به گزارش همشهری آنلاین به نقل ازمرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، شناخت عالمانه مصرف فرهنگی؛ جزئیات، الگوهای اصلی و روندهای نوپدید؛ گامی در راستای بازنگری و بررسی ذائقه فرهنگی مردم ایران، به منزلۀ یکی از نشانگرهای تحولات فرهنگی و اجتماعی کلان و به‌عنوان منبعی موثق در تحلیل تمایزات و نابرابری‌ها در دسترسی به تولیدات فرهنگی و نیز معیاری برای سنجش کارآمدی و اثربخشی سیاست‌های فرهنگی است.
هدف‌کلی پژوهشگران این پیمایش فراهم ساختن مجموعه‌ای از داده‌ها درباره شیوه گذرندان زمان فراغت مردم در شهرها و روستاهای ایران و «مصرف فرهنگی» آنان بوده است. همچنین این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر زمانی، از نوع مقطعی می‌باشد. از نظر گستره، از نوع پهنانگر می‌باشد. در این پژوهش در دو سطح توصیفی و تحلیلی و با بهره‌گیری از پارادایم مطرح در چهارچوب نظری، یافته‌های به‌دست آمده ارائه شده است.
دادههای این پژوهش به شیوه پیمایش گردآوری شده است. اطلاعات مربوط به شهروندان ایرانی از طریق پرسشنامه ساختاریافته به‌صورت مصاحبه رودرو، جمع‌آوری شده است.همچنین جمعیت آماری این پژوهش، شامل تمامی افراد ۱۵ سال به بالای ساکن شهر و روستاهای کشور است.
تعداد نمونه در این بررسی ۱۵۶۰۶ نفر در ۳۱ استان کشور هستند.
در بخش «سینما و تئاتر» این پیمایش درباره رفتن به سینما، از پاسخ‌گویان پرسیده شده است: "سالی چند بار به سینما می‌روید؟" که به‌شرح ذیل نگاشته شده است:
۷۷.۷ درصد اصلاً سینما نمی‌روند و تنها ۲۲.۳ درصد سینما می‌روند.
همچنین پس از سه دسته دسته‌بندی مشخص شد که ۲۷ درصد کسانی که سینما می‌روند یک‌بار در سال، ۲۷.۹ درصد دوبار در سال و ۴۵.۱ درصد بیش از دو بار در سال به سینما می‌روند.
بنابراین با کاهش سن، افزایش سطح تحصیلات، منزلت شغلی و پایگاه اقتصادی رفتن به سینما در افراد بیشتر می‌شود.
زنان کمی بیشتر از مردان، دانش‌آموزان و دانشجویان بیشتر از بیکاران و شاغلان و این دو بیشتر از خانه‌دارها و این گروه نیز بیشتر از افراد دارای درآمد بدون کار سینما می‌روند که در جدول ذیل ارائه شده است:
همچنین در ادامه بخش «فیلم‌های مورد علاقه» از کسانی که سینما می‌روند پرسیده شده که "چه فیلم‌هایی را بیشتر می‌بینید؟
بیشترین فیلم‌های مورد علاقه در اولویت اول فیلم‌های خانوادگی و در اولویت دوم فیلم‌های اجتماعی است.
همچنین در اولویت اول ۵۱.۸ درصد سینماروها گفته‌اند که فیلم‌های مورد علاقه آنان، فیلم‌های خانوادگی، ۱۲.۴ درصد اجتماعی، ۱۰.۴ درصد عشقی، ۳.۹ درصد پلیسی، ۲.۴ درصد تاریخی، ۱.۶ درصد تخیلی و ۱.۴ درصد کارتون و انیمیشن است. برای ۱۶.۱ درصد افراد نیز نوع فیلم فرقی نمی‌کند سینما رفتن اصل است.
اما در اولویت دوم این بخش پیمایش سینما، فیلم‌های مورد علاقه سینماروها ۴۳.۸ درصد اجتماعی، ۲۳.۹ درصد عشقی، ۹.۲ درصد پلیسی، ۶.۸ درصد کارتون و انیمیشن، ۵.۳ درصد تخیلی، ۴ درصد تاریخی و ۳ درصد خانوادگی است. برای ۴.۱ درصد نیز برای سینما رفتن، نوع فیلم مهم نیست.
در جدول ذیل «نوع فیلم‌های مورد علاقه» مبسوط نگاشته شده است:
لذا مشخص شد با افزایش سن تماشای فیلم‌های خانوادگی، تاریخی، اجتماعی افزایش و تماشای فیلم‌های عشقی، تخیلی و پلیسی کاهش می‌یابد.
زنان بیشتر از مردان فیلم‌های خانوادگی و عشقی و کمتر فیلم‌های تاریخی، پلیسی می‌بینند.
با افزایش منزلت شغلی افراد دیدن فیلم‌های خانوادگی، عشقی و پلیسی کمتر و دیدن فیلم‌های اجتماعی بیشتر می‌شود.
با افزایش پایگاه اقتصادی افراد دیدن فیلم‌های اجتماعی، تخیلی بیشتر و دیدن فیلم‌های خانوادگی و عشقی کمتر می‌شود.
خانه‌دارها و افراد دارای درآمد بدون کار بیشتر از دیگر گروه‌های فعالیت، فیلم‌های خانوادگی و کمتر فیلم‌های عشقی می‌بینند.
افراد دارای درآمد بدون کار بیشتر از دیگران فیلم‌های تاریخی و اجتماعی می‌بینند.
دانش‌آموزان و دانشجویان بیشتر از دیگران فیلم‌های تخیلی، و این گروه و بیکاران بیشتر از دیگران فیلم‌های عشقی را می‌بینند.
بیکاران و پس از آنان دانش‌آموزان و دانشجویان بیشتر از دیگران فیلم‌های پلیسی می‌بینند.
همچنین در بخش رفتن به تئاتر از پاسخ‌گویان سؤال شده که "سالی چندبار به تئاتر می‌روید؟"
۸۷.۲ درصد گفته‌اند که اصلاً تئاتر نمی‌روند و تنها ۴.۳ درصد گفته‌اند که تئاتر می‌روند.
۴۷.۹ درصد کسانی که تئاتر می‌روند گفته‌اند سالی یک‌بار، ۲۵.۴ درصد سالی دوبار و ۲۶.۶ درصد در سال بیش از دوبار تئاتر می‌روند.
میانگین دفعات رفتن به تئاتر در سال در میان تئاترروها ۲.۶۳ بار است.
در جدول ذیل «رفتن به تئاتر و میزان آن» نگاشته شده است:
بنابراین مشخص شد با کاهش سن و افزایش سطح تحصیلات، منزلت شغلی و پایگاه اقتصادی افراد رفتن به دیدن تئاتر نیز افزایش می‌یابد.
دانش‌آموزان و دانشجویان بیشتر از بیکاران و شاغلان و این دو بیشتر از خانه‌دارها و افراد دارای درآمد بدون کار به دیدن تئاتر می‌روند.
در جدول ذیل «رفتن به تئاتر و ویژگی‌های فردی و پایگاهی» نگاشته شده است:
در بخش «همراهی در رفتن به سالن سینما و تئاتر» از کسانی که به سالن سینما و تئاتر می‌روند، پرسیده شده که "شما با چه کسانی به سینما و تئاتر می‌روید؟
۵۹.۷ درصد سینما و تئاترروها گفته‌اند که با اعضای خانواده، ۳۷ درصد با دوستان و آشنایان و ۳.۳ درصد به تنهایی سینما یا تئاتر می‌روند.
با این وصف، دیده می‌شود که رفتن به سالن سینما یا تئاتر یک کنش جمعی، اجتماعی است تا فردی و از این‌روی می‌تواند در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی اثر تعیین‌کنندهای داشته باشد، زیرا استفاده از دیگر رسانه‌ها حتی تلویزیون، به اندازۀ این رسانه زمینه‌ساز کنش جمعی، اجتماعی نیست.
این پیمایش در سال ۱۳۹۸ به مرحله اجرا رسید و در سال ۱۳۹۹ توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است.
نظر شما