به گزارش همشهری آنلاین، آمریکایی‌ها بیش از یک‌سال تلاش کردند مانع این اتفاق شوند، اما با ۳شکست پیاپی راه به جایی نبردند. مطابق بند۵ ضمیمهB قطعنامه۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، تحریم‌های تسلیحاتی ایران باید ۱۷اکتبر۲۰۲۰ (۲۷مهر۹۹) یعنی زمانی که ۵سال از روز قبول برجام (Adoption Day) می‌گذرد، به اتمام می‌رسید و بامداد امروز یعنی ساعت۳:۳۰ این اتفاق به ثبت رسید تا بعد از ۱۰سال ایران رسما از فهرست تحریمی سازمان ملل خارج شود. تحریم تسلیحاتی ایران در سال۲۰۱۰ با ۱۲رأی موافق به تصویب رسید و لبنان در جلسه غایب بود و برزیل و ترکیه نیز به‌دلیل مخالفت آمریکا با ابتکار آنان برای تبادل سوخت به قطعنامه رأی منفی دادند. براساس قطعنامه۱۹۲۹ علاوه بر ممنوعیت خرید و فروش سلاح برای ایران، شورای امنیت از همه کشورها خواسته بود برای اطمینان از اجرای قطعنامه منع خرید و فروش سلاح برای ایران همه کشتی‌ها و هواپیماهایی که از ایران یا به ایران در تردد هستند، مورد بازرسی قرار بگیرند.
ناکامی‌های آمریکا
دولت آمریکا ۲۵مردادماه قطعنامه‌ای را در شورای امنیت به رأی گذاشت تا تحریم تسلیحاتی ایران به‌مدت نامحدودی تمدید شود، اما اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد به قطعنامه تهیه‌شده از سوی آمریکا رأی ندادند.
در آن رأی‌گیری که به‌عنوان یک شکست فاحش برای سیاست خارجی دولت آمریکا به ثبت رسید، فقط آمریکا و جمهوری دومینیکن به قطعنامه رأی دادند و ۱۱کشور رأی ممتنع و چین و روسیه هم رأی مخالف دادند درحالی‌که قطعنامه به دست‌کم ۹رأی بدون وتوی اعضای دائم نیاز داشت و به همین دلیل قطعنامه عملا بدون وتو از طرف چین و روسیه شکست خورد. مایک پمپئو یک هفته بعد به نیویورک رفت تا به‌زعم خود با طرح یک شکوائیه دغلکارانه با ادعای عضویت آمریکا در برجام سازوکار حل اختلاف برجام موسوم به مکانیسم ماشه را فعال کند. براساس برجام اگر طرف‌های برجام مدعی شوند ایران به تعهدات خود عمل نکرده، پس از طی مسیر طراحی‌شده در برجام که حدود ۲ماه طول می‌کشد، قطعنامه‌ای در شورای امنیت برای ادامه لغو تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران مطرح می‌شود که عملا با وتوی هر طرف ازجمله آمریکا این تحریم‌ها به‌صورت خودکار بازمی‌گردد، اما نه فقط ایران، چین و روسیه بلکه اتحادیه اروپا و سازمان ملل هم به‌دلیل خروج آمریکا از برجام و نقض تعهدات این کشور توسط دولت ترامپ، اقدام آمریکا برای فعال‌کردن مکانیسم ماشه را رد کردند. ۳۰مرداد امسال آمریکا شکایت خود را ارائه داد اما ۱۳کشور از ۱۵کشور عضو شورای امنیت با انتشار نامه‌های جداگانه اعلام کردند آمریکا در موقعیتی نیست که بتواند مکانیسم ماشه را فعال کند. براساس برجام درصورت شکایت اعضای برجام از ایران رئیس شورای امنیت موظف به تهیه قطعنامه تمدید تحریم‌های ایران خواهد بود اما اندونزی، رئیس وقت شورای امنیت صراحتا اعلام کرد به‌دلیل عدم‌اجماع در شورای امنیت اقدامی صورت نمی‌دهد، نه‌تنها اندونزی بلکه نیجر به‌عنوان رئیس بعدی دوره‌ای شورای امنیت هم از اجابت درخواست آمریکا سر باز زد تا اینکه آمریکا ادعا کند براساس برجام با توجه به عدم‌تصمیم‌گیری در شورای امنیت قطعنامه‌های قبلی علیه ایران از یک‌ماه بعد خودبه‌خود بازمی‌گردد که این‌بار هم آمریکا به نتیجه نرسید، چون دبیرکل سازمان ملل اعلام کرد به‌دلیل مخالفت اعضای شورای امنیت، دبیرخانه اقدامی ازجمله تشکیل کمیته تحریم ایران را در دستور کار ندارد.
چه تسلیحاتی قابل معامله است؟
براساس قطعنامه۲۲۳۱ کشورهای جهان از امروز می‌توانند در زمینه عرضه، فروش یا انتقال مستقیم یا غیرمستقیم هرگونه تانک جنگی، خودروهای رزمی زرهی، سامانه‌های توپخانه‌ای سنگین، هواپیماهای رزمی، بالگردهای تهاجمی، ناوهای جنگی، موشک‌ها یا سامانه‌های موشکی، آنگونه که در نظام ثبت سلاح‌های متعارف ملل متحد تعریف شده است، یا تجهیزات مرتبط، شامل قطعات یدکی، به ایران یا برای استفاده در داخل ایران یا در جهت منافع ایران، از داخل یا از طریق قلمروهای تحت حاکمیت‌شان، یا توسط اتباع آنها یا افراد تحت حاکمیت آنها، یا با استفاده از هواپیماها یا کشتی‌های حامل پرچم‌های آنها، اعم از اینکه از قلمروشان نشأت گرفته یا خیر و ارائه آموزش فنی، منابع یا خدمات مالی، مشاوره، دیگر خدمات یا کمک‌های مرتبط با تأمین، فروش، انتقال، تولید، نگهداری یا استفاده از سلاح‌ها و تجهیزات مرتبط فعالیت داشته باشند. ایران پیش‌تر برای خرید جنگنده سوخو۳۵ و تانک تی۹۰ ابراز تمایل کرده است اما روی دیگر پایان محدودیت تسلیحاتی ایران فروش سلاح است و به این ترتیب ایران بعداز این، قادر است به مشتریان یا دوستان خود سلاح بفروشد یا حتی هدیه بدهد.
نظر شما