این نشست ابتدا قرار بود میان کشورهایی برگزار شود که هم‌مرز دریای مدیترانه هستند. اما نیکولا سارکوزی رئیس‌جمهوری فرانسه میزبان بیش از 40 نفر از سران کشورهای منطقه مدیترانه و کشورهای اروپایی خواهد بود.
علاوه بر سران 27 کشور عضو اتحادیه اروپا، رهبران کشورهای مراکش، تونس، الجزایر، مصر، لیبی، سوریه، لبنان، فلسطین، اردن، ترکیه، موریتانی و اتحادیه عرب در این نشست در پاریس حضور خواهند داشت.
اجلاس امسال اتحادیه کشورهای مدیترانه و اروپا با مشکلات زیادی روبه‌روست. آلمان با محدودشدن عضویت در این اتحادیه به کشورهای مدیترانه مخالفت کرده‌است.
دلیل این مخالفت نگرانی از این نکته است که این نهاد جدید وحدت و هویت اتحادیه اروپا را به خطر بیندازد. اعضای جدید اتحادیه اروپا در این نظر با آلمان هم‌عقیده هستند ؛
چرا که آنها هم نگران سنگین شدن وزنه قدرت‌های بزرگ جنوب اروپا هستند. کشورهای عرب هم به نوبه‌خود در این میان موضع‌گیری کرده‌اند که نشان‌دهنده تنش‌های میان آنها هم هست.
البته در نهایت به غیراز معمر قذافی رهبر لیبی و ملک عبدالله پادشاه اردن که البته میهمان آمریکاست، بقیه رهبران عرب در این نشست شرکت می‌کنند. کشورهای عربی اکنون به 2 اردوگاه تقسیم شده‌اند.
یکی از این 2 دسته به رهبری مراکش و تونس، به منافع سیاسی و اقتصادی امیدوار است که از چنین اتحادیه‌ای قرار است عاید آنها شود.
الجزایر و لیبی اما این ابتکار را با تردید نگاه می‌کنند. این 2 کشور که ثروتمندترین کشورهای جنوب مدیترانه از نظر منابع طبیعی هستند، نگرانی خود را از این بابت ابراز کرده‌اند که کشورهای جنوب به‌عنوان مقصد هزاران نفر از مهاجران غیرقانونی آفریقایی، جایگزین اروپا شوند. کشورهای عربی دیگر هم حضور اسرائیل را نمی‌پذیرند.
اما به‌نظر می‌رسد که سارکوزی توانسته عبدالعزیز بوتفلیقه را متقاعد کند تا به پاریس برود. قذافی اما واکنش شدیدتری نشان داده و این ابتکار رئیس‌جمهوری فرانسه را علاوه بر ضربه به اتحادیه عرب و آفریقا، یک توهین خوانده است.
مقامات فرانسه هم اعلام کرده‌اند که تلاشی برای متقاعد‌کردن قذافی جهت تغییر عقیده و شرکت در این نشست انجام نمی‌‌دهند. بنابراین معلوم نیست حتی وزیر خارجه لیبی در این نشست شرکت کند یا نه.
مراکش، تونس و مصر حمایت خود را از اتحادیه مدیترانه و اروپا اعلام کرده‌اند. این درحالی است که میان این کشورها بر سر اعمال نفوذ در این نهاد جدید اختلاف جدی وجود دارد.
مثلا مصر تنها به این شرط دعوت سارکوزی را برای شرکت در این نشست پذیرفته که ریاست اتحادیه به قاهره سپرده شود. قرار است ریاست اتحادیه مدیترانه و اروپا مشترک میان یک کشور از شمال و یک کشور از جنوب باشد.
حتی با وجود چنین ضمانتی، گزارش‌هایی وجود داشت حاکی از اینکه حسنی مبارک رئیس‌جمهوری مصر این اجلاس را تحریم می‌کند. سارکوزی با دعوت از بشار اسد بسیاری را شگفت‌زده کرد. روابط میان این 2کشور بعد از سال‌ها خصومت به خاطر اوضاع لبنان اکنون رو به گرمی رفته‌است.
برنامه کاری اروپایی‌ها برای این نشست شامل برنامه‌هایی برای ارتقای تأسیسات بندری مدیترانه، راه‌های آبی و کارهای زیست محیطی است. اما چارچوب حقوقی برای همه این زمینه‌های همکاری میان اتحادیه اروپا و مدیترانه از یک دهه پیش هم وجود داشته‌است؛
بنابراین آیا ضرورتی برای تشکیل چنین اتحادیه‌ای وجود داشته‌است؟
دیلی استار- 12 جولای
