شکوه لبخند پیروزمندانه در چهره این دانشجو به وضوح نمایان بود. درست زمانی که او مشغول تشریفات خروج و بررسی شرایط لازم بود، رؤیای بازگشت و انجام کار مثبت برای جامعه مصیبت زده خود، سراسر وجودش را فرا گرفت. درک هیجان این لحظه کاملا امکانپذیر است.
این دانشجوی مودب اما مصمم، بلافاصله پس از دریافت گذرنامه، از فراهمکنندگان این شرایط قدردانی رسمی کرد. ابواجواز که حالا میتواند در دانشگاه ناتینگهام در رشته مهندسی شیمی محیط زیست به تحصیل بپردازد گفت: « من از مداخله و میانجی گری دولت انگلیس و آقای کیم (وزیر امور خارجه انگلیس) واقعا خوشحالم و از اینکه اسرائیل نیز نسبت به این اقدام، واکنش مثبتی نشان داد اظهار خرسندی میکنم.»
او همچنین از تونی بلر نخستوزیر پیشین انگلیس که حالا فرستاده و نماینده غرب در امور خاور میانه است نیز تشکر کرد. بلر چندی پیش از غزه، جایی که تقریبا 5/1میلیون فلسطینی از سال 2007 در آنجا زندانی هستند، گزارش کاملی تهیه و ارائه کرده بود. او در اظهاراتش بیان کرده بود که اوضاع وخامت بار غزه، تنها بهدنبال یک راه حل کارشناسی و سیاسی حل میشود. وی در ادامه از گیشا، نماینده حقوق بشر اسرائیل، به خاطر دفاع از حقوق دانشآموزان دستگیر شده و همچنین از معاون رئیس دانشگاه ناتینگهام بهدلیل بررسی و پیگیری کارهای او تشکر کرد.
ابواجواز برای اولین بار – در سن 22 سالگی - برای اخذ مدرک کارشناسی موفق به کسب شرایط لازم جهت ورود به مؤسسه معتبر آراوا در اسرائیل شد. اما او از تحصیل در این مؤسسه محروم گردید. محرومیت ابواجواز بهدلیل مسدود شدن مرز اسرائیل بهدنبال آغاز انتفاضه از سپتامبر سال 2000 بود. پس از 5 بار تلاش ناموفق برای ترک کشور، سرانجام اجازه خروج از کشور و سفر به انگلیس از طریق عمان برای او صادر شد. او ساعت 8:30 صبح به ایستگاه بازرسی ارز رسید، اما به او گفته شد که مجوز خروج اسرائیلی را ندارد. همچنین به او گفته شد: آنجلینا کرامپتون، افسر کنسولگری انگلیس، گاردی را برای محافظت از او در مرز اردونی ترتیب داده و قول داده که کارهای خروج او را انجام دهد.
ابواجواز در واکنش به این اقدام در حالی که هیجان در صدایش کاملا محسوس بود، گفت که به خانم کرامپتون بگویید عجله کند. پل الن بای (مقابل رود اردن) ساعت 4 بسته خواهد شد.
در این زمان ابواجواز ناگهان به دانش آموزانی فکر کرد که قادر به تحصیل در غزه نیستند. کسانی که همانند خودش تشنه و بهدنبال تحصیل بودند اما از شانس تحصیل برخوردار نبودند. حدود 700 دانش آموز در غزه از تحصیل محروم هستند و در این شهر در حبس به سر میبرند.
آمارها نشان میدهد سالانه حدود 1000 دانشجوی فلسطینی موفق به کسب شرایط و رتبههای ورود به دانشگاههای خارجی میشوند. اما هیچ امیدی برای ادامه تحصیل در میان آنها به چشم نمیخورد. این ناامیدی پس از اتخاذ قوانین مرزی سختگیرانه اسرائیل پس از پیروزی حماس در ژوئن گذشته، تشدید شده است. از عواقب شکست اسرائیل میتوان به ممنوعالخروج شدن دانشجویان و لغو کلیه ویزاها به اروپا و حتی دانشگاههای آمریکایی اشاره کرد. اسرائیل به صراحت اعلام کرده است که حق خروج از مرزها بهمنظور تحصیل در دیگر کشورها را برای افراد خاصی قائل است. تیزیپی لیونی، وزیر امور خارجه اسرائیل در نامهای به نمایندگان مجلس گفت: اجازه تحصیل درصورت تشخیص آنان مبنی بر لزوم تخصیص بورس، تنها در دانشگاههای کشورهای دوست، صادر میشود.
فهرست کوتاهی از 46 دانشجو تهیه شده که انتخاب شوندگان امیدوارند در آغاز ترم بعدی تحصیلی به آنان اجازه خروج داده شود. ساری باشی مدیر سازمان گیشا گفت: در شرایطی که اسرائیل به بستن مرز بهعنوان بخشی از سیاستهای تنبیه گروهی، که در واقع به اسارات گرفتن 5/1میلیون نفر است، ادامه میدهد، تعداد کمی از دانشجویان از شانس خروج از غزه برخوردار میشوند. بسیاری از دانشآموزان با استعداد و با هوش در حالی همچنان در غزه به سر میبرند که شرایط برای تحصیل آنها فراهم نشده است.
بسیاری خواهان سرمایهگذاری برای کسب درجات بالاتر در رشتههایی نظیر مدیریت بازرگانی و علوم کامپیوتر هستند تا شاید از این طریق بتوانند به اقتصاد کشور کمک کنند؛ بهویژه کامپیوتر که برای اقتصاد فلج و منزوی فلسطین بسیار حیاتی و مهم است.
در این میان افراد دیگری نیز وجود دارند که میتوان به خانم ازهر البوری 23 ساله اشاره کرد. او که از اخذ مدرک کارشناسی در دانشگاه مارتینلدر آلمان محروم شده، دوستدار محیطزیست و معماری است. افرادی مانند او میتوانند در حفظ و بازگرداندن میراث معماری بسیار ارزشمند شهر غزه که چهارمین آثار قدیمی جهان محسوب میشود، نقش بسیار تعیین کنندهای ایفا کنند. خانم ازهر میگوید: هدف من از مطالعه و ادامه تحصیل تنها در یک جمله خلاصه میشود: «من بهدنبال تغییر هستم.» ازهر معتقد است گذران زندگی بدون تغییر و تحول، درواقع نزدیکتر شدن به مرگ است.
ایندیپندنت- 15 جولای 2008