به گزارش همشهری‌آنلاین رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران نوشت: تهران به‌عنوان یک کلانشهر ظرفیت‌های متعددی دارد که اگر در دوره‌های قبل از همه ظرفیت‌های شهر به‌درستی استفاده می‌کردند می‌شد به کسب درآمدهای پایدار برای تأمین هزینه‌های شهر دست یافت. اما ساخت و سازهای بی‌رویه، تهران را به کارگاهی ساختمانی تبدیل کرد. این ساخت و سازها که با رویکرد شهرفروشی بود برخلاف طرح تفصیلی انجام می‌شد و با رشدی نامتوازن به‌صورت گسترده ادامه یافت. تا جایی که ساختمان‌هایی با عمر ۲۰ سال برای سودآوری بیشتر تخریب و نوسازی می‌شد. در این فرایند، ساخت‌وساز به جای اینکه موجب رونق اقتصادی، اجتماعی و کارآفرینی برای آحاد مردم باشد، فقط گروه خاصی را به سودهای کلان می‌رساند. تا جایی که برای سودآوری بیشتر از هر عرصه، پهنه برای تبدیل و ساخت‌وساز مجتمع‌های مسکونی، تجاری و مال‌ها استفاده شد.
شهرفروشی و تراکم‌فروشی که در دوره قبل به‌شدت به آن پرداخته می‌شد، رویه‌ای برای کسب درآمد بود و با روح انسان‌محوری در شهر مغایر بود. توجه به این نکته ضروری است که وقتی از شهرفروشی صحبت می‌شود منظور تراکم غیرمجاز است چون هر پلاک ثبتی، طبق طرح تفصیلی مجاز است که چند طبقه بسازد و مازاد بر آن، غیرمجاز خواهد بود. طی مدیریت گذشته در مناطق مختلف به‌خصوص مناطق شمالی شهر و به‌طور اخص در منطقه یک با توجه به ارزش زمین، ساخت و سازهای بی‌رویه، نامتجانس و غیرمتعارفی را در تهران شاهد بودیم. این توسعه نامتوازن، شهر تهران را به کارگاه ساختمانی تبدیل کرده بود. توسعه نامتوازن شهر، موجب بی‌توجهی به تأمین سرانه فضای سبز، سرانه‌های آموزشی، بهداشتی، پارکینگ و به‌طور کلی سرانه‌های خدماتی بود که در نتیجه در اثر ساخت و سازهای بی‌رویه و نامتوازن، چالش‌هایی را برای شهر، شهروندان و مدیریت شهری به‌وجود آورد؛ چالش‌هایی که روی جمعیت‌پذیری، ترافیک، آلودگی هوا، ظرفیت بزرگراه‌ها و معابر شهری و... تأثیرگذار بود.
یکی از مهم‌ترین اقدامات شورای پنجم، جلوگیری از بارگذاری‌های بی‌رویه، برج‌سازی‌های خارج از ظرفیت شهر و در واقع جلوگیری از فروش تراکم غیرمجاز است. شورای پنجم تلاش کرد مانع از شهرفروشی و فساد و رانت گسترده شود و نگاه به شهر را از شهرفروشی و باغ‌کُشی به انسان‌محوری و حفاظت از باغ‌ها و توسعه فضای سبز در مناطق کم‌برخوردار تغییر دهد و از بدهکارکردن شهر و اجرای پروژه‌های بزرگ مقیاس و کسب درآمدهای ناپایدار و از بین‌بردن سرانه‌های خدماتی به توجه به محله‌ها و هویت محلی تغییر رویکرد دهد.
یکی از موفقیت‌های شورای پنجم جلوگیری از باغ‌کشی با هدف حفظ باغ‌ها و فضای سبز شهر بود. مصوبه برج باغ که از سال۱۳۸۲ تصویب و سال۱۳۸۳ اجرایی شد، به صاحبان باغ‌ها اجازه می‌داد که با سطح اشغال ۳۰درصد و تا ۹ طبقه ساخت‌وساز کنند که البته در عمل تا ٤٠، ٥٠درصد سطح اشغال و ١١ تا ١٣ طبقه هم بارگذاری شود. این مصوبه که به ظاهر با هدف حفظ باغ‌ها و فضای سبز بود ضمن اینکه ارزش‌افزوده برای صاحبان باغ را به‌دنبال داشت طی ١٢ سال این مصوبه نه‌تنها به حفظ و صیانت از باغ‌ها و فضای سبز کمک نکرد بلکه عاملی برای از بین بردن و نابودی باغ‌ها بود و به باغ‌کشی تبدیل شد. عرصه باغی که دارای ارزشی مشخص بود، با این مصوبه ارزش‌افزوده‌ای یافت تا جایی که برخی تلاش کردند املاک و عرصه‌هایی که نوعیت باغ را نداشتند، باغ تعریف کنند تا بتوانند از این مصوبه بهره‌مند شوند. درنتیجه این مصوبه، از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۶ قریب به ۱۲۸ هکتار از اراضی سبز و باغ‌های شهر تهران، نابود و تبدیل به مجتمع‌های مسکونی، تجاری و مال‌های بزرگ شد. در شورای پنجم برای جایگزینی مصوبه برج‌باغ، کمیسیون سلامت و محیط‌زیست با همکاری کمیسیون شهرسازی و معماری شورا و شورای‌عالی شهرسازی معماری کشور، خانه‌باغ را تصویب کرد تا عرصه‌هایی که باغ شناخته می‌شوند فقط ۲ تا ۲ و نیم طبقه بارگذاری کنند و به فعالیت‌هایی مانند خانه‌باغ، باغ‌موزه، باغ گالری، باغ رستوران و.. بپردازند.
با این مصوبه، علاوه بر منفعت اقتصادی برای ذی‌نفع باغ و فضای سبز هم حفظ خواهد شد. موضوع دیگری که در بودجه ۱۳۹۸ به تصویب رسید این بود که تمام جرایم و عوارض ناشی از قطع درختان یا خشک‌شدن آنها در حساب مجزایی، ذخیره و فقط برای تملک باغ‌ها هزینه شود. براساس این مصوبه تا امروز ۲۰ باغ تملک شده و تا پایان این دوره طبق برنامه تا ۳۴ باغ تملک خواهد شد. با این کار در تمام محله‌های شهر که بوستان ندارند، بوستان محلی ساخته شده است. همچنین ارزشگذاری درختان از نظر اکولوژیک مصوبه دیگری بود که در شورای پنجم به تصویب رسید و ۲ سال است که مبنای اخذ جریمه درختانی که قطع یا خشک شوند براساس ارزش اکولوژیکی محاسبه خواهد شد.
شورای پنجم و مدیریت شهری اقدامات زیرساختی را به دور از هیاهو و فارغ از غوغاسالاری انجام داده و تا آخرین روز مسئولیتش مصرانه بر حسن اجرای این مصوبات نظارت خواهد داشت. با اصلاح فرایندها و تغییر رویکردها با فساد و رانت برخورد می‌شود که شهر را زیست‌پذیرتر و مناسب برای زندگی خواهد کرد و رویکرد توجه به کالبد شهر به رویکرد توجه به جان شهر تغییر می‌یابد.
نظر شما