کارشناس مسئول توسعه تربیت بدنی آموزش و پرورش شهر تهران گفت: اعتبار برای راهاندازی کانونهای حرکات اصلاحی و شناسایی ناهنجاریهای اسکلتی دانشآموزان از سوی وزارت آموزش و پرورش به میزان لازم در نظر گرفته نشده است.
حسین قاسمی با اعلام اینکه تنها کانونهای حرکات اصلاحی و شناسایی ناهنجاریهای اسکلتی در منطقه 5 فعال است، افزود: این کانونها در مناطق 2، 10، 14 و 19 بهعلت نداشتن بودجه تعطیل یا برای راهاندازی و سرویسدهی مطلوب به اعتبار نیاز دارند.
کانونهای شناسایی ناهنجاریهای قامتی و اسکلتی برای مراجعه دانشآموزانی است که به تشخیص مربی تربیت بدنی دارای ناهنجاریهایی همچون سر به جلو، گردن کج، شانه افتاده و نامتقارن، پشت گرد، کمر صاف، پشت کج، زانوی پرانتزی و کف پای صاف هستند.
وی تصریح کرد: اعتبار این کانونها باید از طریق وزارت آموزش و پرورش شهر تهران و با کمک اولیا تامین شود، ولی آموزش و پرورش بهدلیل تنگناهای مالی موفق به تامین اعتبار کافی برای این موضوع نشده است.
کارشناس مسئول توسعه تربیت بدنی آموزش و پرورش شهر تهران تاکید کرد: تلاش ما این است که کانونهای شناسایی ناهنجاریهای اسکلتی دانشآموزان، فعالیت خود را با کمکهای مردمی، بخش خصوصی و اعتباراتی که از سال آینده پیگیری میشود ادامه دهند.
ناهنجاری قامتی دختران بیش از پسران
تحقیقات در میان دانشآموزان تهرانی نشان داده است که اغلب دانشآموزان یک یا 2 ناهنجاری قامتی و اسکلتی خفیف یا شدید دارند. این نکتهای است که کارشناس مسئول توسعه تربیت بدنی آموزش و پرورش شهر تهران بیان کرد.
وی خاطر نشان کرد: ناهنجاری قامتی و اسکلتی در میان دانشآموزان دختر بیش از پسران است. علت اصلی ناهنجاری قامتی و اسکلتی در بین کل دانشآموزان کمبود فعالیت بدنی و عادات نادرست بدنی است.
میز و نیمکتهای غیراستاندارد عامل ناهنجاریهای اسکلتی
وی استفاده نامناسب از وسایل شخصی مانند کیف و کفش، وضعیت نادرست نشستن، ایستادن، راه رفتن و خوابیدن را از علل مهم بروز ناهنجاریهای اسکلتی دانست و تاکید کرد: میز و نیمکتهای غیراستاندارد مدارس و حتی اتوبوس و پارک باعث تشدید این ناهنجاری میشود.
کارشناس مسئول توسعه تربیت بدنی آموزش و پرورش شهر تهران ادامه داد: دیوارههای پشت و کف بیشتر نیمکتهای موجود مدارس استاندارد نیستند و در نتیجه به عضله و عروق خونی دانشآموزان فشار وارد میکنند و این امر باعث تغییرساختار بدنی دانشآموزان و عادات غلط در طرز نشستن آنها میشود.
قاسمی تصریح کرد: این میز و نیمکتها از ورق چوب و آهن است که برای نشستن دانشآموزان راحت نیست. البته سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور اصلاحاتی را در این زمینه به عمل آورده که امید است هر چه سریعتر این اصلاحات توسعه یابد.
قاسمی اظهار داشت: دانشآموزان با مراجعه به مراکز و کانونهای شناسایی ناهنجاریهای قامتی مورد معاینه قرار میگیرند و درصورت وجود ناهنجاری در آنها از طریق تجویز حرکات اصلاحی، تحت درمان قرار میگیرند که تمریناتشان در کانون زیر نظر مربیان یا با برنامهای که در اختیار دانشآموزان قرار میدهند، در خانه انجام میشود.
وی ادامه داد: اگر ناهنجاریهای قامتی و اسکلتی در دانشآموزان شدید باشد آنها از سوی کانونها به کلینیکهای تخصصی فرستاده میشوند.
فقر حرکتی دختران دانشآموز تهرانی
براساس بررسیهای انجام شده در سال 82 از هر 150 دانشآموز دختر تهرانی 141 نفر دچار فقر حرکتی بودند و این در حالی است که در مدارس شهرستانهای استان تهران از هر 600 دانشآموز دختر فقط 2 نفر از لحاظ بدنی سالم هستند و بقیه از فقر حرکتی رنج میبرند.
یکی از مهمترین عوامل ضعف ساختاری در دانشآموزان، سوء تغذیه ناشی از ضعف اقتصادی خانوادهها ست.
آنچه مسلم است اینکه باید برنامههایی برای حل مشکلات ساختاری دانشآموزان در مدارس درنظر گرفته شود؛ البته برای جبران سوء تغذیه دانشآموزان بهطور رایگان شیر در اختیار آنها قرار میگیرد و از مهر ماه امسال نان غنی شده نیز بین دانشآموزان توزیع خواهد شد.
عوارض پدیده کم تحرکی در جامعه
نتایج بررسیهای انجام شده طی چند سال گذشته نشان میدهد بیش از 80 درصد دانشآموزان دختر ایرانی بهعلت فقر حرکتی به اختلالات ساختار قامتی از طیف ضعیف تا شدید مبتلا هستند که در مقایسه با استانداردهای جهانی وضعیت تاسفباری است.
این در حالی است که وضعیت دانشآموزان پسر هم چندان تعریفی ندارد و 3/8 درصد آنها در مقطع راهنمایی از این ناهنجاریهای قامتی رنج میبرند.
کاشف، مدیرکل سابق دفتر فعالیتهای ورزشی آموزش و پرورش سال 85 اعلام کرد براساس نتایج طرح شناسنامه ساختار قامتی و آمادگی جسمانی حدود 460 هزار دانشآموز در سطح کشور، میانگین ناهنجاریهای قامتی شدید در پسران 7/44 درصد و در دختران 2/99 درصد بوده است.
براساس نتایج این طرح، وجود شانه نامتقارن، کمرگود، سر به جلو و کف پای صاف، شایعترین بیماریهای قامتی مبتلا به دانشآموزان پسر است.
شانه نامتقارن، کمرگود، شست کج، کف پای صاف، زانوی پرانتزی، سر رو به جلو، پشت گود، زانوی ضربدری، پشت کج و پشت صاف، مهمترین بیماریهای ساختار قامتی در دانشآموزان دختر است.
نداشتن فعالیتهای ورزشی، مشکلات جسمی بسیاری را برای دختران به وجود میآورد. فرهنگسازی در این زمینه و بیان ضرورتهای ورزش دختران به خانوادهها و اولیا ی مدرسه نقش بسزایی در سلامت آنها دارد.
متأسفانه نیاز دختران به ورزش بنا به دلایلی هنوز در جامعه جا نیفتاده است. از طرفی نبود امکانات و فضای ورزشی مناسب در مدارس، یکی از مهمترین عوامل ناهنجاریهای قامتی به شمار میرود.
فراهم کردن امکانات تفریحی و ورزشی سالم در مدارس میتواند تا حد قابلقبولی از بروز چنین مشکلاتی بکاهد.
محمود زاده، کارشناس تربیت بدنی مدارس نیز در این باره گفت: سرانه فضای ورزشی استاندارد برای دانشآموزان 2/5 متر است. این در حالی است که سرانه فضای ورزشی در ایران برای دختران 17 و برای پسران 26 سانتیمتر است.