تاثیر ۷۵ درصدی واکسن ایرانی کوبایی در پیشگیری از کرونا | بهره‌برداری از خط تولید صنعتی در پاییز

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، دکتر علیرضا بیگلری رئیس انستیتو پاستور ایران در نشست خبری که با حضور دکتر ویسنته رئیس انستیتو فینلای کوبا برگزار شد، با اشاره به سابقه ۱۰۰ ساله انستیتو پاستور ایران گفت: انستیتو پاستور ایران قدیمی ترین موسسه تولید واکسن در کشور و خاورمیانه است.

وی به اقدامات انستیتو پاستور از زمان شروع بحران کرونا تا کنون اشاره کرد و گفت: در بحران عالمگیر کرونا نیز انستیتو پاستور ایران بود که مسوولیت تشخیص آزمایشگاهی کرونا را در کشور بر عهده گرفت و یادتان هست روزهایی که کیتهای بسیار محدودی در اختیار داشتیم و انستیتوپاستور ایران با آموزش و راه اندازی حدود ۴۰۰ آزمایشگاه در سراسر کشور و تنظیم واردات و بررسی شرکتهایی که کیت تولید می کردند، توانست این زمینه را ایجاد کند تا کشور در زمینه تشخیص آزمایشگاهی کووید ۱۹ خودکفا باشد و این موضوع به عنوان برگی زرین در تاریخ سلامت ایران و انستیتوپاستور ثبت خواهد شد.

بیگلری افزود: بعد از اقدامات مربوط به تشخیص، کار ما متمرکز بود بر واکسن؛ می خواستیم واکسنی داشته باشیم که موثر و کارا و ایمن باشد و سعی ما بر این بود که از راه هایی استفاده کنیم که زیرساختهای موجود در انستیتوپاستور ایران جواب می دهد نه راه هایی که تکنولوژیش را آشنا نباشیم. شرط سوم نیز این بود که زیرساختی ایجاد شود تا هر زمانی که کووید تمام شود آن زیرساخت برای واکسنهای دیگر قابل استفاده شود. به همین دلیل بهترین راه، همکاری مشترک با کوبا بود که البته که از دو سال قبل در تولید واکسن پنوموکوک آغاز شده بود.

سابقه تولید واکسن در انستیتو پاستور

رئیس انستیتو پاستور ایران به سابقه تولید واکسن ذات‌الریه کودکان (پنوموکوک) اشاره کرد و گفت: این واکسن از جمله واکسن‌های مورد نیاز کشور است ولی کشورهایی که می توانند آن را تولید کنند تعدادشان کمتر از انگشتان یک دست است و تنها سه - چهار کشور می توانند آن را تولید کنند. خوشبختانه کوبا از جمله کشورهایی بود که توان تولیدش را داشت و ما نیز وارد همکاری با کوبا شدیم.

وی ادامه داد: البته این موضوع فقط مربوط به یک واکسن نبود بلکه یک پلتفرم بود که با همکاری کوبا شروع شد که نه تنها برای پنوموکوک و کووید بلکه برای خیلی از واکسن‌های مورد نیاز در آینده می توان از این زیرساخت استفاده کرد. بنابراین برای سرمایه گذاری در تولید واکسن کووید نیز در همین زیرساخت اقدام شد و در جلسات منظم علمی و هفتگی که با انستیتو فینلای کوبا داشتیم، این مساله نیز مطرح شد که کووید را هم با همکاری یکدیگر پیش بریم.

بیگلری افزود: خوشبختانه واکسن ویژگی‌های خاصی داشت که با توجه به فرایندهای شیمیایی تولید آن راحت‌تر می‌شد و استاد این کار دکتر ویسنته هستتد که علم بایوتکنولوژی و بیوشیمی را ترکیب می‌کنند تا واکسن‌هایی تولید کنند که تقریبا در دنیا ممتاز و بی‌نظیر است.

امکان تزریق واکسن پاستور به کودکان

وی ادامه داد: از روزهای نخست پیش‌بینی می‌شد که ویروس جهش‌هایی داشته باشد و باید واکسنی می‌ساختیم تا با جهش‌های مختلف مقابله کند و این واکسن که واکسن خاصی است، در عین حال بی خطر است و در کودکان هم به راحتی استفاده می‌شود.

بیگلری افزود: همان زمان تصمیم گرفتیم تا برای واکسن دوز یادآور ساخته شود. یعنی می‌دانستیم که بعد از مدتی واکسن یادآور نیاز دارد؛ در حالی که خیلی کشورها تازه ساخت دوز یادآور را آغاز کرده اند ولی ما ماه‌ها پیش یادآور را آماده داشتیم که برای کسانی که قبلا بیمار شدند یا واکسن‌های دیگر را تزریق کردند به عنوان دوز دوم استفاده شود.

میزان تاثیر واکسن در پیشگیری

وی افزود: کارآزمایی واکسن در کوبا در مقابل واریانت‌های واکسن گریز نشان داد که درصد ایمنی زایی خوبی دارد. در کوبا با ۲ دوز استفاده از واریانت های واکسن‌گریز ۶۵ درصد موفقیت در استفاده از واکسن مشخص شد و نشان داده شد که اگر جهش‌های قابل توجه داشته باشیم، کافی است تا دوز یادآور تزریق شود تا کارایی واکسن به ۹۱.۲ درصد برسد و در ۷۵ درصد موارد جلوی انتقال را گرفته و در ۱۰۰ درصد موارد از مرگ و میر جلوگیری می‌کند و اکنون توجه جهانی معطوف این واکسن است.

رییس انستیتوپاستور ایران گفت: خوشبختانه کارآزمایی بالینی در ایران هم در هشت شهر کشور و بر ۲۴ هزارنفر به خوبی انجام شده است و ان شاءالله اواخر این ماه یا اوایل شهریور که نتایج کارآزمایی بالینی ایران هم تحلیل شود، ما مجموعا اطلاعاتمان را به سازمان بهداشت جهانی ارائه می‌دهیم تا تاییدیه سازمان بهداشت جهانی را بگیریم. مسلما اولویت اول تامین نیاز واکسن در دو کشور است.

بیگلری در پاسخ به سوال ایسنا درباره همکاری با کوبا در جریان ساخت واکسن، گفت: کوبا در زمینه ساخت واکسن یکی از کشورهای بسیار پیشرفته است و نگاه درست حاکمیتی به واکسن داشته است‌ و توسعه واکسن‌های کوبا طی سال‌های اخیر اعجاب انگیز بوده و این صنعت برای خودشان بوده است و برگرفته از هیچ کشوری نیست و یک صنعت اصیل است.

تنها صادرکننده تکنولوژی تولید واکسن به ایران در ۴۰ سال اخیر

وی افزود: کوبا تنها کشوری است که در ۴۰ سال قبل به ما تکنولوژی واکسن داده است. دو یا سه سال همکاری با فینلای کوبا بیش از  آنچه طی ۱۹ سال تحصیلم یاد گرفته بودم به من یاد داد و آموخت. آنها گروهی از دانشمندان با علم اصیل دارند و حاضر به بحث و گفت و گوی کار علمی هستند و ما از تصمیمی که گرفتیم، راضی هستیم.

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره میزان تولید صنعتی واکسن کووید نیز بیان کرد: آنچه که فعلا در اسکیل کمتر تولید کردیم  در حدود ۱۲۰ هزار دُز واکسن تحویل وزارت بهداشت دادیم که طی این روزها تزریق آن در کشور آغاز می‌شود.

بهره‌برداری از خط تولید صنعتی در پاییز

بیگلری ادامه داد: برنامه ریزی نصب خط صنعتی اولمان نیز در شهریورماه تمام می‌شود و ان شاءالله از اوایل پاییز بتوانیم از این خط که ظرفیت اسمی تولید ماهی ۳ میلیون دوز دارد، استفاده کنیم و در انتهای پاییز هم امیدواریم خط دوم به بهره برداری برسد که آن هم ظرفیت مشابه دارد. در این بین اگر به واکسن نیاز داشته باشیم چون جمعیت کوبا از ما کمتر است؛ هرچه در کوبا تولید شود نصفش به ایران تعلق می‌گیرد تا وقتی که خودمان ظرفیت تولیدمان کفاف نیازمان را بدهد.

رئیس انستیتو پاستور ایران تاکید کرد: خط تولیدی که راه افتاده است حتی با اتمام کووید می‌تواند صدها استفاده دیگر داشته باشد و سرمایه گذاری نکردیم که با اتمام کووید نتوان از آن استفاده دیگر کرد.

بیگلری درباره زمان ورود پاستووکوک به واکسیناسیون عمومی، ادامه داد: مقداری که تولید شده بود به وزارت بهداشت تحویل داده شد و این هفته به واکسیناسیون عمومی کشور وارد می‌شود. از اوایل پاییز هم تولید انبوه صنعتی آغاز می‌شود.

رئیس انستیتو پاستور ایران، تاکید کرد: برای کرونا بیشترین توجه برای پروژه مشترک را با کوبا داریم و با توجه به اینکه این واکسن برای کودکان و کسانی که بیماری زمینه‌ای دارند، ایمن است؛ مسلما نیاز داخلی و همچنین درخواست جهانی از واکسن زیاد خواهد بود. به همین دلیل برای راه اندازی خط تولید دوم هم برنامه ریزی کردیم. 

تولید یک واکسن جدید در دستور کار

وی ادامه داد: انستیتو پاستور ایران کار طراحی واکسن دیگری را هم انجام داده است و واکسن دوم کاملا برای انستیتو پاستور ایران است که واکسنی ویژه است و افتخاری برای کشور است. ایران پنجمین کشوری است که ساخت این واکسن را تمام کرده و هفته‌های آتی کارآزمایی بالینی فاز اول آن آغاز خواهد شد. این واکسن تکنولوژی خاصی دارد که تنها چند کشور دنیا آن را دارند.

بیگلری همچنین گفت: واکسن‌های نوترکیب در دنیا وجود دارند اما ویژگی این واکسن این است که دو محصول بایوتکنولوژی را با روش بیوشیمی متصل کردند و این تخصص خاص پروفسور ویسنته است که کاری بسیار سخت است. رسیدن به این واکسن کار مشترک بود و از تمام عوامل دست اندرکار مانند وزارت بهداشت و وزارت خارجه تشکر می‌کنم.  

وی در خاتمه تاکید کرد: واکسن جدیدی که تولید کردیم کاملا با پاستوکووک متفاوت است و ما بعد از آمریکا، انگلیس و روسیه و چین، پنجمین کشوری هستیم که این واکسن را با اطلاعات خودمان ساختیم. این واکسن دو هفته بعد وارد کارآزمایی بالینی می‌شود و پلتفرم ساخت آن آدنو ویروس است.