اما افغانستان امروز، غیر از آن چیزی است که رسانههای رسمی برای ما ترسیم میکنند.
در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، افغانستان ۴ اپراتور تلفن همراه خصوصی و یک اپراتور دولتی تلفن ثابت (که قرار است آن هم به بخش خصوصی واگذار شود) دارد که به جرات میتوان گفت قیمت و کیفیت خدمات آنتندهی آنان از ۲ اپراتور تلفن همراه ایران بیشتر است و تقریبا بیش از ۸۰ درصد از مساحت کل این کشور پهناور و صعبالعبور را تحت پوشش خود دارند.
وجود این بستر ارتباطی، در کنار سیاستهای توسعهای این کشور و از همه مهمتر تفکرات آگاهانه، توسعهگرا و هوشمندانه مدیران عالی دولت و بهخصوص مدیران وزارت ICT افغانستان و استفاده از تجربیات اثبات شده جهانی، باعث شده است که به خوبی نیاز افغانستان توسعه یافته را در دنیای آینده درک کنند و برای آن برنامهریزی کنند.
افغانها به خوبی فهمیدهاند که یکی از راههای کمکردن خلأ دیجیتال و توسعه اقتصادی و اجتماعی، برقراری حداکثر ارتباط با جهان خارج است و اینترنت آن هم از نوع پرسرعتش بهترین، ارزانترین و کاراترین ابزار است.
مدیران وزارت مخابرات افغانستان به خوبی درک کردهاند که هرچه برای توسعه کیفیت، افزایش امکان و سهولت دسترسی عموم مردم افغانستان به اینترنت سرمایهگذاری و برنامهریزی کنند منافعی بسیار بیشتر را به دست خواهند آورد و به همین خاطر در تلاشند تا ظرف ۲ سال آینده برای همه مردم امکان دسترسی به اینترنت را فراهم نمایند.
اینترنت در افغانستان
تقریبا در همه شهرهای افغانستان و همه ادارات و سازمانهای دولتی دسترسی به اینترنت وجود دارد. سرعت اینترنت نیز بالاست. شرکت افغان تلکام که اپراتور دولتی تلفن ثابت این کشور است، امکان استفاده از اینترنت ۲۴ ساعته را برای همه کاربران تلفن ثابت روی همان تلفن با قیمتی برابر ۲۰ هزار تومان برای حداقل ۱۲۸ کیلوبایت بر ثانیه فراهم کرده است.
اینترنت روی موبایل:
از چند ماه قبل، اپراتورهای خصوصی موبایل خدمات GPRS برای دسترسی به اینترنت را در روی گوشی تلفنهای همراه مردم در شهرهای بزرگ برای سرعت ۱۲۸ کیلو بایت و قیمت ۱۸ هزار تومان فراهم ساختهاند.
اینترنت بیسیم:
امروز دسترسی به اینترنت بهصورت بیسیم در سراسر کابل و اکثر شهرهای بزرگ با هزینهای معادل ۲۰ هزار تومان برای حداقل ۱۲۸ کیلوبایت بر ثانیه وجود دارد. ضمن آنکه بهدلیل فضای به شدت رقابتی حاصل از فعالیت بخش خصوصی، این هزینه روز به روز در حال کاهش است.
شبکه فیبرنوری:
دولت افغانستان با عقد قرارداد ۶۰ میلیون دلاری با یک شرکت چینی در حال راهاندازی شبکه فیبرنوری در سراسر افغانستان است که بخشهایی از آن تا پایان امسال به بهرهبرداری خواهد رسید و در نتیجه سرعت اینترنت و کیفیت ارتباطات افزایش و قیمت آن هم از کاهش قابل ملاحظهای برخودار خواهد شد.
پست الکترونیکی:
وجود کافینتهای متعدد در سراسر شهرهای افغانستان جنگزده، وجود ایمیلهای غیرتشریفاتی در روی کارت ویزیت اکثر مدیران و کارمندان دولتی افغانستان به جای شماره نمابر نیز از نشانههای دیگری برای اهمیت نقش اینترنت در میان دولتیهای این کشور است.
دولت و شهروندان الکترونیک
دولت افغانستان امسال طرحی تحت عنوان E-Afghanistan را به مناقصه بینالمللی گذاشت که باید برای ایجاد دولت الکترونیکی اقدامات لازم صورت گیرد و طبیعتا یکی از ابزارهای آن توسعه اینترنت است.
تلهمدیسین:
شورایعالی فناوری اطلاعات افغانستان که متشکل از همه وزیران این کشور است در اولین جلسه کاری خود در سال گذشته مصوب کرد تا با توجه به راهاندازی شبکه فیبرنوری و توسعه ارتباطات اینترنتی، صحت اقدامات لازم برای راهاندازی پزشکی از راهدور یا همان تلهمدیسین را به سرعت فراهم نماید.
بانکداری الکترونیکی:
در افغانستان همه بانکهای خصوصی و دولتی، بخشهایی از خدمات بانکداری الکترونیک را ارائه میدهند و روز به روز هم درحال توسعه آن هستند و شما اگر امروز یک حساب بانکی داشته باشید به راحتی امکان انتقال وجه بهصورت اینترنتی از هرکجای جهان را دارید.
آموزش از راهدور:
برگزاری سخنرانیها و دورههای آموزشی مجازی و از راه دور مبتنی بر اینترنت در افغانستان به شدت در حال توسعه است.
امتحانات آنلاین:
هماکنون امکان دریافت مدارک آنلاین دورههای معتبر مایکروسافت و سیسکو و تعدادی دیگر از مدارک معتبر بهصورت مستقیم از خود کابل مهیاست.
خلاصه کلام آنکه دولت افغانستان با نگاهی باز و توسعهگرا به خوبی مزایای اینترنت را درک کرده است و بیهیچ کوتهنگری برای توسعه تعاملات بینالمللی این کشور مبتنی بر فناوری اطلاعات در حال برنامهریزی، سرمایهگذاری و اجراست. شاید تجربه افغانها به کار ما نیز بیاید اگر حس عبرت بینی داشته باشیم.
*فعال ICT در افغانستان