با لودر به جان موسیقی نواحی افتاده‌اند!

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، حسین علی‌حسینی ـ نوازنده چگور و خواننده موسیقی نواحی می گوید: کارم موسیقی نواحی است ولی بیشتر روی موسیقی ایلم تمرکز می‌کنم و با آن زنده هستم. موسیقی ایلم حرفی برای گفتن دارد و از نواها و موسیقی پر است. سعی می‌کنم موسیقی ایلم و گنجینه‌های آن را که در حال از بین رفتن است را به مردم معرفی کنم.

او ادامه می دهد: امروزه شرایطی به وجود آمده است که افرادی با لودر در حال تخریب موسیقی نواحی هستند ولی باید جلوی از بین رفتن موسیقی نواحی را بگیریم و دست پیشکسوتان موسیقی نواحی را ببوسیم. اگر امروز موسیقی نواحی داریم، باید بدانیم پشت هر کدام از آنها حماسه و داستانی است.

علی‌حسینی اضافه می‌کند: از کودکی با موسیقی بزرگ شدم. نوازنده‌ای به نام اکبر شجاع بود که سرنا می‌نواخت. همیشه از سرنای او یک نی آویزان بود. آن نی ذخیره بود که اگر قبلی شکست آن را جایگزین کند. چون بچه بودم فکر می‌کردم فراموش کرده که نی را بردارد و همیشه نگاه می‌کردم که بیفتد تا بروم آن را بردارم. زمانی که بزرگ شدم سعی کردم موسیقی ام بدون هدف نباشد. موسیقیِ چوپان‌ها و مادرانه داستان و فلسفه دارند. بیشتر موسیقی ما، موسیقی مادرانه است. ما موسیقی را از مادران به ارث برده‌ایم. بیشتر آهنگ‌های ما حزن دارند حتی اگر ریتم شادی داشته باشند.

او همچنین بیان کرد: اگر صندوق حمایت از هنرمندان داریم واقعا باید حمایت صورت بگیرد؛ در غیر این صورت بهتر است که اسم آن را صندوق حمایت از هنرمندان نگذارند. اگر برای حمایت از هنرمندان است باید به ما توضیح بدهند که چه حمایتی صورت می‌گیرد؟ ماهیانه ۴۴۰ هزار تومان بابت بیمه پرداخت می‌کنم. اگر سالانه آن را جمع می‌کردم می‌توانستم سالی پنج میلیون داشته باشم ولی در سال در این حد هزینه‌های پزشکی ندارم. خیلی از مسئولان تنها به ظاهر از هنرمندان حمایت می‌کنند و به دنبال این هستند که با ثبت تصویری به همراه هنرمندان، از حمایتشان از این قشر بگویند. سال گذشته در جلسه‌ای یکی از این مسئولان به یکی از پیشکسوتان موسیقی گفته بود که چرا ناراحت است؟ او نیز پاسخ داده بود که مشکل مالی دارد. فرد مسئول نیز گفته بود که می‌گویم ماهیانه به تو مستمری بدهند ولی آن هنرمند فوت کرد و مستمری هم دریافت نکرد.

علی‌حسینی به عنوان خواننده در سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی حضور پیدا کرد. این هنرمند از منطقه علی‌آبادکتول واقع در استان گلستان برای نخستین بار به جشنواره نواحی آمده بود. او درباره جشنواره موسیقی نواحی می‌گوید: جشنواره به خوبی برگزار شد، با وجود اینکه بدون حضور تماشاچیان بود. یکی از خصوصیات مهم برگزاری جشنواره این بود که پروتکل‌های بهداشتی را به خوبی رعایت کرده بودند.

علی‌حسینی با بیان اینکه موضوع جشنواره که دوبیتی بود، از قبل برنامه ریزی شده و به صورت علمی برگزار شد، بیان می‌کند: حضور ایل «شاهسون» برای اولین بار در جشنواره، باعث شد که ما با دست پر شرکت کنیم. در جشنواره شعرهای هفت هجایی را که در آذربایجان معروف به «بیاتی» است را اجرا کردیم. این شعرها در ایل شاهسون «ترینگه» (به عنوان تصنیف در آهنگ‌های شاد به صورت فردی و با ساز و آواز اجرا می‌شود) و «لیلانا» (به صورت دو نفره و بدون هیچ گونه ادوات سازی اجرا می‌شود) خوانده می‌شوند.

این هنرمند گلستانی درباره «لیلانا» توضیح می‌دهد: «لیلانا» آواها و نواهایی با ریتم دو چهارم است و خواننده ضرب آهنگ آن را با کف زدن می‌گیرد و شروع به خواندن می‌کند. درواقع دو خواننده در ابتدا دست می‌زنند و بعد از اینکه ریتم را گرفتند، دست یکدیگر را می‌گیرند و یا به شانه هم می‌زنند و شروع به شعر گفتن می‌کنند. هر بار یک نفر از آنها یک مصرع را به صورت شعرهای بداهه هفت هجایی یا شعرهایی از قبل تعیین شده می‌خواند.

او ادامه می‌دهد: در برابر این دو خواننده آیین «هالای» اجرا می‌شود؛ آیینی که شکرانه یا حماسه است. یک نفر دو دستمال و نفر دیگر یک دستمال به دست می‌گیرد و بقیه دست آنها را می‌گیرند. حال افراد دیگر می‌توانند هم زن و مرد باشند و یا تنها مرد و یا تنها زن.

علی‌حسینی می‌گوید که پیشتر قصد داشته آیین «لیلانا» را ثبت ملی کند و کارهایی هم در این راستا انجام داده بود ولی آخرین بازمانده ایل شاهسون در سال ۷۳ از دنیا رفت و اکنون تنها یک نفر باقی مانده است که رقیبی ندارد که با او اجرا کند.

در پایان از او سوال می‌کنیم آیا انتقادی نسبت به جشنواره موسیقی دارد؟ پاسخ می‌دهد: یکی از اقدامات مهم جشنواره موسیقی نواحی این است که باعث تبادل فرهنگی بین اقوام می‌شود. در چنین حالتی اشتراکات، محاسن و ویژگی‌ها مشخص می‌شود. همین که این جشنواره مثلا از مدعیان هفت هجایی که حرفی برای گفتن دارند، دعوت به حضور کرد، نکته مثبتی است.