به گزارش همشهری آنلاین، خاموشی‌های اخیر در استان‌های مختلف کشور، موجی از نگرانی‌ها و البته انتقادها را متوجه مسئولان حوزه انرژی و به‌ویژه وزارت نیرو کرد؛ موضوعی که سبب شد دغدغه تأمین برق بار دیگر در افکارعمومی مطرح شود.
دراین بین اما سوال اینجاست که چنین خاموشی‌های گسترده‌ای چه دلایل زیرساختی دارد و چرا باید شاهد قطع برق به‌صورت گسترده‌ای که در روزهای گذشته اتفاق افتاد، باشیم. یکی از مهم‌ترین دلایلی که برای بروز چنین اتفاقی ازسوی مسئولان مربوط و برخی کارشناسان اعلام می‌شود، سال آبی کم‌بارشی بود که کشور پشت‌سر گذاشت؛ موضوعی که سبب می‌شود نیروگاه‌های برق‌آبی کشور، که تعدادشان کم هم نیست، در تولید برق دچار مشکلات اساسی شوند.
از اینها گذشته، بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد تولید برق در برخی استان‌ها با قوت ادامه دارد و حتی مازاد تولید خود را روانه شبکه سراسری توزیع می‌کنند تا به استان‌های دیگر روانه شود، اما برخی دیگر از استان‌های کشور دراین زمینه با مشکلات زیرساختی مواجهند و مجبورند وارد کننده برق باشند.
خبرنگاران همشهری در سراسر کشور در این پرونده کوشیده‌اند علاوه بر مشخص کردن تعداد نیروگاه‌های تولید برق هراستان، بررسی کنند برق هر استان به‌جز منابع داخلی، از چه منابع یا استان‌های دیگری تامین می‌شود. در کنار اینها مشکلات موجود در زمینه تولید برق در استان‌های مختلف مورد واکاوی قرارگرفته‌است که در ادامه می‌خوانید.
ایلام
11نیروگاه خورشیدی در استان ایلام با ظرفیت سالانه 190میلیون کیلووات فعال هستند. این واحدها بدون مصرف سوخت و ایجاد آلودگی، بیشترین تولید را در زمانی که استان نیاز به‌مصرف برق بیشتری دارد، وارد شبکه توزیع استان می‌کنند. علاوه برآن، نیروی برق ایلام از استان‌های خوزستان، کرمانشاه و لرستان تامین می‌شود. امسال با توجه به خاموشی‌ها، شرکت پتروشیمی ایلام با تولید و تزریق برق به‌صورت لحظه‌ای و به میزان ۲۰مگاوات، برق موردنیاز استان را تامین کرد. پالایشگاه گاز ایلام نیز برای کمک به خاموشی‌های استان، ۱۰مگاوات برق به شبکه تزریق کرد.
یزد
استان‌یزد با جمعیتی بیش‌از یک میلیون‌و 266هزارنفر، چند نیروگاه تولید برق دارد و در سال‌های اخیر رویکرد خوبی به‌سوی توسعه تولید برق از انرژی خورشیدی داشته است. اکنون دراستان یزد 4نیروگاه سیکل ترکیبی، یک نیروگاه گازی، نیروگاه‌های خورشیدی و تولید پراکنده، درمجموع با قدرت اسمی 2هزارو798 مگاوات، فعالیت می‌کنند که سال‌گذشته 2هزارو228مگاوات برق تولید کرده‌اند. این استان به دلیل موقعیت جغرافیایی و واقع شدن در مرکز کشور، با 4استان اصفهان، کرمان، خراسان‌جنوبی و فارس ازطریق شبکه برق سراسری، درحال تبادل انرژی است و دربرخی فصل‌ها برق مازاد تولید شده خود را به این استان‌ها ارسال و دربرخی روزهای سال نیز نسبت به خرید انرژی از این استان‌ها اقدام می‌کند. براساس آمارها، بیش‌از 80درصد از برق تولیدی استان در بخش صنعت و کشاورزی مصرف می‌شود. همچنین سال‌گذشته پیک بار مصرفی برق دراستان هزارو805مگاوات بود، اما امسال با آغاز فصل گرما، شاهد افزایش این مقدار هستیم.
اردبیل
درحال‌حاضر توان تولید برق دراردبیل بیش از دوبرابر میزان مصرف برق این استان است. برق استان عمدتا از نیروگاه سبلان، نیروگاه آبی مغان و چند نیروگاه کوچک خورشیدی تامین می‌شود. به گفته مسئولان مربوط، تولید برق نیروگاه سبلان به شبکه سراسری اختصاص می‌یابد. البته شهرستان‌های شمالی استان مانند گرمی، بیله‌سوار، پارس‌آباد و اصلاندوز از برق وارداتی از جمهوری‌آذربایجان استفاده می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد اکنون ظرفیت تولید برق اردبیل به بیش‌از ۸۴۰مگاوات رسیده است که توسط نیروگاه‌های گازی و سیکل‌ترکیبی و همچنین نیروگاه‌های تجدیدپذیر تأمین می‌شود. دراین میان مسئولان استان معتقدند درحال‌حاضر در اردبیل مشکلی برای تامین برق وجود ندارد و این استان در شرایط پایدار قرار دارد.
چهارمحال‌وبختیاری
استان چهارمحال‌وبختیاری ۳۸۵هزارمشترک برق دارد که ۵۵درصد مشترکان شهری و ۴۵درصد نیز برون‌شهری و روستایی هستند. این استان دارای یک نیروگاه بزرگ تولید برق در محل سد کارون4 است که 4واحد ۲۵۰مگاواتی و درمجموع هزارمگاوات ظرفیت دارد. به گفته مسئولان شرکت برق چهارمحال‌وبختیاری، برق مصرفی این استان در زمان‌هایی که این نیروگاه به سبب کاهش آب پشت سد از مدار تولید خارج می‌شود، از شبکه سراسری تامین می‌شود .بررسی‌ها نشان می‌دهد که مهم‌ترین مشکل تولید برق دراین استان، خشکسالی و کاهش بارش‌هاست.
خراسان‌شمالی
نیروگاه سیکل‌ترکیبی شیروان، نیروگاه اصلی تولید برق در استان خراسان‌شمالی محسوب می‌شود. این نیروگاه هزارو ۴۳۴مگاوات برق تولید می‌کند که بیش از 4برابر مصرف برق استان است و درحال‌حاضر با تولید هزارو ۲۵۰مگاوات فعالیت می‌کند و برق تولیدی آن علاوه بر خراسان‌شمالی، در اختیار سایر استان‌ها نیز قرار می‌گیرد. همچنین تا چند سال قبل، ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی خراسان‌شمالی تنها ۶کیلووات بود که اکنون به ۸۷۰کیلووات رسیده‌است. به گفته مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان، با بهره‌برداری از فاز سوم سیکل‌ترکیبی شیروان که بهمن‌ماه سال‌گذشته افتتاح شد، اکنون ظرفیت لازم برای ایجاد پالایشگاه، پتروشیمی، فولاد و سایر صنایع انرژی‌بر دراستان وجود
دارد.
اصفهان
روان شدن آب در زاینده‌رود جان تازه‌ای به کالبد نیروگاه‌های برق اصفهان دمیده‌است و در روزهای اخیر تولید برق دراین استان به 3هزارو 791مگاوت رسید که نسبت به روزهای قبل تفاوت محسوسی داشت؛ هرچند مقدار مصرف 4هزارو 809 مگاوات است و هزارو 18مگاوت از شبکه سراسری وارد شبکه برق اصفهان می‌شود. نیروگاه‌های متعددی دراستان اصفهان برق تولید می‌کنند که عبارتند از: نیروگاه اصفهان با تولید روزانه 407مگاوات، نیروگاه شهید محمدمنتظری با تولید روزانه هزارو418مگاوات، نیروگاه ذوب‌آهن با تولید روزانه 124مگاوات، نیروگاه فولادمبارکه با تولید روزانه 234مگاوات، نیروگاه زاینده‌رود با تولید روزانه 36مگاوات، نیروگاه هسا با تولید روزانه 37مگاوات، نیروگاه کوهرنگ با تولید روزانه 9مگاوات، نیروگاه جنوب با تولید روزانه 673مگاوات، نیروگاه کویرزدایی با تولید روزانه 79مگاوات، نیروگاه کاشان با تولید روزانه 408مگاوات، نیروگاه زواره با تولید روزانه 366مگاوات و نیروگاه کارون4 با ظرفیت هزارمگاوات و فعلا بدون تولید برق. دراین میان باید به این نکته هم اشاره کرد که استان اصفهان به‌دلیل کم‌بارشی در زمستان سال‌گذشته و بهار سال‌جاری، هزارمگاوات برق کارون4 را ندارد و نیروگاه‌های دیگر نیز با نصف ظرفیت یا پایین‌تر از آن کار می‌کنند.
مازندران
مازندران 28نیروگاه بزرگ و کوچک دارد که درمجموع 2هزارو996 مگاوات توان تولید برق دراین واحدهاست، اما میزان تولید این نیروگاه‌ها درمجموع بین 2هزارو500 تا 2هزارو600مگاوات است که بخشی از نیاز مازندران و چند استان همسایه را تأمین می‌کنند. دراین میان بزرگ‌ترین نیروگاه استان، نیروگاه 2هزارو214مگاواتی شهید سلیمی نکا است که نقش مهمی در پایداری شبکه برق کشور دارد. نیروگاه سیکل ترکیبی کاسپین نوشهر نیز که سال 1397 پس از سال‌ها بلاتکلیفی، به بهره‌برداری رسید. همچنین 28نیروگاه مقیاس‌کوچک نیز درحوزه تحت مدیریت شرکت برق منطقه‌ای مازندران و گلستان وجود دارد که 26نیروگاه در استان مازندران و 2نیروگاه در استان گلستان واقع شده‌است. مجموع توان تولید این نیروگاه‌ها 322مگاوات برق است و در روالی مرسوم مبنی بر راندمان 70درصدی نیروگاه‌های مقیاس‌کوچک، اکنون حدود 200مگاوات برق تولید می‌کنند. مازندران ازنظر راندمان تولید برق نیروگاه‌های مقیاس کوچک، رتبه برتر کشور را دارد. برق تولیدی مازندران وارد شبکه سراسری می‌شود که بخشی از آن بسته به شرایط مصرف به استان‌های تهران، سمنان، گلستان و خراسان‌شمالی منتقل می‌شود.
خراسان‌رضوی
نیروگاه‌های استان خراسان‌رضوی درحال‌حاضر 2هزارو 800مگاوات برق تولید می‌کنند و میزان مصرف کل استان نیز درحدود همین میزان برآورد می‌شود. برق مصرفی در استان توسط 7نیروگاه تامین می‌شود؛ نیروگاه بینالود در مشهد، نیروگاه سیکل‌ترکیبی (گازی‌بخاری) نیشابور، نیروگاه سیکل‌ترکیبی شریعتی، نیروگاه شمس در سرخس، نیروگاه حرارتی طوس در مسیر جاده مشهد - چناران، نیروگاه گازی فردوسی در جاده مشهد - قوچان و نیروگاه مشهد که در بلوار سرخس این شهر قرار دارد. نیروگاه‌های خراسان‌رضوی در شرایط عادی، توانایی تامین برق کل استان را داشته و در بسیاری از مواقع، تولید مازاد نیز دارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد ۱۰هزارمگاوات از ظرفیت تولید نیروگاه‌های برق کشور متعلق به نیروگاه‌های برق‌آبی است که هنگام اوج مصرف به کمک می‌آیند و تولید برق را حمایت می‌کنند. این میزان امسال به‌دلیل کاهش شدید بارندگی، به‌حدود ۶هزارمگاوات افت کرده و کسری مشهودی را در حجم تولید نیروی برق به‌وجود آورده‌است. خراسان‌رضوی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و دچار کاهش 66درصدی حجم بارندگی و همچنین کاهش آب ورودی به دریاچه پشت سدها شده‌است.
کرمانشاه
ظرفیت تولید برق در استان کرمانشاه درحال‌حاضر روزانه به 3هزارو ۸۵۰مگاوات می‌رسد که از این میزان، ۸۰۰مگاوات به‌صورت روزانه دراستان مصرف می‌شود. آمارها نشان می‌دهد درمنطقه غرب کشور، ۱۴نیروگاه بزرگ و مقیاس‌کوچک وجود دارد که سهم استان کرمانشاه ۸نیروگاه شامل ۵نیروگاه بزرگ و ۳نیروگاه مقیاس‌کوچک است. نیروگاه حرارتی بیستون با ظرفیت تولید ۶۴۰مگاوات و نیروگاه گازی اسلام آبادغرب با ظرفیت تولید ۱۰۰مگاوات، سهم مهمی در پایداری شبکه سراسری برق درغرب کشور دارند. دراین میان ۲۲واحد صنعتی بزرگ از برق تولید شده دراین نیروگاه‌ها استفاده می‌کنند. همچنین شرکت توزیع برق استان ۷۸۵هزارمشترک برق دارد که ۸۳درصد از آنها مشترک خانگی هستند و بقیه دربخش عمومی، صنعتی و کشاورزی حضور دارند. این روزها و تحت تاثیر بارش‌های کم، توان تولیدی نیروگاه‌های برق‌آبی استان تا سطح قابل‌توجهی پایین آمده‌است. ازسوی دیگر فعالیت ماینرهای استخراج ارزهای دیجیتال نیز چالش مهمی دراین حوزه محسوب می‌شود.
خراسان‌جنوبی
نیروگاه‌های خراسان‌جنوبی درحال‌حاضر 550مگاوات برق تولید می‌کنند و میزان مصرف کل استان نیز حدود 350مگاوات است و مازاد تولید استان وارد شبکه سراسری توزیع برق کشور می‌شود. تولید برق در استان خراسان‌جنوبی در ابتدای انقلاب، منحصربه چند نیروگاه دیزلی با ظرفیت پایین بود، اما اکنون با راه‌اندازی نیروگاه سیکل ترکیبی قاین، این ظرفیت به 7/711مگاوات رسیده‌است که بیش از مصرف برق استان است. درحال‌حاضر 450نیروگاه خورشیدی نیز در خراسان‌جنوبی فعال است که مجموع ظرفیت تولید آنها 5/4مگاوات است. این نیروگاه‌ها از ابتدای اتصال به شبکه در استان تاکنون 12هزارو 498مگاوات برق تولید کرده‌اند.
البرز
تامین برق موردنیاز البرز از نیروگاه‌های مختلف کشور انجام می شود و هرماه سهمی از نیروگاه‌های سراسرکشور به این استان تعلق می‌گیرد، اما نیروگاه منتظرقائم فردیس از مهم‌ترین نیروگاه‌های کشور است که ۲۰درصد از برق استان‌های تهران و البرز و 3درصد از برق کشور را تأمین می‌کند. همچنین نیروگاه‌های 2سد طالقان و امیرکبیر نیز حدود 10درصد از برق استان و همچنین برق تهران و قم را تامین می‌کنند. البته درحال حاضر امکان استفاده از ظرفیت نیروگاه‌های آبی در تمام طول شبانه‌روز برای تولید برق وجود ندارد؛ کم‌بارشی امسال سبب کاهش ذخیره آب پشت سدها و به تبع آن، کاهش تولید نیروگاه‌های آبی شده‌است. با این وجود دراین استان ازحدود 5سال قبل، طرح‌های متعددی با کمک بخش‌خصوصی درحوزه انرژی‌های نو آغاز شده و البته به نتیجه رسیده‌است.
قزوین
قزوین از استان‌هایی به‌حساب می‌آید که در زمینه برخورداری از زیرساخت‌های نیروگاهی برای تأمین برق، وضعیت نسبتا مناسبی دارد. نیروگاه سیکل‌ترکیبی شهید رجایی قزوین که در آزادراه کرج - قزوین قرار گرفته، می‌تواند سالانه بیش‌از ۱۲میلیارد کیلووات ساعت برق به شبکه توزیع کشور تحویل دهد که برای تامین برق موردنیاز بیش از ۴میلیون نفر در کشور کافی است. علاوه برآن، مزرعه تولید برق منطقه «کهک» نیز یکی دیگر از مراکز تولید برق استان است که درحال‌حاضر توان تولید ۵۵مگاوات برق با به‌کارگیری ۲۲توربین ۲/۵مگاواتی را دارد. برق تولیدی این نیروگاه در پست رازی در 5کیلومتری شهر تاکستان مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. درکنار این 2مجموعه، 8واحد تولیدکننده برق مقیاس‌کوچک در شهرک‌های نواحی صنعتی استان با ظرفیت تولید ۲۵مگاوات برق نیز برای تامین برق موردنیاز استان فعالیت می‌کنند.
مرکزی
استان مرکزی یک نیروگاه حرارتی بزرگ به نام شازند دارد. این نیروگاه شامل 4واحد بخار 325مگاواتی به ظرفیت 1300مگاوات بوده و درآینده قرار است 2واحد 325مگاواتی به آن اضافه شود که مجموع ظرفیت اسمی آن به 1950مگاوات برسد. سوخت مصرفی این نیروگاه گازطبیعی و مازوت است و از نفت‌گاز نیز به‌عنوان سوخت راه‌انداز استفاده می‌شود. این نیروگاه درعین‌حال یکی از متهمان اصلی آلودگی هوا محسوب می‌شود. آب مورد نیاز این نیروگاه ازطریق 3حلقه چاه از فاصله 7کیلومتری تأمین می‌شود. غیرازاین نیروگاه، استان مرکزی دارای تعدادی نیروگاه‌های برق‌آبی، گازی و خورشیدی است که نیروگاه‌های مقیاس‌کوچک محسوب می‌شوند و ظرفیت اسمی آنها حدود 55مگاوات است. نیاز مشترکان برق استان‌مرکزی 1100 مگاوات برق، اما برق تحویلی حدود 850مگاوات است. در هفته‌گذشته در برخی روزها برق مصرفی استان تا 650مگاوات هم تزریق شده‌است. برق این استان مانند سایر استان‌های کشور به شبکه سراسری متصل است؛ در واقع این استان برای سایر استان‌ها نیز برق تولید می‌کند.
سمنان
بزرگ‌ترین نیروگاه استان سمنان، نیروگاه شهید باکری است که با 2واحد گازی و یک واحد بخار، درمجموع 484مگاوات توان تولید برق دارد. علاوه براین نیروگاه، 7نیروگاه مقیاس‌کوچک نیز درمجموع با توان تولید 51مگاوات در استان سمنان فعالند که درحال‌حاضر 1/18مگاوات برق تولیدی این واحدها وارد شبکه مصرف می‌شود. درمجموع حدود 500مگاوات برق درسمنان تولید می‌شود که کمتر از برق مصرفی مردم این استان در شرایط پیک مصرف است. به‌همین دلیل سمنان با نیاز برقی مواجه است و بخشی از برق مورد نیاز این استان از مازندران و تهران تأمین می‌شود. در واقع کمتر بودن میزان تولید نسبت به مصرف، از مشکلات برق در سمنان است. اما طی سال‌های اخیر با توجه به پهناور بودن این استان و وجود نزدیک به 320روز آفتابی طی سال، گام‌هایی برای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و تولید برق از انرژی خورشیدی در سمنان برداشته شده‌است. به‌گفته مسئولان استان، ده‌ها طرح مربوط به تولید برق از انرژی خورشیدی دراین استان درحال اجراست. درحال‌حاضر 6مگاوات برق با انرژی تجدیدپذیر دراین استان تولید می‌شود و برای 20مگاوات دیگر نیز طرح‌هایی دردست اجراست.
همدان
استان همدان یک نیروگاه حرارتی، 2نیروگاه متوسط خورشیدی، چند نیروگاه خورشیدی کوچک با تولید برق 200 تا 400مگاوات و 3نیروگاه دیزلی دارد. نیروگاه شهیدمفتح، به‌عنوان تنها نیروگاه حراراتی استان، در هرساعت هزارمگاوات برق تولید می‌کند که حدود 50مگاوات آن صرف مصرف داخلی نیروگاه می‌شود و 950مگاوات آن را به شبکه توزیع سراسری ارسال می‌کند. از آن‌جایی که مصرف برق استان بین 650 تا 700مگاوات است، می‌توان گفت نیروگاه مفتح، کل برق مصرفی استان را تأمین می‌کند و بقیه آن دراستان‌های همجوار مصرف می‌شود. این نیروگاه درسال‌های 98 و 99 به‌عنوان آماده‌ترین نیروگاه تولید برق کشور انتخاب شد و باوجود همه مشکلاتی که در حوزه تولید و توزیع برق استان به‌وجود آمده، نیروگاهی پایدار و فعال بوده‌است.
گیلان
تا قبل از پیروزی انقلاب‌اسلامی استان گیلان 3نیروگاه در لوشان، رشت و سپیدرود داشت، اما پس از انقلاب‌اسلامی، تعداد نیروگاه‌ها نسبت به قبل ازاین مقطع، به‌بیش از 3برابر افزایش یافته‌است. صنعت برق استان گیلان هم‌اکنون از 11نیروگاه سیکل ترکیبی پره‌سر، نیروگاه سد آبی تاریک، نیروگاه سد سفیدرود، نیروگاه برق‌آبی سینه‌هونی تالش، نیروگاه شهید بهشتی لوشان، نیروگاه مقیاس کوچک گیل و آذر ایرانیان، نیروگاه سیکل ترکیبی گیلان، نیروگاه برق‌آبی «شهربیجار»، نیروگاه بادی منجیل، نیروگاه مقیاس کوچک کاسپین و نیروگاه مقیاس کوچک کیسم برای تولید برق بهره می‌گیرد. ظرفیت اسمی 3نیروگاه گیلان در قبل از پیروزی انقلاب 5/497 مگاوات بود که هم اکنون ظرفیت اسمی 11نیروگاه این استان به 2میلیون‌و 854هزارو 834مگاوات رسیده‌است. درحال‌حاضر نه‌تنها این نیروگاه‌ها نیاز برق گیلان را برآورده می‌کنند، بلکه برق تولیدی آنها به 4استان مجاور شامل تهران، مازندران، زنجان و آذربایجان شرقی نیز صادر می‌شود. درمجموع ۳۳درصد از تولید انرژی برق گیلان به سایر استان‌ها صادر می‌شود. گیلان حتی در ایام پیک مصرف تابستان نیز برق خود را صادر کرده است.
آذربایجان‌شرقی
برق مصرفی آذربایجان‌شرقی عمدتا از نیروگاه‌های حرارتی تبریز، سهند بناب، هریس و صوفیان تامین می‌شود، اما کمبود 10هزارمگاواتی تولید برق دراستان، نه‌تنها صدای فعالان صنعتی را درآورده، بلکه مدیریت ارشد استان را نیز به انتقاد از مسئولان وزارت نیرو واداشته است. این استان در سال‌های اخیر یکی از واردکنندگان عمده برق از استان‌های همجوار بوده‌است و تنها درسال‌جاری بیش از 300هزارمگاوات ساعت برق از استان‌های همجوار و شبکه یکپارچه انرژی کشور وارد آذربایجان‌شرقی شده‌است. با این‌حال مشکل برق استان به‌دلیل خروج نیروگاه حرارتی تبریز از مدارتولید، شدیرتر هم شده‌است. این نیروگاه که حدود 50سال قبل ساخته شده‌است، بخش زیادی از آب ورودی زرینه‌رود را مصرف می‌کرد که با کمبود آب، امکان ادامه فعالیت آن وجود ندارد. درحال‌حاضر مدیران صنعت برق استان به واحدهای صنعتی پیشنهاد کرده‌اند تاحد ممکن برای خود ژنراتور برق تهیه کنند و شرکت شهرک‌های صنعتی نیز درحال ساخت نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس برق در داخل 2شهرک صنعتی استان است.
لرستان
نیروگاه سیکل ترکیبی خرم‌آباد، به‌عنوان نخستین نیروگاه بزرگ لرستان، خردادماه سال‌گذشته پس از ۱۵سال رکود و نیمه‌تعطیل بودن، با مشارکت دولت و بنیاد مستضعفان تکمیل و وارد مدار شد و هم‌اکنون نیز پیگیری‌ها برای اجرای فاز دوم آن درحال انجام است. فازنخست این نیروگاه شامل ۲واحد گازی است که هرکدام ظرفیتی معادل ۱۶۲مگاوات دارد که با بهره‌برداری از این واحدها، ۳۲۴مگاوات به توان تولید برق کشور افزوده شد. تولید برق این نیروگاه درصورت تکمیل، هزارمگاوات خواهد بود، درحالی‌که نیاز استان به برق در زمینه صنعت، کشاورزی، خدمات و مصارف خانگی ۶۰۰مگاوات است و با توجه به اتصال نیروگاه خرم‌آباد به شبکه سراسری کشور، مازاد تولید برق آن به سایر استان‌ها صادر می‌شود. همچنین دراستان لرستان ۶نیروگاه تولید پراکنده برق وجود دارد که از این تعداد، 2نیروگاه در بروجرد است که یک نیروگاه قبلا به بهره‌برداری رسیده و دومین نیروگاه یک ماه پیش افتتاح شد. در شهرستان‌های پلدختر، الیگودرز، خرم‌آباد و ازنا هم 4نیروگاه تولید پراکنده برق وجود دارد.
کردستان
بررسی‌ها نشان می‌دهد مهم‌ترین منبع تولید برق در استان کردستان، نیروگاه سیکل‌ترکیبی سنندج با ظرفیت تولید هزارمگاوات است. همچنین درحال‌حاضر تامین برق کردستان از طریق شبکه سراسری و از سه محور همدان، آذربایجان‌غربی و کرمانشاه توسط خطوط انتقال 230، 132 و 63کیلوولت انجام می‌شود. سقف تعیین شده برای مصرف روزانه برق با توجه به شرایط اقلیمی، جمعیتی و میزان تولید برق هراستان، ۳۶۰ تا ۳۷۰مگاوات تعیین شده‌است. این‌درحالی‌است که بخش قابل‌توجهی از ظرفیت تولید نیروگاه‌های آبی کردستان، به‌دلیل مشکلات مربوط به بارندگی‌ها و کاهش ظرفیت آبی سدها، درخدمت تولید نیست. خشکسالی سال‌جاری کاهش تولید ۵ تا ۶هزارمگاوات برق را در استان به‌دنبال داشته‌است و به‌ازای هر درجه افزایش دما، مصرف برق بالا می‌رود. آمارها نشان می‌دهد کردستان ۶۸۳هزارمشترک برق دارد که بیش از ۹۴درصد آنها، خانگی و تجاری هستند.
هرمزگان
استان هرمزگان با وجود اینکه در حوزه صنعت برق با داشتن 7نیروگاه و ظرفیت تولید 3هزارو۵۹۰مگاوات برق درماه، جزو سرآمدهای این عرصه درکشور محسوب می شود، اما به‌دلیل بالا رفتن مصرف در تابستان سال‌جاری، با چالش جدی کمبود برق مواجه است. سبد تولیدی برق در هرمزگان شامل نیروگاه‌های حرارتی بندرعباس با ظرفیت هزارو ۳۳۰مگاوات، سیکل‌ترکیبی خلیج‌فارس با ظرفیت ۹۹۰مگاوات، سیکل‌ترکیبی ایسین با ظرفیت ۶۴۸مگاوات، سیکل‌ترکیبی قشم با ظرفیت ۳۴۰مگاوات، سیکل‌ترکیبی هرمز با ظرفیت ۱۶۲مگاوات، گازی پاسارگاد قشم با ظرفیت ۷۰مگاوات و نیروگاه آب‌وبرق مپنای قشم با ظرفیت ۵۰مگاوات است. آمارها نشان می‌دهد هرمزگان ۷۲۵هزارمشترک برق دارد که ۸۴درصد این مشترکان دربخش‌خانگی هستند. اکنون با توجه به رشد روزافزون مشترکان و افزایش مصرف برق، افزایش سرمایه‌گذاری‌ها دراین حوزه و صرف هزینه‌های مناسب در ایجاد زیرساخت‌های تولید، انتقال و توزیع برق ضروری است.
آذربایجان‌غربی
شهرستان‌های ارومیه، ماکو، خوی، سلماس، نقده، مهاباد، میاندوآب و بوکان در آذربایجان‌غربی نیروگاه تولید برق دارند و درمجموع ۱۰نیروگاه تولید برق در استان وجود دارد. این استان زمانی که فشار بار در شبکه توزیع وجود ندارد، به‌عنوان استان معین در تامین برق استان‌های همجوار نیز عمل می‌کند، اما امسال با افزایش دما و کمبود منابع آبی، آذربایجان‌غربی هم دراین حوزه دچار مشکل شده‌است. نکته مهم دراستان، گرایش برخی واحدهای صنعتی به ایجاد نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس برق و نیروگاه‌های خورشیدی است که البته سهم زیادی در تولید برق ندارند. یکی از چالش‌های مهم حوزه تولید برق دراستان، سهم قابل‌توجه اداره‌ها درمصرف است؛ به‌نحوی‌که 8درصد برق را اداره‌هایی مصرف می‌کنند که صرفه‌جویی کامل درآنها می‌تواند مشکل برق استان را تاحدود زیادی رفع کند.
بوشهر
درحال‌حاضر تولید برق در کشور از طریق نیروگاه‌های برق‌آبی، حرارتی، اتمی و بخش تجدیدپذیر انجام می‌شود، اما دراستان‌بوشهر، نیروگاه‌های حرارتی (گازی)، تنها نیروگاه اتمی کشور و نیروگاه‌های خورشیدی درتولید برق و تزریق آن به شبکه سراسری نقش‌آفرینی می‌کنند. سراسری بودن شبکه برق در کشور سبب شده همه استان‌ها هم تولید خود را به این شبکه تزریق و هم نیاز مصرفی‌شان را از شبکه برق سراسری تامین کنند. برهمین اساس شبکه برق استان بوشهر نیز به‌عنوان بخشی از شبکه سراسری قلمداد می‌شود و ازطریق مرزهای استان، با همه استان‌های همجوار ارتباط دارد. دراستان بوشهر میزان تولید برق مشابه سال‌گذشته است و تغییری ندارد، اما درسطح کشور باتوجه به مشکلات ناشی از خشکسالی، نیروگاه‌های برق آبی دچار محدودیت شده‌اند و بیش از ۷هزارمگاوات از تولید آنها، نسبت به سال‌های قبل کاهش یافته‌است.
زنجان
سال گذشته 14پروژه تامین برق در استان زنجان افتتاح شده‌است که به گفته مسئولان، این پروژه‌ها با هدف تامین بار متقاضیان جدید، افزایش رضایت مشترکان، تعدیل بار پست 230کیلوولت البرز و کاهش خاموشی‌ها به بهره‌برداری رسیده‌اند. همچنین بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی شمال‌غرب کشور نیز درشهرستان ابهر فعال است و ظرفیت تولید سالانه این نیروگاه ۱۱هزارمگاوات بر ساعت است. در استان زنجان از ۳۷۰هزارمشترک خانگی، حدود ۱۱۰هزارمشترک شهری و روستایی به‌شمار می‌روند که معادل ۳۱درصد آنان، جزو مشترکان کم‌مصرف هستند.
خوزستان
در 3ماه نخست سال‌جاری خوزستان ۱۰هزارو ۵۳۸گیگاوات ساعت تولید برق داشت که در مقایسه با مدت مشابه سال‌گذشته، کاهش 4/4درصدی را نشان می‌دهد. از این میزان برق تولیدی درخوزستان، 5/32درصد توسط نیروگاه‌های برق‌آبی، ۶۶درصد سهم نیروگاه‌های حرارتی و سیکل‌ترکیبی و حدود 5/1درصد سهم نیروگاه‌های تولید پراکنده بوده‌است. خوزستان نیروگاه‌های تولید برق زیادی دارد که شامل نیروگاه رامین اهواز (یکی از بزرگ‌ترین نیروگاه حرارتی ایران، تولیدکننده ۴۲درصد برق خوزستان و ۶درصد برق ایران)، نیروگاه سیکل‌ترکیبی خرمشهر، نیروگاه سوم پالایشگاه آبادان، نیروگاه برق‌آبی کارون۳ در ایذه، سد شهید عباسپور(کارون ۱) در اندیکا، نیروگاه سد دز، نیروگاه سد کرخه، نیروگاه سد مارون و نیروگاه خورشیدی دزفول است. نیروگاه‌های استان سال‌گذشته 44هزارو 462گیگاوات ساعت برق تولیده کردند که 4/35درصد ازسوی نیروگاه‌های برق‌آبی، 6/63درصد توسط نیروگاه‌های حرارتی و سیکل ترکیبی و حدود 94/0درصد توسط نیروگاه‌های تولید پراکنده، تولید و به شبکه تحویل داده شده‌است. با توجه به اینکه بخش زیادی از برق استان از نیروگاه‌های برق‌آبی تامین می‌شود، خشکسالی امسال تاثیر قابل‌توجهی بر میزان تولید برق خوزستان گذاشته است.
سیستان‌وبلوچستان
شرکت برق منطقه‌ای استان سیستان‌وبلوچستان در سال1360 به‌صورت شرکت مستقل، تأسیس شد و فعالیت خود را آغاز کرد. این شرکت تا پیش از این تاریخ تحت سرپرستی شرکت برق منطقه‌ای کرمان اداره می‌شد. اکنون اما سیستان‌وبلوچستان به شبکه سراسری برق کشور متصل است و برق مصرفی خود را از این شبکه دریافت می‌کند. اکنون میزان مصرف برق استان در اوج مصرف، هزارو691مگاوات است و میزان تولید برق در نیروگاه‌های استان به هزارو80مگاوات می‌رسد که کسری نیاز استان از شبکه سراسری برق کشور تامین می‌شود. درحال‌حاضر چند نیروگاه دراستان درحال تولید برق هستند و با اجرای برنامه‌های توسعه‌محور میزان تولید برق استان در حال افزایش است. نیروگاه‌های تولید برق استان شامل نیروگاه سیکل ترکیبی چابهار با ظرفیت ۳۱۸مگاوات، نیروگاه بخار ایرانشهر با ظرفیت ۲۴۰مگاوات، نیروگاه گازی کنارک با ظرفیت ۹۸مگاوات، نیروگاه گازی زاهدان با ظرفیت ۱۴۴مگاوات، نیروگاه سیکل ترکیبی بمپور با ظرفیت ۲۵۰مگاوات و نیروگاه‌های دیزلی استان با ظرفیت ۸۷مگاوات هستند. همچنین اکنون نیروگاه بادی میل‌نادر در زابل با تولید روزانه 5مگاوات و نیروگاه خورشیدی زاهدان با تولید روزانه 10مگاوات برق درحال تولید برق در استان هستند.
قم
نیروگاه سیکل‌ترکیبی 714مگاواتی، 79نیروگاه خورشیدی و 7نیروگاه گازسوز، 3منبع تولید برق در استان قم هستند. نیروگاه سیکل‌ترکیبی که به‌عنوان دومین نیروگاه سیکل‌ترکیبی کشور یکی از پروژه‌های عظیم ملی در تولید برق است، زیرنظر شرکت توانیر فعالیت می‌کند و تمامی تولیدات این نیروگاه به شبکه سراسری تزریق می‌شود. تولید اسمی نیروگاه سیکل‌ترکیبی قم ۷۱۴مگاوات است اما دربهترین حالت تولید، ۶۰۰ تا ۶۵۰مگاوات تولید دارد و در برخی ماه‌ها تولید آن به ۴۵۰مگاوات هم نمی‌رسد. ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی 12هزارو 800کیلووات و نیروگاه‌های گازی 65هزارکیلووات است. بنابراین تولید برق در نیروگاه‌های خورشیدی و گازی در مقایسه با حجم برق مصرفی مشترکان استان قم، ناچیز است. البته برق نیروگاه‌های خورشیدی دراستان مصرف می‌شود و به شبکه سراسری تزریق نمی‌شود. اگر مدیریت مصرف برق در قم انجام نشود، مصرف روزانه برق دراین استان تا 988مگاوات پیش‌بینی می‌شود، اما اکنون با تعیین و اعمال محدودیت، سقف پیک بار به‌صورت روزانه است و درصورتی‌که بالاتر از سقف مجاز تعیین شده استفاده شود، خاموشی را اعمال می‌کنند. قم با وجود اینکه یکی از استان‌های مهم در تولید برق است، حجم برق تولید شده دراین استان ویژه همان استان نیست و از برق سراسری هم تغذیه می‌کند.
فارس
براساس آخرین آمار، مجموع ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک بهره‌برداری شده در استان فارس برابر با 12/86مگاوات است که مشتمل بر ۱۰نیروگاه خورشیدی به‌ظرفیت تجمعی 6/67مگاوات، یک نیروگاه زیست‌توده به ظرفیت 065/1مگاوات، یک نیروگاه بادی به ظرفیت 66/0مگاوات و ۲نیروگاه برق‌آبی به ظرفیت 25/12مگاوات و همچنین تعداد ۳۳۱سامانه مقیاس کوچک خورشیدی (پشت بامی) به ظرفیت تجمعی ۲۰۲۱کیلووات است و اواخر سال‌گذشته نیز ظرفیت 6/1مگاوات نیروگاه خورشیدی لایزنگان و سروستان به آن افزوده شد. همچنین 4نیروگاه سوخت فسیلی نیز بخشی از تولید برق این استان را برعهده دارند. این استان دارای 4کمربند بزرگ فیبرنوری است و فازهای یک و ۲ این کمربند به‌گونه‌ای طراحی شده‌است که ارتباطات سریع بین ایستگاه‌ها را برقرار کند. فازهای بعدی هم درحال طراحی است و بقیه ایستگاه‌ها را در کلانشهر شیراز و سایر شهرستان‌ها پوشش می‌دهد تا درصد رویت‌پذیری شبکه‌های تامین و انتقال برق افزایش یابد. استان فارس برق مازاد بر تولید خود را از طریق شبکه‌های انتقال به 6استان هرمزگان، کرمان، یزد، اصفهان، خوزستان و کهگیلویه‌وبویراحمد منتقل می‌کند و دراین زمینه نیز مقام سوم تولید برق درسطح کشور را از آن خود
کرده‌است.
کهگیلویه‌وبویراحمد
کهگیلویه و بویراحمد استانی کوهستانی است که نیروگاه‌های زیادی ندارد و فقط نیروگاه‌های زنجیره‌ای یاسوج در شهرستان دنا دراین استان فعال است. این نیروگاه‌ها توان تولید 9/16مگاوات برق را دارند که با طرح ارتقای آن، این عدد به 25مگاوات خواهد رسید. باوجود این، کهگیلویه‌وبویراحمد برنامه‌ریزی‌هایی را برای تولید برق خورشیدی با کمک عشایر در دست اجرا دارد. این استان دارای ظرفیت‌های بالقوه‌ای درحوزه تولید انرژی تجدیدپذیر و پاک است و به‌همین دلیل ازسال95 به بعد، ۹۷۰دستگاه آبگرمکن خورشیدی در ۸۴روستا و منطقه سخت‌گذر کهگیلویه‌وبویراحمد به‌صورت رایگان نصب شده‌است. سال‌گذشته هم 7میلیارد و ۹۰۰میلیون ریال اعتبار برای خرید ۱۰۰دستگاه آبگرمکن خورشیدی به این استان اختصاص یافت. همچنین ۴۱نیروگاه برق خورشیدی دراستان فعال است که از این تعداد، ۱۱نیروگاه ازسوی دستگاه‌های اجرایی و ۳۰نیروگاه هم با مشارکت بخش‌خصوصی راه‌اندازی شده‌است. با توجه به اینکه بخشی از نیروگاه‌های زنجیره‌ای استان برق‌آبی هستند، خشکسالی بر میزان تولید برق کهگیلویه‌وبویراحمد تاثیر منفی برجا گذاشته است و مسئولان استان در تلاشند با جایگزینی نیروگاه‌های خورشیدی، آن را جبران کنند.
کرمان
تولید برق دراستان کرمان درحال‌حاضر ۲هزارو۷۲۰مگاوات است که ازطریق حدود ۳۰نیروگاه تامین می‌شود. دراین استان، 5نیروگاه سیکل ترکیبی شامل نیروگاه 2هزارمگاواتی شهیدسلیمانی کرمان، ۵۰۰مگاواتی «گوغران» سیرجان، ۵۰۰مگاواتی «سمنگان» سیرجان، هزارمگاواتی «شوباد» کهنوج و ۱۵۰مگاواتی مس سرچشمه فعالیت می‌کنند. همچنین یک نیروگاه ۵۰مگاواتی بخار در شهرستان زرند، ۸نیروگاه گازی مقیاس کوچک ۱۶۰مگاواتی، ۸نیروگاه خورشیدی، به‌اضافه نیروگاه برق‌آبی سد جیرفت نیز درحال تولید برق هستند. علاوه بر اینها، 7نیروگاه دیزلی کوچک و قدیمی هم دراستان وجود دارد که بازسازی و احیا شده و به‌مدار آمده‌است. دراین میان کرمان با 4استان سیستان‌وبلوچستان، یزد، فارس و هرمزگان تبادل برق دارد که درمواقع ضروری یا به این همسایگان برق می‌دهد یا از شبکه تولید آنها کمک می‌گیرد. درمجموع، دراستان کرمان مشکل خاصی برای تولید برق وجود ندارد و تراز تولید و مصرف دربیشتر مواقع، مثبت بوده ومیزان تولید از مصرف بیش‌تر است، اما از آنجا که توزیع برق در کشور در قالب یک شبکه صورت می‌گیرد، در اوقات بحرانی، باید حجمی از تولید استان، برای جبران کمبودها به شبکه وارد شود.
گلستان
سال۱۳۷۶ و همراه با تفکیک گلستان از استان مازندران، شرکت توزیع نیروی‌برق این استان نیز از مازندران منفک شد و مسئولیت توزیع برق دراین استان شمالی را برعهده گرفت. براساس اعلام شرکت توزیع نیروی برق گلستان، برق مصرفی‌اش را بدون‌نیاز به استان‌های همجوار و از نیروگاه‌های چهارگانه خود تامین می‌کند. نیروگاه علی‌آباد کتول، مراوه‌تپه، رامیان و گرگان 4نیروگاهی هستند که بر پایه گاز یا سوخت جایگزین مازوت فعالیت می‌کنند. همچنین براساس اعلام مسئولان مربوط، نیروگاه مراوه‌تپه به‌دلیل نداشتن سوخت کافی، غیرفعال بوده، نیرگاه گرگان نیز هنوز در مدار تولید قرارنگرفته‌است و 2نیروگاه علی‌آباد کتول و رامیان با نصف ظرفیت خود فعالند. به گفته مدیرعامل شرکت توزیع نیروی‌برق گلستان، عمده‌ترین مشکل تولید برق دراستان این است که ۸۰درصد تولید آن به گاز وابسته بوده و برخلاف اعلام برخی مسئولان مبنی بر اینکه این استان می‌تواند تا هزارمگاوات برق‌آبی تولید، گلستان فاقد نیروگاه‌های برق‌آبی است. همچنین به‌گفته مسئولان شرکت توزیع نیروی‌برق گلستان، بیشترین میزان توان تولید برق استان در روزهای پیک مصرف هزارو ۲۳۰مگاوات به‌صورت روزانه است که نیاز استان، هزارو ۴۰۰مگاوات برآورد شده‌است، بنابراین با ۱۷۰مگاوات کمبود روزانه برق مواجهیم. برهمین اساس به‌ناچار ۱۰۰مگاوات ازطریق مدیریت پاسخگویی بار و ۸۰مگاوات در بخش‌خانگی صرفه‌جویی می‌شود.
نظر شما