به گزارش همشهری آنلاین به نقل از سیانان، بیش از نیمقرن است که انسانها در ورطه بیکران خارج از جو زمین کاوش میکنند. فضانوردان زمانی که در حال کاوش در فضا هستند، برای محافظت از خود در برابر شرایط ناخوشایند کیهان، باید لباس فضایی با تکنولوژی پیشرفته بپوشند.
متصدی برنامههای فضایی بینالمللی و لباس فضایی در موزه ملی هوا و فضا موسسه اسمیتسونیان، گفت: در حقیقت، پوشیدن لباس فضایی ساعتها به طول میانجامد و با کمک همکاران انجام میشود.
کاتلین لوئیس افزود: هدف لباس فضایی اساساً این است که به فضاپیما اجازه میدهد خارج از سفینه یا ایستگاه فضایی به طور مستقل کاوش کند.
او همچنین گفت: چهار ساعت طول میکشد تا یک فضانورد لباس خود را بپوشد. قبل از خارج شدن از سفینه، فضانوردان باید تکتک تجهیزات را بررسی کنند و مطمئن شوند که لوازم ضروری مانند اکسیژن و آب به اندازه کافی دارند.
در طول روند پیادهروی فضایی، یک تیم از روی زمین فضانوردان را پشتیبانی میکنند. سارا کرونا، کنترلکننده پرواز EVA در مرکز فضایی جانسون ناسا در هوستون، گفت: کنترلکنندههای پرواز یک برنامه حدودا ۳۰صفحهای را دنبال میکنند، اما در صورت بروز مشکلات برنامههای دیگری نیز برای اجرا هستند.
آناتومی لباس فضایی
طبق گفته ناسا، یک لباس فضایی از تقریباً دوازده جزء مختلف تشکیل شده است و میتواند تا ۱۶ لایه داشته باشد.
فضانوردان مأموریتهای آرتمیس، که برنامه بعدی ناسا برای اعزام اولین زن و اولین فرد رنگینپوست به ماه است، جدیدترین لباس فضایی را به نام xEMU میپوشند. قبل از اینکه لباسهای فضایی به ماه برسند، قسمتهایی از آنها در ایستگاه فضایی بینالمللی آزمایش میشوند.
ریچارد رودز، معاون ارشد توسعه پوشاک تحت فشار xEMU در ناسا، گفت: یکی از اجزای اصلی لباس خنککننده است. این لباس از لولههایی ساخته شده که آب را در اطراف فضانورد به گردش در میآورند و دمای بدن او را تنظیم میکنند و در حالی که فضانورد مشغول کار خودش است، گرمای بیش از حد را از بین میبرند.
به گفته ناسا، هر لباس فضایی یک سیستم پشتیبانی قابل حمل دارد که شامل یک مخزن آب برای لباس خنککننده، سیستم حذف دیاکسیدکربن و موارد دیگر است. همچنین شامل یک سیستم رادیویی دوطرفه است تا فضانوردان بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
لباسهای فضایی جدید انعطافپذیری بیشتری نسبت به لباسهایی که در ماموریتهای آپولو استفاده میشد، دارند.
مایک فینکه، فضانورد ناسا گفت: وقتی فضانوردان آپولو روی ماه قدم میزدند، نمیتوانستند خم شوند و سنگی بردارند. آنها برای این کار باید ابزار مخصوصی میداشتند که دستهای روی آن باشد. خوشبختانه لباسهای فضایی از آن زمان تاکنون مسیری طولانی را طی کرده و ساختار انعطافپذیرتری با دستکش دارند.
دستکشها؛ سختترین قسمت ماجرا
لوییس در مورد پرچالشترین جزء لباس فضانوردان گفت: دستکش یکی از پیچیدهترین قسمتهای لباس فضایی است و اغلب بزرگترین شکایت فضانوردان از لباس خود در مورد دستکشهاست.
متصدی برنامههای فضایی بینالمللی و لباس فضایی خاطرنشان کرد: طراحی دستکش بسیار دشوار است، به گونهای که هم محافظ باشد و هم به فضانوردان اجازه دهد کارهایشان را انجام دهند.
وی گفت: دستکشها گاهی در دستان فضانورد احساس انقباض و سردی ایجاد میکنند، بهخصوص پس از ساعتها کار در فضا. بنابراین عناصر گرمکننده باید در دستکش تعبیه شوند.
لوئیس گفت: هنگامی که فضانوردان برای رفتن به فضا آموزش میبینند، یکی از تمرینات آموزشی آنها این است که در حالی که زیر آب هستند، با دستکشهای خود سکهای را بردارند. این کاوشگران هنگام کار در فضا به مهارت بالایی احتیاج دارند و در دست داشتن دستکش برای آنها یک چالش است.
بیشتر آموزشهای فضانوردی در استخر ناسا در هوستون است. این آب احساس بیوزنی را شبیهسازی میکند که شبیه احساس بیوزنی در فضاست.
دانشمندان مواد مختلفی را آزمایش کردهاند و در طول سالها به موفقیتهایی رسیدهاند. به گفته لوئیس، محققان الیاف کولار را هم برای ساخت دستکشها آزمایش کردهاند، اما مشکلی که دارد این است که بهراحتی بریده میشود.
لوئیس افزود: فضانوردان در حال حاضر از دستکشهای پلاستیکی مصنوعی استفاده میکنند؛ با این حال دانشمندان همیشه به دنبال گزینههای بهتر هستند.
در قسمت بیرونی لباسهای فضایی، نوارهای رنگی وجود دارد که مخصوص هر لباس است. به گفته لوئیس، با این روش فضانوردان وقتی خارج از سفینه هستند، میتوانند همکاران خود را از روی لباس آنها تشخیص دهند.
ساخت لباس فضایی آرتمیس
معاون ارشد توسعه پوشاک در ناسا گفت: اولین قدم در طراحی لباس فضایی این است که بدانید برای چه کسی لباس طراحی میکنید، میخواهید چه کاری و کجا آن را انجام دهد. برای برنامه آرتمیس، ناسا میخواهد فضانوردانش بتوانند در راحتی و امنیت سطح ماه را کشف کنند.
رودز افزود: طی چهار سال گذشته، ناسا بیش از ۳۰۰ میلیون دلار سرمایهگذاری کرده است. تیم وی دهها سازه را آزمایش کرده و مزایا و معایب هر گزینه را سنجیده است.
وی گفت که بزرگترین چالش لباسهای آرتمیس اطمینان از بهینه بودن آنها برای اکتشاف ماه است. این لباسها باید به اندازه کافی سبک باشند تا بتوانند از مأموریت سفر به ماه پشتیبانی کنند و به اندازه کافی مقاوم باشند تا بتوانند از فضانورد هنگام کار در فضای بسیار خطرناک ماه محافظت کنند.
به گفته رودز، هزاران قطعه در ساخت لباس فضایی آرتمیس به کار میرود که از سراسر ایالات متحده تهیه میشوند. ساخت برخی از قطعات ممکن است یک سال طول بکشد، اما ناسا در تلاش است مدت زمان آن را کوتاه کند.
لباسهای فضایی برای آخرین ماموریت سفر به ماه نیز بهروزرسانی میشوند. به گفته رودز، لباس فضایی ناسا امکان حرکت کمر، باسن یا مچ پا را فراهم میکند.
وی گفت: فضانوردان در مأموریت آرتمیس باید حرکت بیشتری داشته باشند تا بتوانند زمینهای ناهموار ماه را کشف کنند؛ بنابراین تیم او در حال کار بر روی لباسی است که امکان حرکت بیشتر را فراهم میکند، در حالی که به اندازه کافی مقاوم باشد تا از فضانورد محافظت کند.
نظر شما