همشهری - سلمان زند: ضرورت توجه به رضایتمندی مردم و احیای اعتماد عمومی دو کلیدواژه‌ای است که این روزها مکررا از سوی سید ابراهیم رئیسی رسانه‌ای می‌شود و مورد تأکید قرارمی‌گیرد. او در همین راستا هم از منتقدان بسیاری درخواست کرده که نظرات خود را به او منتقل کنند تا بستری برای همراهی و همبستگی اجتماعی شکل بگیرد. مجموع این روند و تأکیدها نشان‌دهنده اهمیت بحث توجه به احیای اعتماد اجتماعی از نگاه رئیس‌جمهور منتخب است.
در این زمینه با فاطمه راکعی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، درباره اهمیت احیای اعتماد عمومی و نقش جریان‌های سیاسی در این میدان گفت‌وگو کردیم. او در این گفت‌وگو ضمن تأکید بر این که اصلاح‌طلبان همواره در چارچوب قانون و برای اصلاح کاستی‌ها تلاش کرده‌اند گفت که اکنون هم این جریان سیاسی برای اصلاح وضعیت فعلی جامعه هرکاری که بتوانند انجام خواهند داد حتی اگر همه قدرت به‌صورت یکپارچه در دست رقیب آنها باشد. در ادامه گفت‌وگوی اجمالی همشهری با این فعال سیاسی را بخوانید.
- این روزها تأکید بر احیای اعتماد اجتماعی مکررا از سوی دلسوزان و جمعی از مسئولان نظام بازتکرار می‌شود. در انتخابات اخیر اصلاح‌طلبان فرصتی برای حضور در قدرت به‌دست نیاوردند، حال که چند سالی در حاشیه قدرت قرار خواهند گرفت، جریان اصلاحات چگونه می‌تواند به بازسازی اعتماد عمومی کمک کند؟
ما اصلاح‌طلبان همانطور که از عنوان ما مشخص است به هر حال به اصلاحات می‌اندیشیم و همیشه از برخوردهای غیراصلاح‌طلبانه پرهیز می‌کنیم و در واقع همیشه دیدگاهمان این است که هر مشکل و نارسایی و ضعفی که در جمهوی اسلامی هست باید اصلاح شود.
حال این مشکلات گاهی به قوانین مربوط شود که نقد بر قوانین حتی قانون اساسی را به‌عنوان یک حق برای خود و همه محفوظ می‌دانیم.
حق مردم و نقش مردم در تعیین سرنوشت‌شان همواره برای ما در اولویت بوده؛ سخنی که در بیانات امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری و نیز دکتر بهشتی و... هم بارها تاکید شده است. جریان اصلاحات همیشه به‌دنبال اصلاح روند در چارچوب قانون است.
الان که آقای رئیسی و دولت جدید، مجلس فعلی یا قوه‌قضاییه که به لحاظ مشی سیاسی با اصلاح‌طلبان همسو نیستند، مستقر شده‌اند هم هیچ‌گاه مرام‌مان این نبوده که چوب لای چرخ دولتی بگذاریم یا ایذایی برخورد کنیم یا به‌عنوان دولت سایه بخواهیم نهادهایی موازی برای تضعیف دولت درست کنیم. حتی با دولت احمدی‌نژاد هم ما هیچ‌گاه چنین کاری را نکرده‌ایم. اگر نقد یا مشکلی داریم با هرگونه بی‌قانونی است؛ حتی اگر آن دولت از خود ما باشد.
- برای احیای سرمایه اجتماعی چگونه می‌توانید با دولت جدید همراه باشید؟
همواره هدف و مرام نهادهای سیاسی، ان‌جی‌اوها و گروه‌های اصلاح‌طلب ریشه‌دار این بوده که هر جا بی‌عدالتی، ظلم، نقض حقوق مردم، فساد و... ببینند اعتراض و پیگیری کنند.
الان هم آقای رئیسی که آمده‌اند، نمی‌گوییم چون هر سه حوزه اداره و مدیریت کشور در دست جناح مقابل ماست هیچ کاری نکنیم یا قهر سیاسی بکنیم. حتی اگر خیلی از اتفاقاتی که در انتخابات پیش آمد گلایه‌مند باشیم، گرچه این کارها را به نفع کشور و مردم نمی‌دانیم اما نه قهر می‌کنیم و نه چوب لای چرخ نهادها می‌گذاریم.
- در مقابل این نگاه شما هم ابراهیم رئیسی روندی کم‌سابقه را در پیش گرفته و آماده شنیدن سخنان منتقدان شده است، این اقدام او را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
آقای رئیسی اقدام مثبتی انجام دادند و اعلام کردند که این دولت دولت همه مردم است. پس از کسب رأی لازم در انتخابات هم به تماس با نخبگان کشور و حتی نخبگان اصلاح‌طلب مبادرت و از آنها نظر خواهی کردند و برای اداره کشور هم‌فکری خواستند. این، عقلانیت را در حوزه مدیریت قوه‌مجریه نشان می‌دهد و فی‌النفسه کار مثبتی است.
خوب است که اصلاح‌طلبان روی این خواسته و دولت جدید تامل کنند. قطعا ما هدفمان اصلاح امور و پیشرفت امور کشور است به‌ویژه آنجا که به مردم و معیشت و امنیت و آزادی‌های قانونی آنها مربوط می‌شود.
آقای رئیسی در قوه‌قضاییه هم روی این مسائل تأکید داشتند.
معتقدم که نظرخواهی از شخصیت‌ها خوب است این افراد، نظرات و پیشنهادات و رئوس برنامه‌های اصلاح‌طلبانه خود را صادقانه به آقای رئیسی ارائه دهند .
از سوی دیگر امیدوارم کسانی که با خود آقای رئیسی هم در یک جناح هستند، اما با او همسو حرکت نمی‌کنند هم نتوانند در کار ایشان اخلال کنند و ایشان در موقعیتی که پیش آمده و قدرت در کشور به‌طور کامل در یک جناح است بتوانند فضایی را در کشور ایجاد کنند که مردم از این حالتی که واقعا به یک نوع خودزنی سیاسی رسیده‌اند فاصله بگیرند.
دلیل اصلی این رفتار مردم هم ناشی از مسائل گوناگونی چون فقر، فساد، رانت، ناکارآمدی و... است.
- پس شما امیدوار هستید که دولت آقای رئیسی با مخالفان خود تعامل اثرگذاری داشته باشند؟
امیدواریم که با نگاه مثبتی که از خودشان ارائه کرده و بارها اعلام کرده‌اند که رئیس‌جمهور همه هستند، بتوانند به این تعهد عمل کنند و ما اصلاح‌طلبان هم بتوانیم با ارائه نقطه‌نظرها و پیشنهادهای خود، کمکشان کنیم که بتوانند در این زمینه گام‌های مثبت و بلندی بردارند.
ضمن اینکه حق نظارت و کنترل و مطالبه‌گری مدنی را در هر شرایطی برای اصلاح امور باید قائل بود؛ چه رئیس‌جمهور از خودمان باشد چه نباشد. چنان‌که اصلاح‌طلب‌ها به دولت آقای روحانی هم کم نقد نداشتند.
- در پایان به‌صورت مصداقی بگویید چه اقداماتی را دولت سیزدهم می‌تواند و باید انجام دهد؟
یکی از مهم‌ترین اقداماتی که آقای رئیسی در حوزه احیای اعتماد عمومی می‌تواند انجام دهد پایان دادن به حصر است. آقای رئیسی می‌تواند این مطالبه جدی بخش زیادی از مردم و نخبگان و فعالان کشور را پاسخ دهد که در دولت آقای روحانی انجام نشد.
دیگری احیای برجام است که امیدواریم سریع‌تر انجام شود؛ چرا که معیشت مردم به‌صورت مستقیم به آن وابسته است.
مسئله دیگر آزادی‌های مردم در چارچوب قانون اساسی است؛ برای مثال مسئله حضور زنان در استادیوم‌ها و حجاب است که شاید در مقابل مسائل بزرگ اجتماعی که زنان دارند سطحی قلمداد شود، اما برخی برخوردها و نحوه مواجهه با این مسئله همیشه برای کشور و به‌ویژه زنان انتظاراتی را ایجاد کرده که این بحث هم موضوعی است که آقای رئیسی می‌تواند آن را برای همیشه حل کند.
نظر شما