به گزارش ایران دیپلماسی کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه ایالات متحده، معتقد است تشدید تحریم‌های اقتصادی یکی از راه‌هایی است که می‌تواند ایران را مجبور به توقف برنامه هسته‌ای‌اش کند. در روزهای اخیر کشورهای غربی اعلام کردند تنها درصورتی تحریم‌ها علیه ایران متوقف خواهد شد که ایران غنی‌سازی اورانیوم را کاملا متوقف کند.
درخواست کشورهای غربی برای این تعلیق به‌دلیل تصوری است که آنها از برنامه هسته‌ای ایران دارند. کشورهای غربی ادعا می‌کنند برنامه هسته‌ای ایران برای مقاصد غیرصلح‌آمیز و تسلیحاتی است اما ایران بارها اعلام کرده برنامه هسته‌ای‌اش تنها برای مصارف صلح آمیز است و به همین دلیل نیازی به توقف آن نیست.
ایران و شماری از کشورهای دیگر از جمله روسیه بر این باورند تنها درصورتی می‌توان در مذاکرات پیرامون برنامه هسته‌ای ایران به نتیجه مطلوب رسید که مذاکراتی مستقیم صورت گیرد.
تهدید به تشدید تحریم‌ها علیه ایران نه تنها از طرف مقامات آمریکا بلکه از طرف متحدان اروپایی‌اش نیز عنوان شد. برای مثال گوردون براون، نخست وزیر بریتانیا، در روز 21 ماه جولای در مصاحبه‌ای با سایت اینترنتی بلومبرگ گفت: درصورتی که ایران تعلیق غنی‌سازی را نپذیرد با تحریم‌های جدید روبه‌رو می‌شود.
اما تجربه تحریم‌های اقتصادی غرب علیه ایران نشان داده است که این تحریم‌ها نمی‌تواند تاثیری در ادامه فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای این کشور داشته باشد. برخی از تحلیلگران تاثیر این تحریم‌ها را در دراز مدت می‌دانند و معتقدند این تحریم‌ها در کوتاه مدت آمریکا را به نتیجه مطلوب نمی‌رساند.
تحریم‌ها
بعد از مطرح شدن مسئله هسته‌ای ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد تاکنون دو قطعنامه علیه ایران به تصویب رسیده است. طبق این قطعنامه‌ها تحریم‌هایی علیه دولت ایران وضع شد که از جمله آنها می‌توان به محدودیت سفر افراد فعال در برنامه هسته‌ای ایران و مسدود شدن دارایی‌های اینان در بانک‌های بین‌المللی اشاره کرد. تحریم بانکی یکی از تحریم‌هایی بود که به‌صورت یک جانبه و از طرف دولت آمریکا به ایران تحمیل شد و سبب شد عملکرد نظام بانکی ایران در جهان با مشکل مواجه شود.
به تدریج آمریکا از نفوذ خود در جهان استفاده کرد و کشورهای اروپایی را همراه خود کرد.
در این زمان بانک‌های اروپایی نیز از همکاری با بانک‌های ایران سر باز زدند. در ادامه طرح تحریم بانکی عدم‌ارائه اعتبارات اسنادی برای اجرای پروژه‌های صنعتی در خارج از کشور و حتی بازرگانی نیز وجود داشت که بخش صنعتی و تجاری ایران را تحت‌تأثیر قرار داد.
به هر حال تشدید تحریم‌ها هزینه‌های کشور را افزایش داد ولی ایران به مدد درآمد کلان نفتی توانست با کمترین آسیب این مشکلات را پشت سر بگذارد.
ولی اروپا و آمریکا در مرحله دیگری از تحریم‌ها شرکت‌های غربی را به خروج در صنعت نفت و گاز ایران واداشتند که این خروج می‌تواند در میان مدت آسیب‌های بسیاری به اقتصاد ایران و جهان وارد کند. خروج شرکت‌های نفت و گاز غربی از ایران در میان مدت سبب کاهش تولید نفت ایران و رشد قیمت نفت در عرصه بین‌المللی می‌شود که اقتصاد جهان را به ویرانی خواهد کشید.
در تایید این مسئله می‌توان به تجربه چندین ماه گذشته اشاره کرد. در ماه‌های گذشته هر بار ایران بر سر مسئله هسته‌ای با غرب رو در رو شد و هر بار غرب اتهام غیرصلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران یا تهدید به تعرض را تکرار کرد، قیمت نفت در بازار جهانی افزایش یافت.
تحریم بنزین
در آخرین گام، غرب طرح تازه‌ای دارد که از مدت‌ها قبل در مورد آن بسیار سخن گفته شده ولی گویا اجرای آن جدی‌تر شده است. طبق گزارش‌های موجود آمریکا در نظر دارد طرح تحریم صادرات بنزین به ایران را به تصویب برساند و بر این باور است که می‌تواند کشورهای اروپایی را در این مسیر با خود همراه کند.
سایت اینترنتی بلومبرگ در این مورد نوشت: تحریم جدید کشورهای غربی علیه ایران ذخایر بنزین این کشور را هدف قرار داده است. اگر چه دولت بوش در نظر دارد در فرایند کشتیرانی ایران در خلیج فارس اختلال ایجاد کند و فشار خود روی بانک‌هایی که تامین مالی مبادلات نفتی را بر عهده دارند را هم افزایش دهد.
این تحریم‌ها می‌تواند تاثیرات مخرب زیادی روی اقتصاد جهان داشته باشد زیرا موجب افزایش قیمت نفت می‌شود و می‌تواند قیمت هر بشکه نفت را به مرز 200 دلار برساند. این رشد کلان قیمت نفت در درجه اول سبب نابودی اقتصاد آمریکا خواهد شد زیرا این کشور هم اکنون در آستانه رکود است و تلنگری کوچک برای کشاندن اقتصاد این کشور به قهقرای رکود کافی است.
ایران سالانه 40 درصد از نیاز بنزین خود را از کشورهای غربی تامین می‌کند. هر سال 40 درصد از بنزین مورد نیاز خود را از اتحادیه اروپا، هند و ونزوئلا وارد می‌کند. طبق مطالعات انجام شده در سال 2006 میلادی ایران برای واردات بنزین 5 میلیارد دلار هزینه کرد و همین مسئله سبب شد تا ایران از نظر هزینه‌ای که برای وارد کردن بنزین صرف می‌کند بعد از ایالات متحده آمریکا رتبه دوم را در جهان به‌دست آورد.
به هر حال سیر رشد هزینه واردات بنزین ادامه داشت تا اینکه دولت طرح سهمیه بندی بنزین و سپس آزاد‌سازی بنزین را عنوان کرد. بعد از آن هم طرحی تازه اعلام شد که طبق آن یارانه‌های بخش‌های مختلف به‌خصوص انرژی حذف خواهد شد.
حذف یارانه‌های انرژی در درجه اول می‌تواند مصرف را کاهش دهد و نیاز کشور را به واردات کمتر کند. کمتر شدن تقاضا در شرایط کنونی به نفع اقتصاد کشور ایران است و از فشار این تحریم می‌کاهد.
