این امر باعث شده تا داوطلبانی که در برزخ میان دو کنکور سراسری و آزاد گیر کرده‌اند و چند روز دیگر تا رهایی کامل فاصله دارند، مدام در ابهام و اضطراب آینده این تصمیم‌گیری‌ها غوطه‌ور باشند. دادن آمار و ارقام نجومی از ظرفیت دانشگاه‌ها و اظهارات وزیر علوم در باره اینکه «امسال تمامی داوطلبان وارد دانشگاه می‌شوند»، بیشتر از اینکه بخواهد آرامش ایجاد کند، در افزایش تنش و تردید داوطلبان نسبت به آینده موفق بوده است.
زمینه‌چینی برای حذف غول کنکور
در این میان صحبت از حذف کامل کنکور در چند سال آینده و انتخاب بر مبنای معدل نمره‌های دبیرستان دانش‌آموزان هم باری بر این تنش‌ها اضافه کرده است. ابهامات و تنش‌ها در زمینه این اقدام وزارت علوم تا جایی پیش رفته که علی عباسپور تهرانی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، به یکی از رسانه‌ها می‌گوید:«با اینکه تا زمان اجرای کامل قانون حذف کنکور، تنها دو سال باقی مانده است، هنوز هیچ دستورالعمل شفاف و قانع‌کننده‌ای برای رفع ابهامات وجود ندارد.»
او ادامه می‌دهد:«مسئولان مرتب پاسخگویی به تمامی این سؤالات و ابهامات را به زمان تشکیل یک کمیته پنج نفره کنکور موکول می‌کنند.» کمیته‌ای که به گفته او، انگار از زمان تصویب قانون تا به حال هنوز حتی یک بار هم به‌صورت رسمی تشکیل جلسه نداده و مصوبات و تصمیمات آن برای رفع ابهامات اطلاع‌رسانی نشده است.
قانون حذف کامل کنکور، از 8 ماه پیش یعنی در پایان سال اول برنامه پنج‌ساله توسط مجلس بررسی شده و به تصویب رسیده است. از همان زمان هم قرار شده تا جزئیات اجرای این طرح و چگونگی نحوه پذیرش دانشجویان در آینده‌ای نزدیک توسط کمیته سیاستگذاری کنکور مشخص شود. این درحالی است که هنوز هیچ قدمی هر چند ابتدایی یکسان شوددر این راه برداشته نشده است.
رقابت همچنان ادامه دارد
هنوز چند روزی از اظهارات وزیر علوم مبنی بر اینکه «هیچ جای نگرانی برای داوطلبان کنکور وجود ندارد، چون به هرحال در یکی از دانشگاه‌ها پذیرفته می‌شوند» نگذشته است که رسانه‌ای دیگر از قول او می‌گوید:«درست است که از دو سال دیگر کنکور حذف می‌شود، اما رقابت همچنان ادامه دارد.»
محمدمهدی زاهدی تاکید می‌کند:« با حذف کنکور، رقابت از میان برداشته نمی‌شود بلکه زمینه‌ای فراهم می‌شود تا دانش‌آموزان دوره متوسطه در سطح ملی رقابتی سالم را تجربه کنند.» آن طور که از گفته‌های وزیر علوم پیداست، پذیرفته شدن در کنکور دانشگاه‌ها از سال 90 به بعد با رقابتی سه‌ساله میان دانش‌آموزان حاصل می‌شود.
وزیر آموزش و پرورش هم در این باره می‌گوید: «برای برگزاری آزمون‌های یکسان و سراسری از سال 88 اقدام خواهیم کرد.» علیرضا علی‌احمدی ادامه می‌دهد: «برنامه‌ریزی در زمینه نوع پایه تحصیلی که باید آزمون در آن به‌صورت سراسری برگزار شود و هم در مواد درسی آن مشخص شده است.» اما سؤال اینجاست در جامعه‌ای که مدرک همیشه حرف اول را می‌زند، درصورتی که زمینه برای دست یافتن همه افراد به آن فراهم شود، دیگر چه جایی برای رقابت 70ـ60 درصد از دانش‌آموزان باقی می‌ماند؟
افزایش یا کاهش استرس
با حذف کنکور و به قول وزیر علوم، ایجاد رقابتی سه‌ساله میان دانش‌آموزان برای ورود به دانشگاه‌ها، به‌طور حتم اضطراب، آشفتگی و رفتن به قرنطینه برای درس خواندن هم سه برابر افزایش پیدا می‌کند.
دکتر محمد احمدی، متخصص علوم تربیتی و روان‌شناسی در این باره می‌گوید:«داشتن اضطراب در طولانی‌مدت، باعث به‌وجود آمدن مشکلات فراوان روانی ازجمله افسردگی می‌شود.» او ادامه می‌دهد:«وجود استرس تا اندازه‌ای می‌تواند برای ترغیب افراد به انجام فعالیت‌ها مؤثر باشد، اما زمانی که از یک میزان خاص یا مدت زمان معین بالاتر رود، دیگر مهارشدنی نیست.» به اعتقاد احمدی، اضطرابی که در مدت یک سال پیش از کنکور به دانش‌آموزان وارد می‌شود از آنجایی که دامنه اثرگذاری محدودی از لحاظ زمانی دارد، اثرات تخریبی کمتری برجا می‌گذارد. او می‌گوید: «رسیدن به یک احساس خوشایند پس از یک دوره اضطراب، تنش وارد شده از این طریق را کاهش می‌دهد، اما زمانی که دستیابی به نتیجه در کوتاه مدت وجود نداشته باشد، به‌طور حتم این تنش‌ها مشکلات فراوانی را در روان فرد ایجاد می‌کند.»
کمیت بالاتر از کیفیت!
ناصر قاسم‌زاده، دبیر انجمن حمایت از سلامت و بهداشت روان جامعه در این باره می‌گوید: «سیستم آموزشی ما بیشتر از اینکه در مسیر رشد و تکامل کیفی قدم بردارد، قائل به سیاستگذاری در زمینه کمیت‌هاست.» او معتقد است در جامعه‌ای که متخصصان بدون کار و درآمد کافی رها شده‌اند و مجبورند برای تامین هزینه‌های زندگی به فعالیت‌هایی خارج از حوزه کاری تن بدهند، نیازی به صدور مدرک بدون هیچ پشتوانه علمی، کار چندان مناسبی به‌نظر نمی‌رسد.
روز به روز بر تعداد دانشگاه‌هایی که با عناوین مختلف حضوری، نیمه‌حضوری، کاربردی و غیرکاربردی، مثل قارچ تکثیر می‌شوند و از گوشه و کنار شهرهای بزرگ و کوچک سر در می‌آورند، اضافه می‌شوند. این درحالی است که تعداد استادان برجسته در طول سال‌های مختلف تغییر چندانی نکرده و برای آنهایی هم که تخصص خاصی پیدا می‌کنند، زمینه‌ای برای تدریس پیدا نمی‌شود. با این اوصاف، آیا حذف کنکور و رقابتی طولانی مدت میان داوطلبان، می‌تواند نتیجه‌ای جز یک تنش و اضطراب طولانی‌مدت به همراه داشته باشد؟
