بستهای که رسانههای غربی با تعابیری از قبیل گشاده دستانه یا جامع از آن، سعی داشتند سخاوتمندی اروپا در قبال ایران را تصویر کنند، بستهبندی جدیدی از خواستههای خارج از چارچوب 1+5 بود. چه اینکه این بار نیز همچون دفعات پیشین، اروپا بر خواسته نامشروع تعلیق غنی سازی از سوی ایران همچنان تاکید دارد. پیش شرطی که هیچگاه مورد تائید ایران قرار نگرفته است.
اما نکته قابل تامل در ضمن سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران، سفری بود که جرج بوش در ماههای پایانی ریاستجمهوری خود به اروپا انجام داد. سفری که ظاهرا برای انجام دیدارهای خداحافظی با رهبران اروپا صورت میگرفت اما بوش نشان داد محور تور اروپایی اش چیزی غیراز ایران و تکرار تهدیدها علیه ایران نیست.
بوش در خلال سفر خود به اروپا هر جا که فرصتی یافت دست به تهدید ایران زد. موضعگیری زود هنگام وی درباره بسته پیشنهادی اروپا، پیش از آنکه ایران اظهار نظری درباره این بسته بکند، نشان میداد که بوش برای ترغیب همتایان اروپایی اش عزم خود را جزم کرده است تا انگ اردک لنگ را از روی نام خود بردارد. تعبیری که برخی رسانههای غربی در توصیف ناکارآمدی رئیسجمهوری آمریکا به کار میبرند.
در این سفر، سیلویو برلوسکونی به جمع گوردون براون، نخست وزیر بریتانیا و نیکولا سارکوزی، رئیسجمهوری فرانسه پیوست تا چاپلوسی سیاسی خود را برای پیوستن به گروه 1+5 به رئیسجمهوری آمریکا نشان داده باشد. ایتالیا برای پیوستن به گروه 1+5 نیاز به چراغ سبز آمریکا دارد که رئیسجمهوری ایالاتمتحده پیش از آغاز سفرش به اروپا توافق ضمنی آمریکا با این موضوع را نشان داد تا برای ترغیب اروپا به اعمال تحریمهایش علیه ایران، ایتالیا را در رکاب خود آورد. شاید در میان رهبران اروپایی، رئیسجمهوری آمریکا، برلوسکونی را مناسبترین گزینه برای همراهی خود یافت.
مطبوعات ایتالیا گزارش داده بودند که نخستوزیر این کشور در دیدار بوش ادعا کرده است سخنانی درباره برنامه هستهای ایران شنیده است که ترجیح میداده مجبور به شنیدن آنها نشودبراون نیز در کنفرانس مطبوعاتی خود با بوش، پیش از آنکه پاسخ رسمی ایران به بسته پیشنهادی گروه 1+5 را بشنود از اجرای تحریمهای شدید بینالمللی علیه ایران دم زد و از وضع تحریمهای تازه علیه بانک ملی و بخش نفت و گاز ایران خبر داد.
توصیه رسانه ها
تلاش بوش برای تشویق همتایان اروپایی به اعمال تحریمها علیه ایران درصورتی انجام گرفت که رسانههای آمریکا در همان روزهای آغازین این سفر به رئیسجمهوری شان توصیه کردند دست از تهدید ایران بردارد و بهخود بقبولاند که اروپا او را همراهی نمیکند. نیویورک تایمز در مقالهای نوشت که در مقابل کشوری مانند ایران قدرت نمایی نمیتواند یک راهبرد درست باشد. فایننشال تایمز نیز در همین روز با بینتیجه خواندن سفر رئیسجمهوری آمریکا، تاکید کرد که کشورهای اروپایی تمایلی به محدود کردن روابط خود با تهران ندارند و این موضوع در عدمتوافق 27 کشور اروپایی برای اعمال تحریمهای مورد نظر آمریکا علیه ایران نمود یافت.
اتهام بیمدرک
ادعاهای بیاساس رئیسجمهوری آمریکا و در کنار آن رژیم صهیونیستی علیه ایران با واکنش تند مسئولان یکی از اعضای گروه 1+5 همراه شد. وزیر امور خارجه روسیه روز پنجشنبه در یک کنفرانس بینالمللی در مسکو برای چندمین بار از آمریکا و رژیم صهیونیستی خواست اگر اطلاعاتی برای اثبات اتهامات خود در زمینه نظامی بودن برنامه هستهای ایران دارند آن را ارائه کنند.
سرگئی لاوروف گفت: من معتقدم جامعه بینالمللی باید اطمینان حاصل کند که اقدامات یکجانبهای که به بهانه اعمال تصمیمات آژانس بینالمللی انرژی اتمی و شورای امنیت آماده میشود مبتنی بر واقعیات باشد؛ ما بارها از آمریکا و اسرائیل که اصرار دارند ایران درگیر ساخت یک بمب اتمی است، خواستهایم اطلاعاتی حقیقی را در این زمینه ارائه کنند ولی تاکنون چیزی در این زمینه دریافت نکردهایم.
کوفتن بر طبل جنگ
گذشته از اظهارات و تهدیدات شائول موفاز معاون نخست وزیر رژیم صهیونیستی که اخیرا ادعا کرده بود که اسرائیل ممکن است چارهای بهجز حمله به تاسیسات اتمی ایران نداشته باشد، بهنظر میرسد رسانههای آمریکا نیز این روزها چندان برای کوفتن بر طبل جنگ علیه ایران بیمیل نیستند. روزنامه نیویورک تایمز پنجشنبه (30 خرداد) در سایت خود ادعا کرد که اسرائیل در ماه جاری دست به یک مانور نظامی عمده زده که به گفته مقامهای آمریکایی ظاهرا جهت تمرین برای بمباران بالقوه تاسیسات اتمی ایران بوده است.
چندین مقام آمریکایی به این روزنامه گفتند که رزمایش اسرائیل ظاهرا تلاشی برای توسعه ظرفیت نظامی این کشور جهت اجرای یک حمله از راه دور بوده است. با این وجود بسیاری از افراد بانفوذ در خاورمیانه، اروپا، و آمریکا، هشدار داده اند که حمله به ایران میتواند عواقب فاجعه آمیزی برای آمریکا و رژیم صهیونیستی داشته باشد.
محمود احمدینژاد نیز روز پنجشنبه در ششمین اجلاسیه سراسری جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه قدرتهای زورگو در موضوع هستهای همه توان خود را به کار گرفته اما در شکستن اراده ملت ایران ناکام ماندهاند، تصریح کرد: موضوع هستهای از نظر ما تمام شده است و حتی اخیراً بازی جدیدی را آغاز کردهاند که این بازی، اسباب آزمایش است و این نیز جز ذلت برای آنها رهاوردی نخواهد داشت.
رئیسجمهوری در بخش دیگری از سخنانش گفت: در سال گذشته و امسال، بوش دو مرتبه تصمیم جدی گرفته تا به ایران حمله کند، اما با مخالفت فرماندهان نظامی این کشور از این اقدام بازمانده است.
وی با اشاره به اینکه تعرض به ایران به عقده بوش تبدیل شده، گفت: وی حتی به مشاوران خود پیشنهاد کرده تا صرفا به یک یا دو شهر ایران حمله شود و پس از مخالفت آنها خواستار شکستن دیوار صوتی در ایران شده و هر بار مشاوران وی و فرماندهان نظامی تاکید کردهاند هرگونه تعرض به ایران، جهنمی را به وجود میآورد و این بر خلاف مصالح آمریکاست.
این گفتهها در حالی قوت میگیرد که رئیسجمهوری آمریکا با کاهش محبوبیتش در سالهای اخیر و تعابیر مختلفی که رسانههای آمریکا برای وی به کار میگیرند تلاش دارد تا در ماههای پایانی ریاستجمهوری اش چهره مصممی از خود نشان دهد. چندی پیش دبیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگو با الاهرام تاکید کرده بود که حمله به ایران خطری بسیار بزرگ برای منطقه خاورمیانه و مردم آن است و درصورت هرگونه حمله نظامی به ایران، استعفا خواهد کرد.وی پیش از این نیز در مصاحبه با روزنامه آلمانی اشپیگل با اشاره به تهدیداتی که علیه ایران میشود تاکید کرد: بهترین راهکار حل مسئله هستهای ایران گفتوگو و دیپلماسی است.
بررسی بسته در ایران
بسته پیشنهادیای که سولانا به ایران آورده بود در حال بررسی است. این سخن را منوچهر متکی در حاشیه نشست وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی در اوگاندا به خبرنگاران گفت. وزیر امور خارجه با تاکید براینکه ما به گروه 1+5 اطلاع دادهایم که برای گفتوگو آماده هستیم در بروکسل نیز به خبرنگاران گفت: هنوز پاسخ رسمی از سوی ایران درباره بسته پیشنهادی به گروه 1+5 ارائه نشده است.
این در حالی است که همان گونه که پیش از این نیز علی لاریجانی از ورود مجلس به مبحث هستهای خبر داده بود، دیروز نمایندگان برای شنیدن تحولات هستهای از سعید جلیلی و غلامرضا آقازاده دبیر شورایعالی امنیت ملی و رئیس سازمان انرژی اتمی برای حضور در ساختمان بهارستان دعوت کرده بودند.
در حالی که از آن سو تلاش بوش برای اعمال تحریمها علیه ایران ادامه دارد اما وزیر خارجه سوئد در اجلاس سران اتحادیه اروپا اطمینان داد که اتحادیه اروپا برای دریافت پاسخ ایران عجلهای ندارد.