن است سطح اکسیژن خون مغز را کاهش دهد، اما به تایید قطعی نرسیده است.
زالی اظهار کرد: نکته بسیار مهم دیگر این است که نباید نسبت به بروز اختلالات ذهنی، تمرکز، هوشیاری و خلقی ناگهانی در افراد مسن با بیماری زمینه ای در دوران اپیدمی کرونا بی‌توجه بود.
-
حال تهران بحرانی است
زالی در ادامه صحبتش با اشاره به اینکه برای تحلیل علت وخامت اوضاع بیماری در کشور باید شرایط محیطی بررسی شود، گفت: شهر و استان تهران در یک وضعیت کاملا بحرانی به سر می برد. تعداد مرگ و میر، ابتلا و بستری به شدت افزایش یافته و در کمتر از ۱۰ روز عدد میزان فوتی، ابتلا و بستری در تهران با آمار ۳ تا ۴ هفته ای در پیک دوم برابری می کند. از طرفی مطالعات نشان می دهد که رابطه مستقیمی میان میزان رعایت شیوه‌نامه های بهداشتی و ابتلا به کرونا وجود دارد.
رئیس ستاد مقابله با کرونای کلانشهر تهران تصریح کرد: در حال حاضر در تهران میزان استفاده از ماسک حدود ۵۵ درصد است. در برخی مناطق پرتراکم استان و مراکزی از جمله مترو امکان رعایت فاصله گذاری اجتماعی وجود ندارد. به همین دلیل معتقدیم باید محدودیت های جدی تر با زمانی طولانی تر اعمال شود.
زالی بیان کرد: از طرفی پیشنهاد برای طول مدت اعمال محدودیت ها دو هفته است. چراکه کمتر از این زمان معنایی ندارد و تعطیلی‌های کنونی تا یک هفته دیگر باید استمرار داشته باشد. چون یک هفته از لحاظ اپیدمیولوژیک تاثیری در روند کاهش شیوع بیماری ندارد.
او گفت: دورکاری هم همچنان از جمله موارد پیشنهادی ستاد مقابله با کرونا در تهران است. چون با دورکاری، سفر، فشار حمل و نقل عمومی، میزان ابتلا در ادارات و به طور کلی میزان چرخش ویروس کاهش می‌یابد.
این مسئول تاکید کرد: اعمال جریمه نیز برای متخلفانی که پروتکل های بهداشتی را رعایت نمی کنند، در تهارن به صورت آزمایشی انجام و میزان، نحوه تخصیص و نحوه اعمال جرایم زیر نظر وزارت کشور و وزارت بهداشت مشخص می شود و بعد از تصویب ستاد ملی برای اجرا، تا پایان هفته جاری ابلاغ خواهد شد.
نظر شما