اما در حال حاضر هیچ آمار خاصی در این رابطه به ما ارائه نمی‌شود. گاهی می‌بینیم که برخی از عزیزان از آمارهایی سخن به میان می‌آورند، وقتی از آنها می‌پرسیم که اینها را از کجا آورده‌اید، می‌گویند که ما حدس می‌زنیم که چنین باشد. بی‌تردید ارائه چنین آمارهایی نمی‌تواند کارگشا باشد. پس ما فعالیت‌هایمان را روی مسائل دیگری متمرکز کردیم و به سراغ واکسینه کردن فرزندانمان رفتیم که جز با فعالیت‌های پیشگیرانه قابل اجرا نیست.
به همین خاطر ما در مقطع متوسطه طرح‌های مروج سلامت و در مقاطع راهنمایی و ابتدایی طرح‌های مهارت‌های زندگی و فعالیت‌های مدرسه‌محور را در نظر گرفته‌ایم تا به این بهانه راه‌های مقابله با برخی از آسیب‌های اجتماعی(مثل اعتیاد) را به بچه‌ها آموزش دهیم.
به عبارت دیگر، با برگزاری کارگاه‌هایی به بچه‌ها یاد می‌دهیم که چگونه در برابر آسیب‌ها از خود مراقبت کنند. در طرح دیگری که به‌طور مستقیم با نیروی انتظامی در ارتباط هستیم، دانش‌آموزان به‌طور گروهی در مدارس توسط ماموران کارآزموده نیروی انتظامی در رابطه با شناخت مواد‌مخدر و انواع و مضرات آن به وسیله نمایش فیلم، ارائه بروشور و سی‌دی‌‌های خاص، آموزش می‌بینند. در این میان بهزیستی روی این فعالیت‌ها نظارت کامل دارد و ممکن است مناطقی که احتمال آلودگی و خطر محیط برای دانش‌آموزان بیشتر باشد، آموزش‌های بیشتر و منسجم‌تری ارائه شود.
ما فکر می‌کنیم به‌جای ارائه آمار در حوزه اعتیاد بهتر است سیاست‌های پیشگیرانه خود را دنبال کنیم. چرا که به‌دلیل پنهان بودن این آسیب اجتماعی، نمی‌توان با اطمینان کامل از آمارها گفت. به همین خاطر فکر می‌کنیم آمار و ارقامی که ارائه می‌شود با واقعیت مطابقت کاملی ندارد و از این گذشته چیزی از اهمیت موضوع کم نمی‌کند. پس باید سیاست‌های پیشگیرانه را دنبال کرد و از ارائه آمارهایی که جامعه نمونه آن مشکل دارد خودداری کنیم و به جای آن آموزش را سرلوحه کار خود قرار دهیم. به‌عنوان مثال، ما در کتاب‌های «مهارت‌های زندگی» که از سال 81 در مقاطع راهنمایی و دبیرستان تدریس می‌شود، در رابطه با برخی از آسیب‌ها همچون اعتیاد بحث‌هایی را آورده‌ایم. این بحث‌ها در دوره ابتدایی مطرح نمی‌شوند؛ چون ممکن است اثر مخربش بیشتر از اثرات مثبت آن باشد.
اما باید توجه داشته باشیم، این تنها بچه‌ها نیستند که باید آموزش ببینند، بلکه آموزش مدیران و اولیای آنها هم اهمیت خاصی دارد. بدین خاطر، ما 270 مدرسه شهر تهران را به‌طور خاص به این طرح اختصاص داده‌ایم. همه مدیران این مدرسه‌ها در کارگاه‌هایی با موضوع‌های سیگار، دخانیات، ایدز و دیگر آسیب‌های اجتماعی شرکت کرده‌اند و طرح‌های پیشگیرانه ما از طریق انجمن اولیا و مربیان ادامه پیدا می‌کند. البته در این میان نباید فراموش کنیم که اگر اعتبارات بیشتری در رابطه با پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در مدارس به نهادهای مسئول ارائه شود، بی‌تردید برنامه‌ها بهتر و مهم‌تری ارائه خواهد شد.
*رئیس کمیته پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی
وزارت آموزش و پرورش شهر تهران
