همچنین در شرایطی که ایران‌خودرو اعلام کرده ثبت نام‌های جدید برای این خودرو را تا پاییز و تا وقتی که به تعهدات پیشین خود عمل نکند آغاز نخواهد کرد، پارس خودرو از ثبت نام‌های جدید در تابستان خبر داده است.
شاید بتوان دیدگاه اخیر شورای سیاستگذاری خودرو مبنی بر ممنوعیت فروش جدید تندر90 تا نیمه مهر ماه و عمل کردن خودرو‌سازان به همه تعهدات پیشین برای تحویل این خودرو را پایانی بر زمان عرضه و قیمت‌های تازه این خودرو در بازار قلمداد کرد. اما آنچه مشخص است، کوتاهی وزارت صنایع و خودرو‌سازان در عمل به تعهدات خود برای تحویل خودروهای ثبت نامی متقاضیانی است که برخی نزدیک به 2 سال در نوبت انتظار تحویل خودرو مانده‌اند.
با وجود برنامه‌های اعلام شده برای تولید و صادرات تندر 90 اکنون نه تنها تعداد تولید این خودرو با برنامه فاصله زیادی دارد بلکه از برنامه طراحی خودرو جدید روی پلت فرم و صادرات آن نیز خبری نیست. از سوی دیگر با قیمت‌های کنونی عرضه تندر90، این خودرو هیچگاه جایگزینی برای پیکان نخواهد بود. این در حالی است که در ابتدا مقرر شده بود خودروی مذکور بتواند جای خالی پیکان در همان محدوده قیمتی را پر کند، اما این خودرو که قرار بود در قیمت‌های 7 تا 8 میلیون تومان در بازار ایران عرضه شود، توسط سازندگان آن 8 تا 11 میلیون تومان به فروش می‌رسد و اکنون در بازار آزاد 12 تا 15 میلیون تومان قیمت دارد.
پیشینه خودروی فرانسوی
از سال 81 که سازمان گسترش با رنو به توافق رسید خودروی 5 هزار دلاری تولید کند تا سال 83 که قرار شد قیمت خودرو 6700 یورو باشد، مدت‌ها می‌گذرد. ابتدا قرار بود این خودرو(تندر 90 ) در سال 500 هزار دستگاه تولید شده و 20 درصد آن صادر شود اما اعداد کنونی از نظر قیمت، تولید یا صادرات هیچ شباهتی با قرارداد و برنامه‌های اعلام شده اولیه ندارد.
از سوی دیگر نه شرکت رنوی فرانسه که 51 درصد سهام شرکت رنو- پارس را دارد و نه
ایران خودرو، سایپا یا سازمان گسترش که به‌ترتیب 26، 26و 48 درصد باقی سهام ایرانی
رنو -پارس از 49 درصد باقی‌مانده را در اختیار دارند، سودی از این طرح مشترک نبرده‌اند.
همچنین در حالی که رنو علت اصلی نرسیدن به اهداف تولیدی را کم‌کاری طرف ایرانی اعلام کرده، شرکت‌های داخلی عمل نکردن رنو به تعهدات خود را عاملی در این جهت قلمداد می‌کنند. برخی نیز کند شدن روند اجرای این طرح در ایران را با تحولات سیاسی و کاهش فعالیت‌های اقتصادی فرانسه و اروپا در ایران مرتبط می‌دانند. با این همه به نظر می‌رسد توقف 2ساله ایجاد شده به‌دلیل اعمال دیدگاه‌های مجلس هفتم در قرارداد اولیه ال90 علت اصلی برخی مشکلات کنونی باشد؛ 4 اصلاحیه‌ای که تنها به توقف طرح کمک کرد تا پیشرفت آن.
روند امضای قرارداد
پس از تغییر دولت و به‌دنبال آن انتصاب علیرضا طهماسبی به سمت وزیر صنایع و معادن، وی بر انجام اصلاحات مورد نظر مجلس در این قرارداد تاکید کرده به‌مدت بیش از یک سال پروژه تندر 90 برای اصلاح 4 مورد به کندی پیش می‌رفت. با گذشت مدتی، بالاخره 4اصلاحیه مد نظر مجلس شامل حذف کلمه انحصار در تولید خودرو و اجازه طراحی خودرو در کلاس ال90، طراحی روی پلت‌فرم مشترک، ساخت داخل بالای 50 درصد در ایران و صادرات 20 درصدی خودروهای تولیدی ال90 در ایران از سوی رنو در قرارداد لحاظ شد.
با این قرارداد، شرکت‌های قطعه‌ساز ایرانی برای تولید 300 هزار تندر90 با شرکت رنو قراردادهایی به ارزش 648میلیون دلار (بیش از 540 میلیون یورو) امضا کردند و ساخت داخل بیش از 54 درصدی برای شروع تولید ال90 در ایران قطعی شد. با این روند بیش از 50 قطعه‌ساز ایرانی برای ساخت قطعات این خودرو مشخص و مقرر شد تا بخشی از قطعات لوگان (نام جهانی تندر 90) از طریق قطعه‌سازان ایرانی تامین شود.
جالب آنکه اهداف این قرارداد در بخش صادرات تا کنون محقق نشده و قطعه سازان داخلی به ظرفیت تولید مناسب و اقتصادی نرسیده‌اند. از سوی دیگر اتصال صادرات قطعات تندر 90 از قطعه‌سازان ایرانی به زنجیره تامین رنو با واقعیت فاصله بسیار داشته و استفاده از پلت‌فرم نیز به‌دلیل بی‌میلی خودرو‌سازان ایرانی چندان عملی نشده است. با این روند تنها قرار است تا سال آینده وانت تندر90 وارد بازار شود؛ طرحی که قبلا مقرر شده بود در ایران آغاز شود اما اکنون تولید این محصول در رومانی و نه در ایران شکل گرفته است.
برنامه‌های محقق نشده تولید
طبق برنامه سال 83 مقررشده بود تا در سال 86 خودرو‌سازان داخلی 300 هزار تندر 90 تولید کنند اما با تاخیر در شروع زمان تولید - که از سال 84 به سال 86 رسید - این میزان تولید محقق نشد و حتی برخی متقاضیان نزدیک به 80 هزار خودروی پیش فروش شده نیز بی‌خودرو مانده‌اند، به گونه‌ای که محمدرضا معتمد، قائم مقام معاونت تندر90 ایران‌خودرو گفته است: از ثبت‌نام حدود 50 هزار دستگاه اولیه تاکنون 18 هزار و 239 دستگاه تحویل داده شده است.
در این رابطه باید برای 16 هزار و 700 ثبت‌نامی دعوتنامه ارسال کنیم و 1500 خودرو نیز آماده تخصیص داریم. همچنین 9 هزار دستگاه خودرو جایگزین یا تبدیلی تحویل داده‌ایم و آمادگی تبدیل تندر90 با سایر محصولات ایران خودرو را نیز داریم و تا زمانی که تعهدات تندر90 به پایان نرسد، ثبت نام جدیدی نخواهیم داشت. مدیران خودرو‌ساز در حالی اینگونه سخن می‌گویند که آنها و حتی فرانسوی‌ها در ابتدای سال 86 پیش‌بینی می‌کردند تولید این خودرو حداقل 70هزار دستگاه باشد اما این امر تحقق نیافت و تنها 22 هزار تندر تولید شد. این در حالی است که رومانی، روسیه و هند با سرعت هر چه تمام‌تر در حال تولید این خودرو هستند و بخش‌های بزرگی از بازار اروپا و آسیا را با این محصول پر کرده‌اند.
نکته جالب این است که برای این خودرو در ایران به قدری بازار مناسب وجود دارد که حتی موجب تعجب مدیران رنو در کشورهای دیگر شده است، اما هنوز معلوم نیست چرا تولید این خودرو اینچنین «کم‌رمق» است. ایرانی‌ها، فرانسوی‌ها را متهم می‌کنند و آنها نیز ضعف کیفیت قطعات داخلی را عامل اصلی تاخیر می‌دانند. در اوایل سال 86 مهدی مفیدی، رئیس وقت ایدرو گفته بود: تولید هفتگی این خودرو در حال حاضر 1200 دستگاه است که به‌زودی به 600 دستگاه در روز (حدود 3500 دستگاه در هفته و 14 هزار دستگاه در ماه) خواهد رسید، حال آنکه تا دی ماه سال86 برابر آمارهای موجود، تولید این خودرو حتی به 600 دستگاه در هفته هم نرسیده است.
در 3ماهه ابتدای سال 87 نیز تولید مشترک این خودرو به حدود 11 هزار دستگاه رسید ولی با وجود این و حتی در نظرگرفتن تقاضای بالای بازار داخلی، سرمایه‌گذاری‌های هنگفت برای خط تولید و قرارداد‌های چندین میلیون دلاری قطعه‌سازان داخلی با رنو، سرمایه اولیه به خاطر نرسیدن تولید به میزان پیش‌بینی شده تا کنون بازگشت نداشته و برنامه‌هایی مانند صادرات 20 درصدی و طراحی خودروی جدید روی پلت فرم این خودرو نیز تاکنون مسکوت مانده است.
ابتدا قرار بود منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا از طریق محصولات تولیدی ایران پوشش داده شود ولی رنو هم اکنون این بازارها را با تولیدات روسیه، رومانی و مراکش پوشش می‌دهد در حالی که طبق برنامه‌های اولیه امسال باید حداقل 50 هزار دستگاه تندر 90 از ایران صادر شود. این در حالی است که اگر روند کنونی تولید تندر 90 مانند 3 ماه اول سال‌جاری یعنی حدود 11 هزار دستگاه باشد، مجموع تولید امسال تنها کمی بیشتر از 40 هزار دستگاه و بسیار کمتر از نیاز بازار داخلی بوده و با این وضعیت جایی برای صادرات این خودرو باقی نمی‌ماند.
از سوی دیگر بیشترین مشکلاتی که هم اکنون خودرو‌سازان داخلی با آن دست‌به گریبان هستند به‌دلیل نداشتن پلت فرمی جدید برای طراحی خودروهایی است که خواستار تولید آن هستند اما در شرایطی که امکان طراحی این کار روی پلت فرم تندر 90 وجود دارد نه تنها این کار صورت نگرفته بلکه حتی محصولات جدید این خودرو مانند مدل هاچ‌بک تندر که در بازار‌های جهانی با نام «ساندرو» عرضه می‌شود نیز، هنوز به ایران نرسیده است.
با این حال، طبق قرارداد باید محصول تندر 90 طبق آخرین تغییرات جهانی تولید این خودرو در ایران عرضه شود اما با وجود اینکه محصول تندر90 در اروپا دچار تغییر شکل (فیس لیفت)شده اما در خودروهای تولیدی تندر 90 در ایران تغییراتی داده نشده است.
موارد مذکور از اجرایی نشدن بندهای قرارداد تولید تندر 90 در ایران شامل تولید، صادرات، قیمت و ارائه نشدن محصولات جدید این خودرو، نشان‌دهنده این موضوع است که پروژه تندر 90 یا همان ال90 قبلی تاکنون چندان توفیق نداشته است.
