اگر ما باور داشته باشیم که رویکردهای اندیشمندان بزرگ جهان برگرفته از کتاب‌هایی است که خوانده‌اند، چندان بیراه نرفته‌ایم؛ چه کتاب‌های داستانی و ماجرایی، چه کتاب‌های علمی و دانش اجتماعی. فرایند گسترش فرهنگ کتابخوانی بیش از همه به دوران کودکی و نوجوانی ارتباط دارد. لحظه‌هایی که تنهایی کودک و نوجوان را خوانش کتاب پر می‌کند لحظه‌هایی سرشار از تمرکز، باورپذیری و خیال‌انگیزی هستند.
لحظه‌هایی که هیچ چیز نمی‌تواند مانع انتقال حسی ماجراها و دانسته‌های نهفته در کتاب به جهان مخاطب باشد. بارها این گفته آلبرت اینشتین را به مادری که نگران درس خواندن فرزندش بوده، به خاطر می‌آوریم: برایش کتاب بخوان! پرلز، آزمون تجربه شده‌ای است که ثابت می‌کند کودکان و نوجوانان کتابخوان بسیار سریع‌تر از دیگران مطالب کتاب درسی را فرا می‌گیرند و از درک مطلب عمیق‌تری برخوردارند. خوانش کتاب امکان تفسیر و نتیجه‌گیری را به مخاطب می‌آموزد و درک او را در فرایند چگونگی پدیده‌های پیرامونی افزایش می‌دهد. آیا درک مفهوم زندگی چیزی بیش از دریافت شیوه درست انتخاب در رویارویی با چالش‌های پیش روست؟
گذشته از آنکه خوانش کتاب با ویژگی لذت بردن و سرگرمی همراه است، وظیفه شناخت جهان هستی و رویدادهای پیرامونی را نیز برعهده دارد. خواندن کتاب برای کودک، مانند لالایی مادرانه از برجسته‌ترین شیوه‌های پیوند عاطفی با کودک به شمار می‌رود. رویکردی که گاهی با گفت‌وگوی والدین با کودک پس از خوانش کتاب ادامه می‌یابد و با پرسش و پاسخ‌هایی همراه می‌شودکه افزون برگسترش پیوند میان کودک و خانواده، ذهن کودک را نیز به چالش می‌کشد. کتاب خواندن فرصت طلایی خیال‌انگیزی و اندیشه‌ورزی را در کودک افزایش می‌دهد و در یافتن پاسخ و رویارویی با چالش‌های پیش رو به او کمک می‌کند. گسترش دامنه تفکر و تخیل پدیده‌ای است که بار آن را بیش از همه کتاب و کتابخوانی به دوش می‌کشد و گریز از آن به دریافت‌های سطحی و زودگذر از رویدادهای پیرامونی می‌انجامد.
پرداختن به چگونگی وظایف والدین در برابر تشویق کودکان به کتابخوانی بیش از همه در این داستان نهفته است: از اندیشمندی پرسیدند: «چگونه به این درجه از کمال رسیدی؟ » او پاسخ داد: «در کودکی همواره پدرم را در حال کتاب خواندن می‌دیدم. بزرگ‌تر که شدم دریافتم پدرم سواد خواندن ندارد. اما برای تشویق من به خواندن، این‌طور وانمود می‌کرد.» این ساده‌ترین پاسخ برای شوق برانگیزی کودکان و نوجوانان به‌ساز و کار کتابخوانی است. والدینی که دور از کتاب زندگی می‌کنند، الگوی مناسبی برای کودکان خود نیستند. انتخاب کتاب مناسب هم نکته مهمی است. تهیه فهرست کتاب‌های مناسب بر دوش نهادهای شناخته شده‌ای است که در حوزه ادبیات کودکان فعالیت می‌کنند. کتاب‌های خواندنی شورای کتاب کودک، لاک‌پشت پرنده و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از جمله فهرست‌هایی است که والدین ایرانی برای انتخاب کتاب خوب می‌توانند از آنها بهره‌مند شوند
نظر شما