وقتی جنگندههای روسی بندر«پوتی» گرجستان واقع در کرانههای شرقی دریای سیاه را بمباران کردند این « منطقه آزاد ارس » در شمالغربی ایران بود که نفس راحتی کشید تا شاید مسئولان و تصمیمگیران مناطق آزاد از فرصت پیشآمده و تاخیر در روند رو به رشد و سریع این بندر بهره ببرند و دستکم با تعیین محدوده این منطقه فرصت سرمایهگذاری را به آن برگردانند.
از سال 1382 که شورای عالی مناطق آزاد براساس فرصتهای جلفا و ارس آن را بهعنوان یک منطقه آزاد تعریف کرد، تا کنون، هنوز بر سر تعیین مرز جغرافیایی آن مناقشاتی وجود دارد و نبود محدوده معین برای آن سبب شده روندی کند بر توسعه و رونق منطقه آزاد ارس حاکم شود؛ شرایطی که بندر پوتی از آن بهرهبرداری کرد و با مشورت اماراتیها سودای تولد دوبی دیگری بر کرانههای دریای سیاه را رقم زد.
کندی ایرانیان در تصمیمگیری، نشانهگذاریهای غلط در اهداف منطقه آزاد ارس به ویژه عدمتوجه به فرصتهای فوقالعاده گردشگری سبب شد در این مدت مرز جلفا شاهد مسافرت بسیار ایرانیانی باشد که به ارمنستان میرفتند ولی در ارس، زمان خود را بهدلیل نبود زیرساختهای گردشگری صرف نمیکردند.
وقتی کارشناسان مجله معتبر بینالمللی ورلد کارگو نیوز گفتند که ترانزیت کالاهای کانتینری به منطقه غرب دریای خزر با استفاده از امکانات بندر کنستانزا در رومانی و بندر پوتی در گرجستان، کریدور ترانزیتی ایران در زمینه ترانزیت این کالاها به کشورهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان را تحت الشعاع قرار میدهد، باز هم کسی به غروب زودهنگام ارس و منطقه آزادش فکر نکرد.
آن هنگام که ماهنامه سفرنامه هشدار داد مسئولان گرجستان، قراردادی با بنیاد سرمایهگذاری امارات متحده عربی برای ایجاد یک بندر و منطقه آزاد در سواحل خود با دریای سیاه امضا کردند تا موفقیت بندر دوبی را در این منطقه بازسازی کنند باز هیچکدام از تصمیمگیران مناطق آزاد در کشور ما نگران نشدند.
میشائیل ساکاشویلی، رئیسجمهور گرجستان که اظهار امیدواری میکرد با اجرای توافق میان کشورش و اماراتیها، گرجستان را به دوبی جدید یا سنگاپور تبدیل کند، تلاش دارد دامنه سوزان جنگ بر کشورش را کاهش دهد.
اما به هر حال بمباران پوتی شوک خود را به این روند رو به رشد وارد آورده است و تا دوباره خارجیهای مقیم گرجستان که بهدلیل جنگ از این کشور خارج شدهاند، بازگردند و دوباره اجرای نقشه تولد دوبی در آبخازیا را از سر بگیرند ما ایرانیها فرصت داریم چارهای برای برونرفت از بنبست در ارس بیابیم.
اگر این فرصت کوتاه را غنیمت نشماریم بیشک پوتی دوباره سرعت خود در توسعه را بازخواهد یافت.
تنها تعیین محدوده منطقه آزاد ارس و برجستهسازی پتانسیلهای گردشگری در این منطقه میتواند رونق را دوباره متوجه شمالغرب کشورمان هممرز با گرجستان، آذربایجان و ارمنستان کند.
این جنگ به نوعی عقب راندن نظرات و تفکرات آمریکایی از گرجستان هم محسوب میشود و این نکته باز هم بر زمان به دست آمده برای ایرانیان میافزاید.
اینک اما نگرانی ما این است که فرصت به دست آمده به سرعت بگذرد و جنگ در گرجستان به آتش بس و سپس ثبات ختم شود، روند سرمایهگذاری در پوتی از سر گرفته شود و کریدور بندرکنستانزا در رومانی به پوتی در گرجستان، کریدور ایران را در ترانزیت کالا از رونق بیندازد و ما همچنان بر سر اینکه منطقه آزاد ارس را باید با حصار جدا کنیم یا براساس عوارض جغرافیایی برایش تعیین محدوده کنیم جر و بحث میکنیم و آنگاه است که از فرار سرمایههایمان افسوس خواهیم خورد.