چیلر تراکمی و چیلر جذبی جزو مهم ترین دستگاه های سرمایشی هستند که در این گزارش عملکرد وکاربرد هر کدام را شرح می دهیم.
به دلیل وجود سیستم های متنوع و کاربرد متفاوت هر کدام از آن ها، بهتر است یک کارشناس یا مهندس تاسیسات مکانیکی این انتخاب را برای شما انجام دهد. بنا بر نظرمتخصصین حوزه تهویه مطبوع در شرکت مهندسی تهویه نگار، انتخاب سیستم بهینه برای هر پروژه به چندین عامل بستگی دارد:
- کاربری پروژه مورد نظر
- شرایط اقلیمی یا آب و هوایی محل نصب دستگاه
- میزان بودجه کارفرما
- ملاحظات فنی
چیلر چیست؟ معرفی انواع چیلر
لازم است بدانیم که وظیفه چیلرها تولید آب سرد هست. محصول نهایی تمام چیلرها آب سرد در محدوه دمایی ۶ الی ۷ درجه سانتی گراد است. سپس این آب سرد به وسیله یک پمپ به یونیت هایی در داخل فضای ساختمان انتقال داده می شود که فن کویل نام دارند. گرما یا به عبارت علمی تر بار برودتی فضای داخلی ساختمان از طریق تبادل گرمایی توسط این آب سرد جذب می شود و از همین طریق کاهش دما و سرمایش رخ می دهد.
به طور کلی این سیستم سرمایشی بر اساس نوع سیکل کاری به دو دسته تقسیم می شوند:
- چیلرهای تراکمی
- چیلرهای جذبی
چیلر تراکمی چیست و چگونه کار می کند؟
چیلر تراکمی ماشینی است که از سیکل تبرید تراکمی جهت سرمایش ساختمان ها یا خنک کاری فرآیندهای صنعتی بهره می برد.مهم ترین مشخصه این نوع چیلر استفاده از کمپرسور است. سیکل تبرید تراکمی در واقع نامش را از کمپرسور موجود در آن گرفته است. چون کمپرسور سبب به گردش درآمدن مبرد(ماده سرمازا) از طریق متراکم نمودن یا همان فشرده سازی می شود.
به همین دلیل چیلرهایی که از کمپرسور استفاده می کنند با نام چیلر تراکمی معرفی و شناخته می شوند. این نوع چیلر در سال های اخیر به دلایل مختلفی همچون راندمان بالا بسیار در تهویه مطبوع و برودت صنعتی گسترش یافته اند.
مهم ترین مولفه دسته بندی چیلرهای تراکمی نوع کندانسور بکار رفته در آن هاست. و به دو دسته تقسیم می شوند :
- چیلر تراکمی هوا خنک (چیلر هوایی)
- چیلر تراکمی آب خنک (چیلر آبی)
چیلرهای آبی در ظرفیت های برودتی بالاتری تولید می شوند و مجهز به کندانسور آب خنک هستند. ابعاد و وزن چیلرهای آبی تراکمی کم تر از چیلر تراکمی هوایی است. اما چیلر آبی مجهز به دستگاه دیگری به نام برج خنک کننده یا کولینگ تاور است و از این لحاظ باید محل نصب این سیستم را هم در نظر گرفت. از طرفی چیلر تراکمی هوایی فقط با استفاده از چریان هوای محیط و به وسیله فن هایی قادر به تولید آب سرد هست و در حقسقت مصرف آبی ندارند.
یکی از دغدغه های امروز کشور ایران محدود بودن منابع آبی است و چیلرهای تراکمی هوایی به دلیل عدم مصرف آب بسیار گزینه مناسبی محسوب می شوند. همچنین چیلرهای تراکمی هوایی تعمیرات و نگهداری ساده ای دارند مهم ترین چالش استفاده از آن ها میزان صدای دستگاه در زمان کارکرد است.
امروزه به لطف استفاده از فن های کم صدا و همچنین استفاده از عایق های صوتی، صدای چیلرهای هوایی به خوبی کنترل می شوند. لذا در صورت استفاده از چیلر تراکمی، مهندس پروژه یا شرکت مشاور باید نکات متعددی را در نظر بگیرد که از کدام نواع سیستم تراکمی استفاده کند تا بهترین عملکرد و نتیجه را برای پروژه مورد نظر داشته باشد.
چیلر جذبی چیست و چه کاربردی دارد؟
سیستم چیلر جذبی هم نام خود را از نوع سیکل کاری گرفته است. بجای کمپرسور از وسایلی مانند پمپ، ژنراتور و جاذب استفاده شده است. در یک فرآیند شیمیایی ماده جاذب لیتیوم بروماید(نمک مایع) جذب آب به عنوان مبرد می شود و به همین دلیل آن را چیلر جذبی می نامند. چیلرهای جذبی هم بر اساس مکانیزم طراحی به دو دسته تقسیمم می شوند:
- چیلر جذبی تک اثره
- چیلر جذبی دو اثره
چیلرهای جذبی به وسیله انرژی گرمایی قادر به تولید آب سرد هستند که نحوه پگونگی عملکرد ان کمی پیچیده است و بهتر است به سایت های تخصصی مراجعه کنید. در مجموع در پروژه هایی که انرژی گرمایی اتلافی زیادی داریم بهتر است از چیلر جذبی برای تولید آب سرد مصرفی سیستم های تهویه مطبوع استفاده کنیم.
نتیجه گیری: چیلر جذبی بهتر است یا تراکمی؟
به گفته کارشناسان پاسخ این مسوال مستلزم بررسی دقیق پروژه و شرایط آن است. اما واقعیت امروز سیستم های تهویه مطبوع و برودتی نشان می دهد که چیلر های تراکمی و بخصوص نوع هوا خنک آن به دلیل راندمان مناسب، بهره برداری آسان، تعمیرات ساده، کاهش صدای دستگاه به لطف عایق های صوتی و همچنین عدم مصرف آب جهت تولید آب سرد، بسیار مورد استقبال مهندسان در پروژه های مسکونی و صنعتی قرار گرفته است.
چیلرهای تراکمی آب خنک نیز امروزه بیشتر در پروژه های که کاربرد صنعتی دارند و ظرفیت برودتی بالایی نیاز دارند بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. به طور مثال در اکثر پروژه های سردخانه که دمای کمتر از صفر درجه سانتی گراد نیاز است از چیلر آبی استفاده می شود.
اما با این حال نمی توان به طور مطلق گفت که که چیلر تراکمی بهتر از چیلر جذبی است یا بالعکس. اغلب مردم در زمان خرید این سیستم ها به دلیل قیمت بالا حساسیت زیادی به خرج می دهند اما به طور خلاصه تفاوت چیلر جذبی و تراکمی در موارد زیر است:
- چیلر تراکمی هوا خنک یا همان چیلر هوایی مصرف آب ندارد اما مصرف برق بالایی دارد
- چیلر جذبی مصرف برق کمی دارد اما در صورت استفاده از نوع شعله مستقیم مصرف گاز بالایی دارد
- عمر مفید چیلرهای جذبی به دلیل استفاده از نمک مایع و شرایط فشار منفی(خلاء) معمولا کمتر از چیلر تراکمی است
- سر و صدای چیلرهای جذبی کمتر است
- در صورت وجود بار گرمایی اتلافی محسوس می توان از چیلر جذبی استفاده کرد تا انرژی گرمایی به هدر نرود
- نگهداری و تعمیرات چیلر جذبی کمی دشوارتر است
- چیلرهای جذبی ابعاد بزرگی دارند و فضای بیشتری را نسبت به چیلرهای تراکمی اشغال می کنند
- شرکت های ارائه دهنده خدمات و سرویس چیلر تراکمی بیشتر هستند و دسترسی بهتری دارند
- در صورت استفاده از چیلر جذبی شعلعه مستقیم می توان آب گرم مصرفی را نیز تامین کرد
- یکی از مشکات چیلرهای جذبی پدیده کریستالیزاسیون یا همان فرآیند جامد شدن لیتیوم بروماید براثر کاهش دما در جاذب است که ممکن است چیلر از کار بیفتد
- نفوذ هوا در مدار چیلرهای جذبی سبب کاهش میزان وکیوم موجود در آن شده و راندمان چیلر به شدت افت می کند
- در صورت استفاده از چیلر تراکمی هوایی باید سر و صدای دستگاه را تا حد امکان کاهش داد
منابع گزارش :
شرکت مهندسی تهویه نگار
وب سایت instrumentation tools
نظر شما